Ο αγριόχοιρος ή αγριογούρουνο όπως λέγεται αλλιώς είναι ένα μεγάλο θηλαστικό που παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στα δασικά και μη οικοσυστήματα όπως και στην τροφική αλυσίδα μιας περιοχής.

Όμως τα τελευταία χρόνια έχουμε ένα πρόβλημα του υβριδισμού των αγριόχοιρων το οποίο επιτεύχθηκε με 2 διαφορετικούς τρόπους τις 2 προηγούμενες δεκαετίες (ημισταβλισμένη χοιροτροφία στην Βόρεια Ελλάδα και επανεντάξεις - απελευθερώσεις αγριόχοιρων από κυνηγετικούς συλλόγους στην Πελοπόννησο και άλλα μέρη στην Ελλάδα), το οποίο όμως φαίνεται να διογκώνεται συνεχώς σε αρκετά σημεία στην Ελλάδα χωρίς πραγματικά να υπάρχει κάποιο σχέδιο, πέρα από το κυνήγι.

Αυτό όμως το ελεύθερο "παραδοσιακό" κυνήγι όπως το χαρακτηρίζουν οι ίδιοι οι κυνηγοί, δηλαδή το οριζόντιο κυνήγι με τους ίδιους κανόνες παντού στην Ελλάδα και χωρίς σχέδιο, αληθινές μελέτες πληθυσμών ανά περιφέρεια ή Δήμο, δημιουργεί:

1. Πίεση στους καθαρόαιμους πληθυσμούς και στους βιότοπου των αγριόχοιρων, αναγκάζοντας τους να μετακινούνται και να αναμιγνύονται με αγέλες υβριδίων, όπου μετά από ανάμικτες αναπαραγωγές οι νέες γενιές αγριόχοιρων θα είναι υβρίδια. Ενώ και η συνεχόμενη πίεση του κυνηγιού, όπως και ομάδες δίωξης αγριόχοιρων, ή και εκπαιδευτικά κυνηγόσκυλων οδηγούν ακόμα και στην αλλαγή της συμπεριφοράς των ίδιων των ζώων. 
   
   
2. Ίσως στην οριστική εξαφάνιση καθαρόαιμων πληθυσμών των αγριόχοιρων. Πολλές φορές η μη φαινότυπη διαφοροποίηση των καθαρόαιμων αγριόχοιρων από τα υβρίδια, με το ελεύθερο κυνήγι όπως πραγματοποιείται σήμερα κανείς κυνηγός δεν γνωρίζει αν το άτομο του αγριόχοιρου που θήρευσε είναι καθαρόαιμο ή υβρίδιο. Αν πράγματι ο πληθυσμός των καθαρόαιμων αγριόχοιρων έχει λιγοστέψει δραματικά και έχουν υπερισχύσει τα υβρίδια, κανείς δεν εγγυάται πως με την σημερινή μορφή του κυνηγιού (θήρας) δεν θα εξαφανιστούν οι τελευταίοι καθαρόαιμοι πληθυσμοί των αγριόχοιρων και μάλιστα πολύ γρήγορα στην Ελλάδα. 

Χωρίς όμως να υπάρχει σχέδιο, να υπάρχουν μελέτες, να ακούγονται φωνές άλλες πέρα των κυνηγών, αρχίζουν και δημιουργούνται σοβαρά κρίσιμα ερωτήματα που θα πρέπει το κράτος να απαντήσει με την σωστή συμβούλευση από βιολόγους και αξιωμένους ερευνητές-επιστήμονες που εργάζονται πάνω στους αγριόχοιρους, όπως π.χ. πρέπει να δούμε που θα οδεύσουμε σαν χώρα. Και πιο αναλυτικά:

• Θέλουμε να συνεχίσουμε να λειτουργούμε με τον ίδιο τρόπο θήρας (ελεύθερο "παραδοσιακό" κυνήγι) και ότι γίνει στην τελική; αρκεί να κρατήσουμε, όπως ζητάνε και οι κυνηγοί, την θήρα στην Ελλάδα όπως είναι.
  
