 Στην επιστήμη δεν πρέπει να υπάρχουν εμπόδια. Βγαίνουν δεκάδες επιστημονικές δημοσιεύσεις και άρθρα καθημερινά με πολλές φορές αυτά να είναι διαθέσιμα μόνο εφόσον τα αγοράσει κάποιος (και τις περισσότερες φορές είναι πανάκριβα κάνοντας τους επιστήμονες, ερευνητές, φοιτητές αλλά και πολίτες που να ενδιαφέρονται να μην έχουν πρόσβαση στην γνώση και την έρευνα.
Επειδή πιστεύουμε πως η γνώση πρέπει να είναι διαθέσιμη και ανοιχτή (Δωρεάν) για όλους όσους ενδιαφέρονται άσχετα με το επάγγελμα τους, την ιδιότητα τους ή τα πιστεύω τους, σας δίνουμε εδώ τον σύνδεσμο για την ιστοσελίδα Sci-Hub όπου μπορείτε εύκολα να αποκτήσετε δωρεάν πρόσβαση (κατά 99%) των papers ακόμα και αν είναι υπό πληρωμή ή θα έπρεπε να ζητήσετε από τους συγγραφείς να σας το στείλουν.  Ο τελευταίος οδηγός πεδίου για το 2019 είναι για τα γυμνοβράγχια στην Ελλάδα. Φτάνοντας τους 26 οδηγούς πεδίου χωρίζοντας τους σε 3 κατηγορίες (εικονίδια, φωτογραφικός και αναλυτικός).
Ο οδηγός πεδίου για τα γυμνοβράγχια είναι αναλυτικός οδηγός με φωτογραφία του κάθε είδους και βασικές πληροφορίες βιολογίας τους. Το πιο σημαντικό είναι αν είναι ξενικό είδος, σε τι υπόστρωμα τα εντοπίζουμε αλλά και τι τρώνε. Και αυτές τις πληροφορίες τις ενσωματώσαμε ώστε να μπορείτε πιο εύκολα να τα εντοπίσετε και να τα παρατηρείσετε ή και φωτογραφίσετε. Μην ξεχνάτε να βάζετε τις καταγραφές σας στο inaturalist και να εγγραφείτε στο project "Nudibranchs (Sea Slugs) of Greece" αν σας ενδιαφέρει να μαθαίνετε νέα σχετικά με τα γυμνοβράγχια και να παρακολουθείτε τις καταγραφές.  Άλλες 10.000 καταγραφές μέσα σε 2,5 μήνες. Φτάνοντας να έχουμε γνώση και δεδομένα για 70.000+ καταγραφές, οι οποίες αφορούν όμως για 7220+ είδη στο project μας στο inaturalist.
Να θυμίσουμε ότι: - στις 06 Οκτωβρίου 2019 ξεπεράσαμε τις 60.000 καταγραφές για 6.570+ είδη στην Ελλάδα. - στις 22 Ιουλίου 2019 ξεπεράσαμε τις 50.000 καταγραφές για 6.095+ είδη στην Ελλάδα. - στις 18 Μαϊου 2019 ξεπεράσαμε τις 40.000 καταγραφές για 5.560+ είδη στην Ελλάδα. - στις 26 Ιανουαρίου 2019 ξεπεράσαμε τις 30.000 καταγραφές για 4.925 είδη. - και στις 24 Ιουλίου 2018 ήταν που μετατράπηκε σε collection project και είχαμε δεδομένα για 19.700 καταγραφές για 3,950 είδη.  Τι είναι η Πίννα; Η πίννα (Pinna) (γράφεται και πίνα), είναι γένος δίθυρων μαλακίων της οικογένειας των Πιννιδών και της τάξης των Ανισομυαρίων. Ζει στις εύκρατες και στις θερμές θάλασσες. Μοιάζει με τεράστιο μύδι. Το όστρακο της αποτελείται από λεπτά και πλατιά ελάσματα, τα οποία είναι ενωμένα στην κορυφή τους, ώστε να ανοίγουν και να κλείνουν Το ζώο, το οποίο τρώγεται χωρίς να είναι ιδιαίτερα εύγευστο, χρησιμοποιείται κυρίως ως δόλωμα στο ψάρεμα. Στο όστρακο της πίννας σπάνια σχηματίζονται μαργαριτάρια, τα οποία όμως δεν έχουν ιδιαίτερη οικονομική αξία. Το μήκος του ζώου φτάνει τα 70 εκατοστά. Τα όστρακα της πίννας είναι λεπτά, σε σχήμα τρίγωνο και μυτερά στο ένα άκρο, ενώ από το άλλο είναι στρογγυλεμένα. Στο εξωτερικό μέρος έχουν χρώμα κίτρινο και από μέσα παρουσιάζουν ελαφρύ ιριδισμό. Η Πίννα (Pinna nobilis) ανανεώθηκε στην λίστα της IUCN για την Μεσόγειο στην κατηγορία Κρισίμως Κινδυνεύον (CR) Είδος, το οποίο είναι το τελευταίο στάδιο πριν την εξαφάνιση της. Για να καταλάβετε καλύτερα τις κατηγορίες δείτε την εικόνα παρακάτω.  Ποιες είναι όμως οι απειλές για αυτό το είδος; Η μεγαλύτερη απειλή είναι η εμφάνιση ενός παράσιτου στις ακτές της Ισπανίας το 2016 και από τότε έχει εξαπλωθεί σε όλη την Μεσόγειο σκοτώνοντας όλες τις Πίννες, που σε πολλές τοποθεσίες η θνησιμότητα ξεπερνάει και το 85% των πληθυσμών της Πίννας, ενώ σε κάποιες τοποθεσίες έχει φτάσει και το 100% θνησιμότητας. (Δείτε τον Χάρτη παρακάτω) Δεύτερη απειλή είναι η αλιεία με συρόμενα εργαλεία που εξοντώνουν ότι υπάρχει στον βυθό. Τρίτη αλλά όχι αμελητέα απειλή είναι η αλιεία της Πίννας ως δόλωμα αλλά και ως μεζές σε ταβέρνες και τσιπουράδικα. Επίσης μέσα στις απειλές πρέπει να ενσωματώσουμε την απώλεια ενδιαιτημάτων, την αγκυροβόληση βαρκών και πλοίων, τα ξενικά είδη αλλά και την κλιματική αλλαγή όπου πρέπει να αντιμετωπίσει η Πίννα για να επιβιώσει στην Μεσόγειο.  Πηγές:
