Το Αμερικανικό Μινκ (Neovison vison) εισάχθηκε στην Ελλάδα και εκτρέφεται σε Καστοριά και Σιάτιστα για τη γούνα του, γνωστή ως «γούνα βιζόν». Πρόσφατα εντοπίστηκε ένα άτομο του είδους να κολυμπά στον ποταμό Κηφισό, εντός Αττικής. Σε αντίθεση με άλλα είδη Μουστελίδων που μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να διατηρηθούν ως κατοικίδια, το μινκ είναι ένα ζώο απόλυτα άγριο, ημιυδρόβιο, που δεν εξημερώνεται. Εάν το ζώο στο Κηφισό είναι όντως Μινκ και όχι κάποιο άλλο είδος Μουστελίδας, δυο είναι μόνο τα πιθανά σενάρια:
​

1. Η διαφυγή του ζώου από εκτροφείο γουνοποιίας της ευρύτερης περιοχής (εδώ να σημειωθεί ότι έχει καταγραφεί κατά επανάληψη στο παρελθόν σε άλλες περιπτώσεις στην περιοχή της Θεσσαλονίκης).
   
   
2. Η ενεργητική μετακίνησή του από λίμνες και υγρότοπους της βορείου Ελλάδος που αποικήθηκαν από μινκ που διέφυγαν από εκτροφεία ή απελευθερώθηκαν στη φύση από ακτιβιστές (50.000 μινκ το 2010). Σε αυτή τη περίπτωση (που ευχόμαστε να μην επιβεβαιωθεί), πιθανόν να πρόκειται για διασπορά του είδους σε αποστάσεις που δεν είχαμε αντιληφθεί και όχι για μεμονωμένο περιστατικό.
   
   

Ως ξενικό, χωροκατακτητικό και σαρκοφάγο θηλαστικό, το μινκ είναι πολύ επικίνδυνο για την τοπική πανίδα (πτηνά, θηλαστικά, αμφίβια, κ.α.) και διαταράσσει αισθητά τα οικοσυστήματα στα οποία εισβάλλει. Στις περιοχές που έχει ήδη εξαπλωθεί, οι ζημιές που έχει προκαλέσει στην αυτόχθονη πανίδα είναι ανυπολόγιστες.

Τι έπεται όσον αφορά το Μινκ του Κηφισού;

Στη συγκεκριμένη περίπτωση πρέπει ιδανικά να συλληφθεί το ζώο και να ελεγχθεί η ευρύτερη περιοχή για το αν υπάρχουν και άλλα του είδους του. Αν υπάρχουν, θα πρέπει να γίνει προσπάθεια σύλληψης και απομάκρυνσης από το ήδη υποβαθμισμένο οικοσύστημα της περιοχής, προτού να πληγεί περισσότερο η αυτόχθονη βιοποικιλότητα.

Οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν επίσης να προσπαθήσουν να ιχνηλατήσουν την προέλευσή του ζώου, διενεργώντας τους απαραίτητους ελέγχους στα εκτροφεία. Θυμίζουμε ότι πολλά εκτροφεία ευθανάτωσαν τα μινκ κατά τη διάρκεια του κορονοϊού, ενώ, για λόγους δημόσιας υγείας, να πολλές ευρωπαϊκές χώρες προχώρησαν στην αναστολή ή την οριστική απαγόρευση της παραγωγής γούνας.

Όσον αφορά τη διαχείριση των περιστατικών χωροκατακτητικών ειδών, υπάρχουν σαφείς ευρωπαϊκές οδηγίες. Για παράδειγμα:
​

1. Στη Σύμβαση της Βέρνης για τη διατήρηση των ευρωπαϊκών άγριων φυτών και ζώων και των φυσικών τους βιότοπων, για το είδος N. vison, στη Σύσταση υπ΄αριθ. 77 αναφέρεται ότι είναι μεταξύ των ειδών που πρέπει να εξαλειφθούν.
   
   
2. Στον κανονισμό της Ε.Ε. για την “Προστασία της βιοποικιλότητας από χωροκατακτητικά ξενικά είδη”, ορίζεται ότι “Εντός 3 ετών από τη συμπερίληψη των ειδών στους καταλόγους, τα κράτη μέλη πρέπει να καταρτίσουν και να υλοποιήσουν σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση των κύριων διαδρομών διασποράς IAS στις επικράτειές τους. Σκοπός είναι η αποτροπή της ακούσιας εισαγωγής και διασποράς στις επικράτειές τους IAS που συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο” και “Μετά από κάθε νέα παρατήρηση (πρώτη παρατήρηση ή πρώτη παρατήρηση μετά από εξάλειψη) IAS σε κράτος μέλος ή σε τμήμα της επικράτειάς του, πρέπει να εξαλείφεται γρήγορα.»
   