  
• Θέλουμε να προσπαθήσουμε να σώσουμε τον καθαρόαιμο πληθυσμό αγριόχοιρων ή θέλουμε να απομείνουμε με τα υβρίδια ή μια μίξη πληθυσμών; άσχετα άμα δεν έχει γίνει καμία καταγραφή πληθυσμού των αγριόχοιρων, έστω και κατά προσέγγιση και δεν έχουν χαρτογραφηθεί οι περιοχές που υφίσταται πρόβλημα. Αν δεν αποφασίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε, θα αποφασίσει μόνη της η φύση και απλώς θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλες τις συνέπειες μετέπειτα.
  
  
• Είμαστε έτοιμοι σαν κοινωνία να αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα οικονομικά και κοινωνικά που μπορεί να δημιουργηθούν από μια αντικατάσταση του καθαρόαιμου πληθυσμού από υβρίδια αγριόχοιρων; και αν όχι, που είναι το πιο πιθανόν σαν απάντηση, πρέπει να ετοιμαστούμε να αλλάξουμε τον τρόπο θήρας στην Ελλάδα και να ξεφύγουμε από ένα πεπαλαιωμένο μοντέλο (του ελεύθερου "παραδοσιακού" κυνηγιού) που δημιουργεί περισσότερα προβλήματα παρά λύσεις, ή και να μπορέσουμε να ανασυγκροτήσουμε σαν κοινωνία τις δυνατότητες μας για να αντιμετωπίσουμε όλα τα υπάρχοντα και μελλοντικά προβλήματα από μια αυτό-διαχείριση του πληθυσμού, αν αυτό επιθυμούμε.

Το μόνο που είναι σίγουρο γνωρίζοντας με τα σημερινά δεδομένα, είναι ότι, με το ελεύθερο "παραδοσιακό" κυνήγι που ασκείται στην Ελλάδα σήμερα, όχι μόνο δεν αποτελεί κανένα μέσο διαχείρισης για τους καθαρόαιμους πληθυσμούς αγριόχοιρων (και άλλων ειδών), αλλά τα προβλήματα που δημιουργεί αυτό το είδος θήρας - για την δραστηριότητα χόμπι μερικών ανθρώπων - για να βρεθούν μετέπειτα σωστές λύσεις για την διόρθωση αυτών των προβλημάτων είναι χρονοβόρες και κοστοβόρες, και αν δεν αντιμετωπιστούν γρήγορα μπορούν να φτάσουν σε τέτοιο βαθμό όπου δεν θα υπάρχει επιστροφή.

​Σήμερα, 54 είδη καρχαριών έχουν μόλις προστεθεί στο CITES - τη μεγαλύτερη συμφωνία που ρυθμίζει το διεθνές εμπόριο ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση. 🦈

Γιατί είναι αυτό τόσο πρωτοποριακό; Αυτή η λίστα τοποθετεί πάνω από το 90% των ειδών καρχαριών που διακινούνται διεθνώς για τα πτερύγια τους υπό τον κανονισμό και τον έλεγχο της CITES – από μόλις 25% στο παρελθόν!

Αυτή η λίστα περιλαμβάνει 19 είδη που απειλούνται με εξαφάνιση και άλλα 35 είδη που μοιάζουν με εξαφάνιση. Το διεθνές τους εμπόριο πρέπει τώρα να ρυθμιστεί σε μεγάλο βαθμό - ένα δραστικό βήμα σε σχέση με τους λίγους περιορισμούς και κανονισμούς της διεθνούς βιομηχανίας εμπορίου καρχαριών επί του παρόντος.

«Αυτό είναι ένα ιστορικό βήμα προς τα εμπρός στη διατήρηση του καρχαρία παγκοσμίως, θέτοντας τις απελπιστικά απαιτούμενες βάσεις για την προστασία αυτών των απίστευτων ειδών. Σήμερα είναι μια σημαντική νίκη για αυτά τα υπέροχα αρπακτικά και μια σημαντική νίκη για τους ωκεανούς μας». - Lauren Sandeman, Εκστρατεία Απειλούμενων Ειδών.

Πέρα από τους καρχαρίες μπήκαν σε καθεστώς προστασίας CITES 7 είδη σαλαχιών γλυκού νερού και τα κιθαρόψαρα.