Η επιστήμη των πολιτών για την καταγραφή και προστασίας του περιβάλλοντος και της άγριας φύσης!5/12/2019
 Ο κάθε πολίτης μπορεί να είναι πολίτης επιστήμονας (citizen scientist). Μην υποτιμάτε την αξία που έχουν οι καταγραφές και η βοήθεια σε ερευνητικά προγράμματα.
Η Επιστήμη των Πολιτών είναι μια επιστημονική έρευνα που διενεργείται εξολοκλήρου ή εν μέρει από ερασιτέχνες ή μη επαγγελματίες επιστήμονες. Πρόκειται ουσιαστικά για ενεργή συμμετοχή του κοινού στην επιστημονική έρευνα. Οι πολίτες καταγράφουν δεδομένα, φωτογραφίζουν ή χρησιμοποιούν εξειδικευμένες εφαρμογές ειδικά σχεδιασμένες για την καταγραφή πολύτιμων για την έρευνα δεδομένων και με αυτόν τον τρόπο συμβάλλουν ενεργά στην προώθηση της επιστήμης και της γνώσης. Πρόκειται για μια δυναμική ερευνητική μέθοδο που έχει μεγάλα οφέλη για την εκπαίδευση, για τη δημόσια κατανόηση της επιστήμης, και μπορεί ακόμα και να ασκήσει επιρροή στη χάραξη στρατηγικής, να γίνει αφορμή για σημαντικές συζητήσεις και τελικά να συμβάλει στην καλλιέργεια μιας πιο στενής σχέσης ανάμεσα στην επιστήμη και την κοινωνία. Και βέβαια θα πρέπει να τονίσουμε ότι όταν στην Επιστήμη των Πολιτών ακολουθηθούν οι σωστές διαδικασίες, τα ερευνητικά αποτελέσματα είναι πραγματικά υψηλού επιπέδου και αντάξια των δεδομένων που προκύπτουν από την κλασική ερευνητική διαδικασία. Έτσι λοιπόν, από μια απλή ιδέα ότι οι πολίτες μπορούν να συμβάλουν στην επιστήμη μπορούμε να φτάσουμε σε πραγματικά σημαντικά ερευνητικά επιτεύγματα. Η βοήθεια των πολιτών μπορεί να είναι πολύτιμη όπως ήδη αναφέρθηκε. Ο κάθε πολίτης μπορεί να είναι πολίτης επιστήμονας (αγγλικός όρος: citizen scientist), και να συνεισφέρει με πολλούς τρόπους, με τον πιο κοινό τρόπο να είναι η παρατήρηση και η καταγραφή της χλωρίδας και της πανίδας, π.χ. inaturalist. Άλλος τρόπος είναι η εξειδίκευση σε επιστημονικό τεχνολογικό εξοπλισμό, όπως π.χ. χρησιμοποιήση αισθητήρων μετρητών για ατμοσφαιρική πίεση, υδάτων, κλπ., την παρατήρηση και καταγραφή της αλλαγής χερσαίας γης (π.χ. κτηνοτροφικά, αγροτικά, κλπ), την παρατήρηση της ατμόσφαιρας και των καιρικών φαινομένων, ή και πιο απλά υποστήριξη σε γραφικά, προγραμματιστική και τεχνολογική υποστήριξη. Η επιστήμη του πολίτη επεκτείνεται σε όλους τους τομείς (μιλώντας για το περιβάλλον), από την γεωργία και την αλιεία μέχρι τα καιρικά φαινόμενα και την προστασία της βιοποικιλότητας & βιότοπων. Όλοι οι πολίτες μπορούν να εκπαιδευτούν και δεν έχει υπάρχουν εμπόδια για τους ενδιαφερόμενους. Δεν έχει σημασία τι χρώμα είναι, από ποια χώρα κατάγονται, τι ύψος ή τι βάρος έχουν. Και οι πολίτες μπορούν να συμμετάσχουν σε πολλαπλά στάδια της επιστημονικής διαδικασίας (όπως αναφέρεται και στους 10 κανόνες της επιστήμης του πολίτη). Πηγές:  Credit: CC-BY-SA Horizon Charters | Άρθρο: created by AI Ο λευκός καρχαρίας (Carcharodon carcharias), ονομάζεται επίσης μεγάλος λευκός καρχαρίας, και είναι ένας από τους ισχυρότερους καρχαρίες στον κόσμο. Ο λευκός καρχαρίας της Μεσογείου, ο οποίος έχει μέγεθος σαφώς μικρότερο από τους λευκούς καρχαρίες των ωκεανών, έχει εξακριβωμένη παρουσία στη χώρα μας εδώ και χρόνια, με τη Μεσόγειο να έχει μια τουλάχιστον περιοχή αναπαραγωγής έξω από τη Σικελία.