   

Ως φορείς για τη προστασία της άγριας ζωής αλλά και ως απλοί πολίτες, θεωρούμε σαφές ότι αυτό που πρέπει να εξαλειφθεί γρήγορα είναι η ίδια η βιομηχανία γούνας, που είναι η πηγή του προβλήματος.

Ασφαλώς το μινκ αποτελεί απειλή για την αυτόχθονη πανίδα. Όμως, και η αντιμετώπιση ενός άγριου ζώου που παλεύει να επιβιώσει, ως μικρόβιο που πρέπει να εξαλειφθεί, βλάπτει την ηθική μας.

Όπως και οι περισσότεροι πολίτες της ΕΕ αντιλαμβανόμαστε τη παραγωγή γούνας ως μια αναχρονιστική, ανεπίτρεπτα βάναυση και αιματηρή οικονομική δραστηριότητα που πρέπει να καταργηθεί. Πάνω από ένα εκατομμύριο υπογραφές έχουν ήδη συγκεντρωθεί για τη κατάργηση της γούνας στην Ευρώπη οι οποίες θα κατατεθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μια από τις πιο δυναμικές Πρωτοβουλίες Ευρωπαίων Πολιτών των τελευταίων ετών. Σας καλούμε να την υπογράψετε και εσείς. https://hellenicanimalwelfare.org/campaigns-fur-free-europe/

Πηγή: SaveWild (​https://savewild.gr/2022/12/peri-emfanisis-mink-ston-kifisso)

Έπειτα από το ερωτηματολόγιο και την συνέντευξη που κάναμε τον Μάρτιο του 2022, βγήκε η παρακάτω έκθεση.

Είναι μια έκθεση σχετικά με τα διδάγματα, τις συνέργειες και τις δραστηριότητες που πρέπει να αξιοποιηθούν, με βάση δεδομένων 30 εμπνευσμένων επιστημονικών πρωτοβουλιών πολιτών.

Η συμμετοχή μας αφορά κυρίως τα δεδομένα που παίρνουμε από το inaturalist και την συμμετοχή των πολιτών-επιστημόνων (citizen scientists).

Για εμάς, θεωρούμε ότι η επιστήμη του πολίτη είναι στα χρυσά της χρόνια, με την δυνατότητα απλούς πολίτες να συμμετέχουν σε όλα τα στάδια που θα μπορούσαν, σαν ίσοι με τους επιστήμονες. Από την καταγραφή ειδών και την συγκέντρωση δεδομένων, έως και την συμμετοχή (πολιτική, τοπική, περιφερειακή) σε αποφάσεις για ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας, ζώα και ανθρώπους!

Η προστασία των δασών μας και η αειφορική διαχείρισή τους είναι υψίστης σημασίας για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και της λειτουργίας του οικοσυστήματος, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των δασών ως “αποθήκες άνθρακα” στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.

Παρακαλώ θεωρείστε το παρακάτω κείμενο του συναδέλφου David van der Spoel και αν συμφωνείτε με το περιεχόμενο, υπογράψτε.

Dear colleague,
​
as you may know, a group of about 500 researchers of varying dignity
(everything from bachelor’s students to professors and industrial
researchers) have written a letter to the EU commission (1,2) urging the
commission to consider “climate smart forestry”. The letter is, in fact,
poorly conceived industry propaganda, with multiple errors and
misconceptions. They urge the EU not to protect more forest (since it
“has no further benefits for biodiversity”), they mix up carbon flows
with carbon debt and so on.

A few of us have written a rebuttal letter that we intend to submit to
the EU. Would you please consider signing it? Our letter is in a google
document below, that is open for signing. I would like to encourage you
to spread this to those researchers that you think might consider
signing, preferably in relevant areas such as biology or climate science.
​
*Here is our letter: Please sign by adding your name at the bottom*:
https://docs.google.com/document/d/1DjqIcTznGs3gAnq50_3hsjfGa4Y6sEi0y-bIM2KtujQ/edit?usp=sharing

Background:

1) article in Euractiv:
https://www.euractiv.com/section/biomass/news/scientists-call-for-climate-smart-forestry-in-face-of-global-warming/
​
2) the original letter:
https://www.dropbox.com/s/fozb4k2hnc3pj2z/Scientist_Letter_climate_smart_forest_management.pdf?dl=0
Best regards,
--
David van der Spoel, Ph.D.,
Professor of Computational Molecular Biophysics
Uppsala University.
http://virtualchemistry.org