Έχοντας περάσει μόνο λίγες δεκαετίες όπου τα μεγάλα σαρκοβόρα θηλαστικά, όπως ο λύκος, η αρκούδα, και άλλα είδη, πλησίαζαν στην εξαφάνιση τους λόγω του εκτεταμένου κυνηγιού των θηραμάτων τους σήμερα εμφανίζουν εντυπωσιακά σημάδια ανάπτυξης σε όλη την Ευρώπη.

Οι κυριότεροι λόγοι ανάκαμψης των μεγάλων σαρκοβόρων θηλαστικών είναι η αύξηση του πληθυσμού της λείας τους, όπως ελάφια και αγριογούρουνα, αλλά και η αστικοποίηση του ανθρώπινου πληθυσμού όπου συνεχίζει να συμβαίνει ακόμα και σήμερα, από τον 20ο αιώνα. Με την ανάκαμψη των πληθυσμών λείας αυτών των ειδών άρχισαν να ανακάμπτουν και άλλα είδη όπως π.χ. τσακάλια.

Το σημαντικότερο ρόλο έπαιξε όμως η επιτυχία των νόμων προστασίας της άγριας ζωής και των βιοτόπων τους, όπως η συνθήκη της Βέρνης του 1979. Μεγάλης σημασίας όπου έπαιξαν και σημαντικό ρόλο είναι τα καταφύγια άγριας ζωής, αλλά και η ίδια η πανδημία του Κορωνοϊού (Covid-19) με τα lockdown και τον περιορισμό σε μετακίνηση για το κυνήγι φαίνεται ότι βοήθησε να ηρεμήσει η φύση από την έντονη δραστηριότητα των ανθρώπων.

Δίνοντας μια τεράστια ευκαιρία στα άγρια ζώα να αλλάξουν την συμπεριφορά τους, να αισθανθούν ότι δεν κινδυνεύουν από τους ανθρώπους σε κάποιες τοποθεσίες, να τους δοθεί ευκαιρία να εξερευνήσουν νέες τοποθεσίες πέρα από τα όρια που κινιόντουσαν μέχρι τώρα, να μπορέσουν να εδραιωθούν σε κάποια από αυτά τα νέα μέρη και να μπορέσουν να αναπαραχθούν επιτυχώς.

Αυτή όμως η νέα εξερεύνηση νέων τοποθεσιών οδήγησε αρκετά είδη στο να πλησιάσουν περισσότερο τους ανθρώπους και τις πόλεις, όπως και τις ανθρώπινες δραστηριότητες (π.χ. κτηνοτροφία), δημιουργώντας μια νέα καθημερινότητα κάνοντας τα πιο ήπια σε επιθετικές ή και αμυντικές στάσεις απέναντι στους ανθρώπους…

Η νέα αυτή καθημερινότητα που έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα, γιατί σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει εδώ και κάποια χρόνια, μας βρίσκει ανέτοιμους σαν κοινωνία για το πως να την διαχειριστούμε σωστά!

Ξεχάσαμε οι άνθρωποι πως είναι να βρισκόμαστε και να ζούμε δίπλα από άγρια ζώα, όπως και το πως πρέπει να συμπεριφερόμαστε. Και ενώ η σημερινή παραπληροφόρηση ειδικά για επιθέσεις άγριων ζώων σε ανθρώπους μας κρατάει ένα καθεστώς τρόμου μόνο και μόνο στην ιδέα να βρεθούμε απέναντι σε αυτά τα ζώα.

Για παράδειγμα, στην αύξηση των αγριόχοιρων ενώ φέρνει μεγάλες καταστροφές σε καλλιέργειες και στην ίδια την οικονομική επιβίωση των γεωργών και ταυτόχρονα συγκρούονται με οχήματα σε οδικές αρτηρίες της χώρας μας, σαν οδηγοί δεν έχουμε ιδέα πως πρέπει να συμπεριφερθούμε έτσι και δούμε αγριόχοιρο στον δρόμο ή δίπλα από τον δρόμο. Αυτές οι συγκρούσεις με τα οχήματα μας πολλές φορές μας κάνουν να μην μπορούμε να αντεπεξέλθουμε και στις οικονομικές ζημιές των οχημάτων μας (αφού οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν καλύπτουν αυτές τις ζημιές στις βασικές ασφάλειες – μόνο σε μερικές μικτές).