Με πρωταγωνιστή τον κακοποιό των ταινιών όπως το Jaws (1975), ο λευκός καρχαρίας θεωρείται επικίνδυνος και δημόσιος κίνδυνος για τους ανθρώπους. Ωστόσο, λίγα είναι κατανοητά για τη ζωή και τη συμπεριφορά του. Οι μεγάλες επιθέσεις λευκού καρχαρία είναι εξαιρετικά σπάνιες, ακόμη και όταν πλησιάζουν οι άνθρωποι. Οι άνθρωποι δεν έχουν συγκεκριμένη στόχευση από τους καρχαρίες και αυτό περιλαμβάνει τον Λευκό Καρχαρία. Στη Μεσόγειο, για παράδειγμα, υπήρξαν μόνο 31 επιβεβαιωμένες επιθέσεις εναντίον ανθρώπων τους τελευταίους δύο αιώνες, οι περισσότερες από τις οποίες δεν ήταν θανατηφόρες. Απλά δεν ενδιαφέρονται για μας. Οι πληθυσμοί λευκών καρχαριών συχνά επικεντρώνονται σε εξαιρετικά παραγωγικά εύκρατα παράκτια ύδατα (δηλαδή σε ύδατα που χαρακτηρίζονται από αφθονία ψαριών και θαλάσσιων θηλαστικών), όπως στις ακτές των βορειοανατολικών και δυτικών Ηνωμένων Πολιτειών, τη Χιλή, τη βόρεια Ιαπωνία, τη νότια Αυστραλία, τη Νέα Τη Ζηλανδία, τη νότια Αφρική και τη Μεσόγειο. Μερικοί μεμονωμένοι λευκοί καρχαρίες μπορούν να ταξιδεύουν μακριά στη θάλασσα ή σε τροπικά νερά, αλλά οι μελέτες πεδίου δείχνουν ότι οι περισσότεροι επιστρέφουν σε αυτές τις εύκρατες περιοχές σίτισης κάθε χρόνο. Ως κορυφαίοι θηρευτές στις θαλάσσιες αλυσίδες τροφίμων, οι λευκοί καρχαρίες έχουν λίγους φυσικούς εχθρούς. Ενώ είναι αλήθεια ότι οι νέοι λευκοί καρχαρίες τρώνε μερικές φορές από μεγαλύτερους καρχαρίες (συμπεριλαμβανομένων και άλλων λευκών καρχαριών), έχουν λιγότερους δυνατούς εχθρούς καθώς μεγαλώνουν. Οι ενήλικοι λευκοί καρχαρίες φοβούνται λίγα άλλα ζώα. Ωστόσο, σε τουλάχιστον μία τεκμηριωμένη περίπτωση, μια ενήλικη φάλαινα δολοφόνος (Orcinus orca) επιτέθηκε και σκότωσε έναν ενήλικο λευκό καρχαρία. Οι πιο βασικοί εχθροί του λευκού καρχαρία είναι οι άνθρωποι.  Το άρθρο δημιουργήθηκε με πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης (AI). Γυμνοβράγχια (nudibranchia). Τάξη οπισθοβράγχιων γαστερόποδων μαλακίων, τα οποία ζουν αποκλειστικά στη θάλασσα. Χαρακτηρίζονται από την απουσία οστράκου στα ενήλικα άτομα, ενώ απουσιάζουν επίσης η μανδυακή κοιλότητα και τα εσωτερικά βράγχια.