Ενώ για παράδειγμα στην αύξηση των σαρκοβόρων θηλαστικών όπως αρκούδες και λύκοι όπου οδηγούν ζημιές στο κεφάλαιο των κτηνοτρόφων, είναι σχεδόν αδύνατον να αλλάξουν νοοτροπίες σε μια βραδιά οι κτηνοτρόφοι και να μάθουν να τους παρέχουν κατάλληλη προστασία και φύλαξη, γιατί απλά είχαν μάθει τόσες δεκαετίες να μην έχουν απολύτως καμία προστασία στα ζώα τους. Επίσης δεν παίρνουν πάντα αποζημίωση, γιατί πολλές φορές δεν καλύπτουν τις προϋποθέσεις που πρέπει να προϋπάρχουν από τον ΕΛΓΑ και έτσι δεν βοηθάει στο να αποκαταστήσουν το χαμένο κτηνοτροφικό τους κεφάλαιο. Οδηγούνται αρκετές φορές στην απόγνωση και παίρνουν την νομοθεσία στο χέρι τους.

Παρ’ όλα αυτά, όμως μια απειλή παραμένει κρυμμένη, σε τέτοιο βαθμό που θα μπορούσε να επιδεινώσει τρομερά την κατάσταση όσο αφορά την προστασία των άγριων ζώων και την ανάκαμψη αυτών των ειδών και να μας γυρίσει δεκαετίες πίσω...

Αυτή η απειλή είναι το κυνήγι (νόμιμο και μη).

Κανείς δεν αμφισβητεί ότι το κυνήγι με πολύ αυστηρούς όρους και σωστό σχεδιασμό κυνηγιού - το οποίο δεν συμβαίνει στην Ελλάδα - μπορεί να κρατήσει σταθερά τα νούμερα ενός πληθυσμού άμα χρειαστεί, ειδικά αν ο υπερπληθυσμός ενός είδους μπορεί να δημιουργήσει τεράστια προβλήματα σε άλλα είδη πανίδας και χλωρίδας.

Αυτό όμως ανακάμπτει και μια νοοτροπία που νομίζαμε ότι είχε εκλείψει δια παντός από την Ελληνική κουλτούρα, η τουλάχιστον είχε μειωθεί σε τέτοιο βαθμό ελάχιστων κυνηγών-οπλοφόρων.

Οι πάντες γνωρίζουν ότι το όπλο είναι η πιο οικονομική λύση στο να εκφοβίσουν και να απομακρύνουν κάποιους θηρευτές μακριά από τις καλλιέργειες και τα κτηνοτροφικά τους ζώα, ανάλογα βεβαίως πάντα με την συμπεριφορά του εκάστοτε είδους. Αυτό το εκμεταλλεύονται σε κυνηγετικές σελίδες και ομάδες μέσω του διαδικτύου όπου αρκετοί χρήστες (συνήθως κυνηγοί) παροτρύνουν άλλους κυνηγούς, γεωργούς και κτηνοτρόφους να σκοτώνουν τα άγρια ζώα αυτά για να προστατεύσουν τις καλλιέργειες και τα ζώα τους. Γνωρίζουν ότι είναι παράνομο για κάποια είδη τα οποία είναι προστατευόμενα και απαγορεύεται η θήρευση και η φόνευσις τους, όπως π.χ. λύκος, αρκούδα και τσακάλι.

Αλλά λόγω της νοοτροπίας τους - που έτσι έχουν μάθει - θεωρούν πιο εύκολη, γρήγορη και οικονομική λύση το να πάρουν το όπλο, από το να ενισχύσουν και να προστατεύσουν με άλλους τρόπους τις καλλιέργειες τους ή τα κτηνοτροφικά τους ζώα.

Και ενώ είχαμε δεκαετίες χρόνο να προετοιμαστούμε και να εξελιχθούμε σαν κοινωνία για να μπορέσουμε να συμβιώνουμε με τα άγρια ζώα, και ειδικά μετά από τόσα προγράμματα προστασίας αυτών των ειδών. Σήμερα κυριεύει η άγνοια, η μη διάθεση να γίνει κάτι σωστά και να ακουστούν φωνές πέρα των κυνηγών. Ειδικά οι ενέργειες της πολιτείας τα τελευταία χρόνια δεν βοηθάνε ούτε στο ελάχιστο, αλλά αντιθέτως δίνουν πατήματα σε ομάδες ανθρώπων να δρουν όπως θέλουν οι ίδιοι με κίνδυνο να χαθούν όποιες προσπάθειες ανάκαμψης αυτών και άλλων ειδών που έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες.