Το σώμα τους είναι συνήθως μικρού μεγέθους, αλλά εμφανίζει πολύπλοκα σχήματα και διακοσμείται με ζωηρά χρώματα και σχέδια. Τα γυμνοβράγχια αναπνέουν με το δέρμα ή με δευτερογενή βράγχια, τα οποία αναπτύσσονται στη ράχη. Η έδρα βρίσκεται στη δεξιά πλευρά του σώματος, τα μάτια τους είναι ατροφικά και το οσφράδιο αντικαθίσταται από ένα ζευγάρι οσφρητικών κεραιών, τα ρινοφόρα. Αστραφτερά μωβ με κίτρινες βούλες, βαθύ κυανό με χρυσές λωρίδες, ροζ με πορτοκαλί μπορντούρες, χιλιάδες χρώματα και σχέδια χωρίς τέλος σε συνδυασμούς και ομορφιά. Αυτός είναι ο εκθαμβωτικός κόσμος των γυμνοβράγχιων των ελληνικών θαλασσών. Πρόκειται για μία από τις λιγότερο γνωστές ομάδες μαλακίων στα οποία ανήκουν τα πιο διάσημα μύδια, γυαλιστερές, μπουρούδες, αχιβάδες, σουπιές, χταπόδια, κ.ά. Τα μαλάκια είναι μία από τις πιο επιτυχημένες οικογένειες του Ζωικού Βασιλείου στο θαλάσσιο περιβάλλον, καθώς αντιπροσωπεύονται από τον μεγαλύτερο αριθμό ειδών σε σχέση με κάθε άλλη ομάδα. Τα γυμνοβράγχια, ή πιο κοινά οι θαλάσσιοι γυμνοσάλιαγκες, αποτελούν μια υποομάδα των γαστερόποδων μαλακίων που διακρίνεται από την απουσία ενός οστράκου που προστατεύει τα μαλακά μέρη του ζώου. Η αλήθεια είναι ότι έχουν όστρακο κατά τα πρώτα στάδια της ζωής τους, το οποίο χάνουν μόλις μεγαλώσουν. Μάλιστα σε λίγα από αυτά εμφανίζεται κάποιο όστρακο έστω σε υποτυπώδη μορφή ακόμα και στην ενήλικη μορφή τους. Τα γυμνοβράγχια διαθέτουν πολλούς αμυντικούς μηχανισμούς. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους αποτελούν τα χρώματα και τα σχέδια του σώματος που τις περισσότερες φορές είναι τόσο εντυπωσιακά που πολλοί κατατάσσουν τα γυμνοβράγχια στα πιο όμορφα ζώα παγκοσμίως. Όμως τα χρώματα αυτά, εκτός του ότι παίζουν ρόλο στην παραλλαγή τους στον πολύχρωμο βυθό, αποτελούν και μια προειδοποίηση στον επίδοξο θηρευτή ότι η γεύση τους είναι από άσχημη έως επικίνδυνη. Πράγματι τα περισσότερα από αυτά συλλέγουν και παράγουν χημικές εκκρίσεις που αποτρέπουν τους θηρευτές. Κάποια άλλα, μόλις έρθουν σε επαφή με κάποιο άλλο ζώο, παράγουν ένα είδος αποτρεπτικής βλέννας. Παραδείγματος χάριν αυτά που τρέφονται πάνω σε σφουγγάρια, µεταβολίζουν τις ουσίες που λαµβάνουν και δηµιουργούν κάποιες νέες δύσγευστες ή δηλητηριώδεις χηµικές ουσίες, τις οποίες αποθηκεύουν σε συγκεκριµένα σηµεία πάνω στην πλάτη τους. Μόλις ο υποψήφιος θηρευτής πάει να τα δοκιµάσει, γεύεται αυτές τις ουσίες, κι έτσι εγκαταλείπει άµεσα την προσπάθειά του να φάει τα γυµνοβράγχια. Τα περισσότερα γυμνοβράγχια έχουν στενή παρασιτική ή συμβιωτική σχέση με άλλα είδη, όπως σπόγγους, υδρόζωα, βρυόζωα και φύκη, με τα οποία τρέφονται ή χρησιμοποιούν ως καταφύγιο. Σε πολλά από αυτά μάλιστα η σχέση είναι αποκλειστική, όπως για παράδειγμα η Tylodina perversa που ζει μόνο πάνω στους σπόγγους του είδους Aplysina aerophoba. Πρόκειται κατά κανόνα για σαρκοφάγα ζώα και τρώνε, έρποντας στον βυθό, διάφορα είδη όπως σπόγγους, ανεμώνες, κοράλλια, υδρόζωα, αλλά και μικρότερα γυμνοβράγχια ή τα αυγά τους. Συνήθως κάθε είδος περιορίζει την τροφή του σε έναν τύπο λείας που μπορεί να περιλαμβάνει μια οικογένεια ζώων ή αποκλειστικά ένα είδος.  Οι άγνωστοι συγκάτοικοι μας είναι τα κεφαλόποδα που εντοπίζονται στην Ελλάδα. Και αυτό διότι παρά το κοινό χταπόδι, την κοινή σουπιά και το θράψαλο δύσκολα κάποιος μπορεί να εντοπίσει ή και να γνωρίζει τα υπόλοιπα κεφαλόποδα που έχουμε στην Ελλάδα.