Οι 2 μεγαλύτερες κυνηγετικές σελίδες (kynigesia και ihunt), οι οποίες έχουν χιλιάδες αναγνώστες χρησιμοποιούν μια μέθοδο τρομοκράτησης της κοινής γνώμης μη βάζοντας σκόπιμα τις χώρες στον τίτλο για τα διάφορα συμβάντα επίθεσης άγριων ζώων. Αυτό έχει παρατηρηθεί κυρίως για αρκούδες, λύκους και αγριόχοιρους. 

Δηλαδή για τα 3 είδη που καθημερινά προσπαθούν μέσα από τις σελίδες τους να ζητούν να έχουν πλήρη έλεγχο και "διαχείριση" όλο τον χρόνο και όποτε χρειάζεται για την Ελλάδα. Γνωρίζουν ότι σήμερα ο κόσμος πολλές φορές μένει μόνο στον τίτλο και δεν ανοίγουν να διαβάσουν μέσα τα άρθρα. Και έτσι σκόπιμα για αυτά τα 3 είδη δεν γράφουν τις περισσότερες φορές στους τίτλους την χώρα που συνέβη, όταν είναι από το εξωτερικό. Μερικά παραδείγματα στην εικόνα παραπάνω όπου κανένα από αυτά τα συμβάντα δεν έχει συμβεί στην Ελλάδα.

Αλλά όταν τα συμβάντα είναι από Ελλάδα, το γράφουν άμεσα. Με αυτό τον τρόπο υπάρχει παραπληροφόρηση στον κόσμο και πολλές φορές κοινοποιούνται πληροφορίες λανθασμένα από τρίτα άτομα, για ότι έχουν συμβεί στην Ελλάδα αυτά τα περιστατικά.

Αλλεπάλληλες επιχειρήσεις «σύλληψης» και απομάκρυνσης αγριόχοιρων από περιαστικές περιοχές της Δυτικής Αθήνας και σημεία εκατέρωθεν της Εθνικής Οδού Αθηνών – Κορίνθου, πραγματοποιούν τον τελευταίο μήνα συνεργεία του Περιβαλλοντικού Συνδέσμου Δήμων Αθήνας Πειραιά (ΠΕΣΥΔΑΠ) και του Δασαρχείου Αιγάλεω.

Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΠΕΣΥΔΑΠ Γρηγόρης Γουρδομιχάλης, αυτή τη στιγμή αγέλες αγριογούρουνων δραστηριοποιούνται και στις δύο πλευρές της Εθνικής Οδού από το ύψος του Χαιδαρίου μέχρι και τη λίμνη Κουμουνδούρου, με μία ολοφάνερη τάση των ζώων να περάσουν από το Ποικίλο Όρος προς το όρος Αιγάλεω και στην περιοχή του Σχιστού.

Μέχρι στιγμής κλιμάκια του Δασαρχείου Αιγάλεω και της Ομάδας Πολιτικής Προστασίας του ΠΕΣΥΔΑΠ, έχουν καταφέρει να «αιχμαλωτίσουν» ανώδυνα με παγίδες περισσότερα από 10 αγριογούρουνα, τα οποία στη συνέχεια απομακρύνθηκαν και απελευθερώθηκαν σε απομακρυσμένες δασικές περιοχές εκτός αστικών περιοχών.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στις νυχτερινές διελεύσεις που επιχειρούν τα αγριογούρουνα κάθετα σε έναν δρόμο ταχείας κυκλοφορίας, όπως η Εθνική Οδός. Σε μία προσπάθεια να περιοριστούν οι πιθανότητες σοβαρών τροχαίων ατυχημάτων, όπως έχει συμβεί σε άλλες περιοχές της χώρας, και στα δύο ρεύματα της Εθνικής Οδού έχουν τοποθετηθεί προειδοποιητικές πινακίδες για τους οδηγούς, ιδίως στο ύψος του Χαιδαρίου.
Η Ομάδα Πολιτικής Προστασίας του ΠΕΣΥΔΑΠ και τα όργανα του Δασαρχείου Αιγάλεω πραγματοποιούν συχνές περιπολίες στην περιοχή, ώστε να διαπιστώνουν έγκαιρα τα σημεία διέλευσης ή συγκέντρωσης των αγριόχοιρων, και να οργανώνουν καλύτερα τις επιχειρήσεις ανώδυνης σύλληψης και απομάκρυνσης τους. Συχνές παρουσίες μεγάλου αριθμών ζώων παρατηρούνται σε χώρους δίπλα στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής στο Δαφνί, καθώς και στον Διομήδειο Βοτανικό Κήπο στην απέναντι πλευρά της Εθνικής, όπου οι συνθήκες βλάστησης ευνοούν τους αγριόχοιρους.