Ελπίζουμε μέσα από τον νέο φωτογραφικό οδηγό πεδίου για τα κεφαλόποδα, να αρχίσουμε να μαθαίνουμε καλύτερα τους θαλάσσιους συγκάτοικους μας. Και εννοείται περιμένουμε τις δικές σας καταγραφές στο project μας "Cephalopods of Greece" στο inaturalist (αρκεί να τις ανεβάσετε στο inaturalist και εμείς θα πάρουμε τα δεδομένα).  Γνωρίζετε ποια πουλιά έχουμε στην Ελλάδα; Και αν ναι ποιες είναι οι επίσημες κοινές τους ονομασίες;
Εννοούμε επίσημες αυτές που έχουν περάσει από την Επιτροπή Αξιολόγησης Ορνιθολογικών Παρατηρήσεων. Για κάποιο είδος μπορεί να υπάρχουν παραπάνω από μία κοινές ονομασίες (ανεπίσημα), το οποίο εξαρτάται από την κάθε περιοχή στην Ελλάδα. Παρακάτω είναι η λίστα με τα πουλιά της Ελλάδα και με τις Ελληνικές Ονομασίες όπως και τις Επιστημονικές τους Ονομασίες όπως παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας (όπου για οποιαδήποτε αλλαγές και ανανεώσεις να ελέγχετε την ιστοσελίδα της ΕΟΕ).
 Το ασύγχρονο συνέδριο φέτος διήρκησε από τις 7 Οκτωβρίου μέχρι και τις 13 Οκτωβρίου και πάρθηκαν οι παρακάτω αποφάσεις:
 Με αφορμή αυτές τις ημέρες (8 με 12 Οκτωβρίου είναι οι ημέρες ευαισθητοποίησης των κεφαλόποδων), αλλά και το ότι ο κόσμος δεν γνωρίζει ποια είδη κεφαλόποδων έχουμε στην Ελλάδα ανακοινώνουμε την έναρξη του νέου project καταγραφής των κεφαλόποδων μέσα από το inaturalist (https://www.inaturalist.org/projects/cephalopods-of-greece), ώστε τα δεδομένα να είναι ανοιχτά και για άλλους φορείς / επιστήμονες / ερευνητές / βιολόγους / φοιτητές / κλπ. αλλά και την έναρξη της δημιουργίας νέου οδηγό πεδίου για τα κεφαλόποδα της Ελλάδας (το οποίο θα πάρει λίγο καιρό να δημοσιευθεί γιατί υπάρχουν πολλά είδη, ειδικά στις σουπιές).
 Έχοντας κλείσει 8 χρόνια λειτουργίας σαν Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, αποφασίσαμε φέτος η συνέλευση των ιδρυτών να γίνει στην ώρα του.
Σε αυτό την ασύγχρονη συνέλευσης των ιδρυτών όπου ξεκίνησε σήμερα την Δευτέρα 7 του μηνός και θα διαρκέσει μέχρι την Κυριακή 13 Οκτωβρίου θα εκλέξουμε νέο Διαχειριστή, θα αλλάξουμε το καταστατικό, θα κάνουμε απολογισμό τι καταφέραμε την χρονιά που μας πέρασε αλλά και τις προηγούμενες χρονιές, για ποια projects πέτυχαν και απέτυχαν αλλά θα συζητήσουμε και θα προτείνουμε τις δράσεις για την επόμενη χρονιά και πως θα πορευτούμε από εδώ και πέρα. Τα αποτελέσματα θα του συνεδρίου μας, θα βγουν σε νέα δημοσίευση και όλες οι αλλαγές θα εφαρμοστούν άμεσα.  Άλλες 10.000 καταγραφές μέσα σε 2,5 μήνες. Φτάνοντας να έχουμε γνώση και δεδομένα για 60.000+ καταγραφές, οι οποίες αφορούν όμως για 6.570+ είδη στο project μας στο inaturalist.
Να θυμίσουμε ότι: - στις 22 Ιουλίου 2019 ξεπεράσαμε τις 50.000 καταγραφές για 6.095+ είδη στην Ελλάδα. - στις 18 Μαϊου 2019 ξεπεράσαμε τις 40.000 καταγραφές για 5.560+ είδη στην Ελλάδα. - στις 26 Ιανουαρίου 2019 ξεπεράσαμε τις 30.000 καταγραφές για 4.925 είδη. - και στις 24 Ιουλίου 2018 ήταν που μετατράπηκε σε collection project και είχαμε δεδομένα για 19.700 καταγραφές για 3,950 είδη.  Για εισιτήρια: https://www.eventbrite.co.uk/e/oceans-2019-festival-tickets.
Όσοι από εσάς που θα διαβάσετε αυτή την δημοσίευση, και θα παρευρίσκεστε στην Αγγλία στις 14 Σεπτεμβρίου, συνιστούμε να περάσετε από το Oceans 2019 Festival, στο Bristol. Το Oceans 2019 (πέρσι λεγόταν shark fest uk) είναι μίας ημέρας φεστιβάλ όπου φέρνει όλους τους ανθρώπους από όλο τον κόσμο που ασχολούνται με την θάλασσα κοντά. Conservationists (άτομα που ασχολούνται με την διατήρηση της άγριας ζωής), οργανώσεις, καλλιτέχνες, δύτες, σέρφερς, εκπαιδευτικούς, οικογένειες και επιστήμονες που ενδιαφέρονται για την θαλάσσια βιοποικιλότητα συναντιούνται, συζητάνε, μαθαίνουν για τα προγράμματα που τρέχουν παγκοσμίως, γνωρίζονται με τις οργανώσεις και με άλλους επιστήμονες και προκύπτουν νέες ευκαιρίες για δουλειές, εκπαίδευση, συνεργασίες, εθελοντισμό αλλά και δράσεις. Πέρα από τις ομιλίες και τα βίντεο με τις δράσεις τι έχουν κάνει τις προηγούμενες χρονιές η κάθε οργάνωση, υπάρχουν πάγκοι με υλικό (αφίσες, βιβλία, 3d υλικά, κλπ) όπου ο κόσμος μπορεί να μάθει περισσότερα πράγματα για την κάθε οργάνωση να συζητήσει με τους υπεύθυνους της κάθε οργάνωσης, να αγοράσει πράγματα και γενικά να περάσει μια υπέροχη μέρα για αυτό που αγαπάει και θέλει να προστατέψει, τον θαλάσσιο κόσμο. Με έμπειρους ομιλητές, εργαστήρια και εμπειρία εικονικής πραγματικότητας (VR), το Oceans 2019 παρέχει μια πλατφόρμα για να ενθαρρύνει τη συνεργασία, τη θετικότητα και την ενεργό συμμετοχή στη διατήρηση των ωκεανών. Προς ψαράδες: Τι ορίζει η νομοθεσία για τα προστατευμένα είδη καρχαριών και τι πρέπει να κάνετε!17/8/2019
 Επειδή βλέπουμε πολλά προστατευόμενα είδη καρχαριών να ψαρεύονται και μάλιστα να φτάνουν μέχρι τους πάγκους για να πωληθούν να ξεκαθαρίσουμε τι επιτρέπεται και τι όχι.
Να τονίσουμε άσχετα με το τι πιστεύει ο κάθε ψαράς για ποιο είδος είναι καρχαρίας και ποιο όχι (το αναφέρουμε διότι έχουν υπάρξει αναφορές από ψαράδες που λένε ότι το σκυλόψαρο, ο γαλέος και ο σαπουνάς [όπου αρκετά είδη καρχαριών τα αναφέρουν σαν σαπουνάδες] δεν είναι καρχαρίες), πρέπει να μάθει να τα αναγνωρίζει σωστά. Για αυτό έχουμε και ηλεκτρονικό οδηγό πεδίου για την σωστή αναγνώριση: https://www.biodiversitygr.org/shark-species.html. Η νομοθεσία όμως είναι ξεκάθαρη. Απαγορεύονται να διατηρούνται επί του σκάφους, να μεταφορτώνονται, να εκφορτώνονται, να μεταφέρονται, να αποθηκεύονται, να πωλούνται, να εκτίθενται ή να διατίθενται προς πώληση. Σε περίπτωση τυχαίας σύλληψης, τα άτομα θα πρέπει να ελευθερόνονται άμεσα και χωρίς να προκαλούνται βλάβες, και οι πληροφορίες να καταχωρούνται στο ημερολόγιο αλιείας. Αν ανασυρθεί νεκρό πρέπει να υπάρξει επικοινωνία με το τοπικό λιμεναρχείο πριν πάει στην στεριά, ώστε να παραλάβουν τον καρχαρία για να μην υπάρξει κερδοφορία από προστατευόμενο είδος Διότι υπάρχει μια μεγάλη σύγχυση με τα κοινά ονόματα και κάθε φορά που ανεβαίνει ένα ψάρι στα κοινωνικά δίκτυα υπάρχει ένα debate για το πως λέγεται το ψάρι μιας και όλοι λένε τα συνηθή κοινά ονόματα, ότι είναι "Καρακούκος", "Καπόνι", "Χελιδονάς" ή "Χελιδονόψαρο". Βεβαίως δεν είναι όλα τα ψάρια ίδια. Και σαφώς δεν έχουν όλα αυτά τα ψάρια τα ίδια ονόματα. Ένα ψάρι μπορεί να έχει διαφορετικό κοινό όνομα στην βόρεια Ελλάδα από την Κρήτη ή ένα ψάρι να έχει περισσότερα από ένα κοινό όνομα. Για αυτό μαθαίνουμε να χρησιμοποιούμε το λατινικό (επιστημονικό) όνομα που αντιστοιχεί μόνο σε ένα είδος. Το debate αυτό γίνεται διότι απλώς μάθανε λάθος τα ονόματα από τους φίλους τους ή τους παππούδες τους (βεβαίως τότε ήταν άλλες εποχές, όπου δεν υπήρχε το ίντερνετ και οι ψαράδες πολλές