Σημείο προτίμησης για τα ζώα αποτελεί, επίσης, η λίμνη Κουμουνδούρου, καθώς οι όχθες της αποτελούν πόλο έλξης για τις αγέλες των αγριόχοιρων. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΠΕΣΥΔΑΠ, Γρ. Γουρδομιχάλης, όλα δείχνουν ότι μετά την εμφάνιση των αγριογούρουνων στα βόρεια προάστια της Αττικής (Εκάλη, Κηφισιά, Διόνυσος, Αγ. Στέφανος κλπ), το είδος επεκτείνεται με γρήγορους ρυθμούς και στις περιοχές της Δυτικής Αττικής.

«Με μόνο την Εθνική Οδό να χωρίζει το Ποικίλο Όρος από το όρος Αιγάλεω, δεν θα απορήσω καθόλου αν σε λίγους μήνες τα αγριογούρουνα αρχίσουν να κάνουν την εμφάνισή τους σε περιοχές του όρους Αιγάλεω που «ακουμπάνε» στις παρυφές του βουνού, όπως την Αγία Βαρβάρα, το Χαϊδάρι, τον Κορυδαλλό, το Κερατσίνι, τη Νίκαια και το Πέραμα», σημειώνει ο πρόεδρος του ΠΕΣΥΔΑΠ.

«Οι οδηγοί πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, κυρίως τη νύχτα, ενώ οι κάτοικοι των περιοχών δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ταΐζουν, να προσεγγίζουν ή να ενοχλούν με οποιοδήποτε τρόπο τα αγριογούρουνα. Επίσης περιπατητές, και ιδιαίτερα συνοδοί σκύλων, θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί εάν συναντηθούν με τέτοια ζώα, ώστε να μην προκαλέσουν τα αμυντικά αντανακλαστικά των αγριόχοιρων», καταλήγει ο κ Γουρδομιχάλης.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες στο: https://www.protothema.gr/greece/article/1303425/allepalliles-epiheiriseis-sullipsis-agriohoiron-stous-dromous-tis-dutikis-attikis/

Αποφασίσαμε το θερινό μας σχολείο μετά την επιτυχία που είχε για 4η χρονιά να επεκταθεί και να γίνει παγκόσμιο, δηλαδή να μπορεί να δέχεται και ξενόγλωσσα άτομα από άλλες χώρες που ενδιαφέρονται, αρκεί να μπορούν να συνεννοηθούν με Αγγλική γλώσσα.

Για να μπορεί να φανεί το θερινό σχολείο για την θαλάσσια βιοποικιλότητα και την επιστήμη του πολίτη θα χρειαστούμε ένα λογότυπο για αυτό το σκοπό.

Ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να δημιουργήσει ένα λογότυπο και να μας το στείλει στο email μας (biodiversitygr@gmail.com) μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου 2022. 

Δεν θέτουμε καμία προϋπόθεση (π.χ. σχήμα, χρώματα, αν θα είναι απλό ή 3d, ούτε αν θα έχει λέξεις)... Απλώς το αφήνουμε στην φαντασία του καθενός. Αρκεί να αντιπροσωπεύει έστω και μερικών αυτό που κάνουμε (επιστήμη του πολίτη, εύρεση και καταγραφή θαλάσσιων οργανισμών, awareness και conservation).

Έπειτα ανάμεσα στα λογότυπα θα επιλεχθεί το καλύτερο, πιστεύοντας πιο θα μας αντιπροσωπεύει καλύτερα στην αναγνώριση του θερινού σχολείου παγκοσμίως.