φορές δεν τελείωναν δημοτικό ή γυμνάσιο, όπως επίσης δεν υπήρχαν καν οι οδηγοί πεδίου δηλαδή τα βιβλία που να λένε αναλυτικά για το κάθε είδος και πως να τα αναγνωρίζουν τα είδη και να βλέπουν τις διαφορές που έχουν). Αλλά πάμε να μάθουμε να τα αναγνωρίζουμε σωστά μέσα από τις παρακάτω φωτογραφίες. Το ίδιο το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με το φυλλάδιο που έβγαλε ακυρώνει τις δήθεν γνώσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος κου. Χατζηδάκη (που απλώς του τις μετέφεραν οι κυνηγοί, αφού ο ίδιος ο υπουργός δεν έχει γνώσεις περιβάλλοντος, πόσο μάλλον γνώσεις σχετικά με την άγρια ζωή και την διατήρηση της). Ερωτήματα που προκύπτουν και δεν μπορούμε να μην τα βάλουμε δημόσια, διότι ξέρουμε πως απαντήσεις δεν πρόκειται να πάρουμε:
Ανακοίνωση σχετικά με τις ασυναρτησίες των ΜΜΕ για τις εμφανίσεις των μεδουσών στην Ελλάδα.12/8/2019
Σήμερα 12 Αυγούστου άρχισαν όλες οι ηλεκτρονικές και τοπικές εφημερίδες να βγάζουν copy-paste το ίδιο άρθρο για το που εμφανίστηκαν μέδουσες και ότι αυξήθηκαν σε όλη την Ελλάδα. Επειδή τα ΜΜΕ κατά καιρούς λένε ότι να είναι, ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Το πρόγραμμα καταγραφής των μεδουσών τρέχει από το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας με σκοπό να καταγράψει τις μέδουσες που εμφανίζονται στην Ελλάδα και να κατανοήσουμε λίγα περισσότερα πράγματα για αυτές, όπως που εμφανίζονται οι μέδουσες, πότε εμφανίζεται το κάθε είδος, πότε βλέπουμε έξαρση και ποια είδη μεδουσών συνυπάρχουν μαζί. Πώς γίνεται αυτό; Οποιοσδήποτε πολίτης μπορεί και έχει facebook βάζει την καταγραφή του στην ομάδα του facebook: https://www.facebook.com/groups/medouses, αλλά έχουμε φροντίσει και για αυτούς που δεν έχουν facebook να μας στέλνουν τις καταγραφές μέσω email ή πολλές φορές τους προτρέπουμε να τις βάζουν στο inaturalist.org (όπου παίρνουμε όλα τα δεδομένα για την βιοποικιλότητα της Ελλάδας) αλλά έτσι βοηθούν και σε άλλα ευρωπαϊκά και παγκόσμια προγράμματα. Έτσι από αυτό το πρόγραμμα το πρώτο που κάναμε είναι δημιουργήσουμε τον οδηγό πεδίου για τις μέδουσες, ώστε οι πολίτες να μπορούν μόνοι τους να αναγνωρίζουν το είδος μέδουσας που είδαν ή τους τσίμπησαν. Βεβαίως πάντα προσφέρουμε (αφιλοκερδώς) αναγνώριση στο είδος που είδανε και μας έχουν στείλει υλικό (φωτογραφίες / βίντεο). Δεύτερο βήμα ήταν η δημιουργία χάρτη με τις εμφανίσεις των μεδουσών ώστε να ενημερώνεται ο κόσμος. Αυξήθηκαν οι μέδουσες; Για να πει κανείς ότι αυξήθηκαν ή μειώθηκαν οι μέδουσες πρέπει να έχει δεδομένα και από άλλες χρονιές. Όταν η Ελλάδα (σαν κράτος) δεν μαζεύει δεδομένα και μόνο οι φορείς αποκτούν μέσω διάφορων projects είναι δύσκολο να απαντήσει κανείς σε μια τέτοια ερώτηση. Παρ' όλα αυτά υπάρχει ανάλογα με την χρονιά κάποιες αυξομειώσεις, ανάλογα με το είδος και την τοποθεσία. π.χ. Φέτος βλέπουμε μείωση στις καταγραφές με πέρσι, αλλά αυτό δεν σημαίνει κάτι, διότι οι καταγραφές αφορούν από πολίτες. Όπως καταλαβαίνεται χωρίς την βοήθεια του κόσμου (citizen science) θα ήταν ακατόρθωτο να υπάρχει προσωπικό για μια τόσο μεγάλη ακτογραμμή που έχει η Ελλάδα να είναι παρών παντού σε καθημερινή βάση. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ότι οι πολίτες που βοήθησαν πέρσι μπορεί να πήγαν σε διαφορετικό μέρος για διακοπές όπου έχει λιγότερες μέδουσες ή δεν είδαν και καθόλου. Ή μπορεί να μην πήγαν καν διακοπές. Και τα νέα άτομα που μας δίνουν καταγραφές συνήθως οι περισσότερες είναι τυχαίες μέδουσες που είδαν. Από την άλλη πλευρά ο περισσότερος κόσμος μπαίνει για μπάνιο και δεν απομακρύνεται ούτε καν 20 μέτρα από την παραλία. Κάθεται έξω στην ζώνη όπου όλοι πλατσουρίζουν. Έχουμε ήδη καταγράψει σε παραλίες οι οποίες ήταν πλήρης με κόσμο, και στα πρώτα 30-40 μέτρα από την παραλία να μην υπάρχει μέδουσα και πιο βαθιά (ακόμα και στα 50-100 μέτρα από την παραλία) να υπάρχουν πάρα πολλές. Έτσι για να δει κάποιος μέδουσες έξω-έξω πρέπει να τις έχουν παρασύρει τα θαλάσσια ρεύματα και τα κύματα. Υπάρχουν προβλήματα; Δυστυχώς μέσα από το πρόγραμμα έχουμε εντοπίσει διάφορα προβλήματα. Το κύριο από αυτά είναι η δυσφορία μερικών πολιτών νομίζοντας ότι δυσφημούμε την περιοχή τους και αρνούνται να μας δώσουν στοιχεία. Δηλαδή αντί για την ενημέρωση των πολιτών και πως να προστατευτούν προτιμάνε τις καταγγελίες εναντίων μας. Λες και με μαγευτικό τρόπο θα εξαφανιστούν οι μέδουσες από την περιοχή ή ότι οι τουρίστες δεν θα το καταλάβουν ότι έχει μέδουσες και δεν θα σηκωθούν να φύγουν. Επίσης υπάρχουν πολίτες που μας δίνουν φωτογραφίες, βίντεο αλλά και καταγραφές οι οποίες δεν είναι ολοκληρωμένες, όπως δεν δίνουν ακριβή τοποθεσία ή ημερομηνία. Για μια καταγραφή να είναι ολοκληρωμένη και να μπορέσουμε να την καταγράψουμε και να την χαρτογραφήσουμε χρειαζόμαστε τα εξής στοιχεία:
Χάρτης της google. Η google δεν αποφάσισε μια ημέρα να σου έχει δεδομένα για το που εμφανίστηκαν οι μέδουσες (ουτοσάλως από που θα έπαιρναν τα δεδομένα). Υπάρχουν 2 άτομα από το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας που δημιούργησαν τον χάρτη (όπου να τονίσουμε ότι ο κάθε πολίτης μπορεί να δημιουργήσει χάρτη και να βάλει τα δεδομένα), τον έκαναν δημόσιο, τον συντηρούν αλλά ανανεώνουν και τα δεδομένα όσο πιο συχνά γίνεται. Μπορείτε να δείτε παρακάτω τον διαδραστικό χάρτη, και αν πατήσετε το εικονίδιο που έχει αριστερά από το όνομα "Μέδουσες (Jellyfish) 2019" μπορείτε να δείτε και τις καταγραφές των προηγούμενων μηνών (όπου τις απενεργοποιούμε για να μην υπάρχει σύγχυση). Με λίγα λόγια όχι δεν φαίνεται να αυξήθηκαν οι μέδουσες. Οι καταγραφές εξαρτώνται από πόσες μας δίνουν οι πολίτες. Στην πραγματικότητα είναι πολλές περισσότερες απ' ότι καν φαντάζεστε οι μέδουσες. Εξαρτάται από την περίοδο. π.χ. τον χειμώνα υπάρχουν ελάχιστες, σχεδόν μηδαμινές καταγραφές. Και βλέπουμε τις μέδουσες από τον Μάρτιο μέχρι και τον Νοέμβριο, με τις περισσότερες τέλη Ιουλίου με μέσα Αυγούστου όπου περισσότεροι άνθρωποι ξεχύνονται στις παραλίες για τις διακοπές τους. Και άμα κάποια εφημερίδα ή περιοδικό θέλει να μιλήσει για τις μέδουσες ας μας ρωτήσει (δεν θα τους κοστίσει κάτι) στο email biodiversitygr@gmail.com και ο υπεύθυνος για το πρόγραμμα θα έρθει σε άμεση επαφή μαζί τους ή θα τους προωθήσουμε σε άλλους θαλάσσιους βιολόγους που ασχολούνται με τις μέδουσες στην Ελλάδα ή και στο εξωτερικό.  Ένας από τους βασικούς μας στόχους είναι η καταγραφή της βιοποικιλότητας της Ελλάδας. Για να το πετύχουμε αυτό χρειαζόμαστε την βοήθεια των πολιτών (λέγεται επιστήμη των πολιτών - citizen science), όπου οι πολίτες βάζουν τις καταγραφές τους και οι επιστήμονες κάνουν επαλήθευση των δεδομένων.. Αυτό το νέο project τώρα στοχεύει στην καταγραφή των γυμνοβράγχιων (nudibranches). Υπολογίζονται ότι υπάρχουν άνω των 60 ειδών στην Ελλάδα και μερικά είδη είναι τόσο μικροσκοπικά (κάτι χιλιοστά) όσο το 1/4 του μικρού νυχιού στο χέρι, ενώ υπάρχουν και μεγαλύτερα γυμνοβράγχια που φτάνουν κάτι δεκάδες εκατοστά. Για όσους δεν ξέρουν τι είναι τα γυμνοβράγχια μπορούν να διαβάσουν το άρθρο: Τι είναι τα γυμνοβράγχια (Nudibranchs) και πόσα είδη έχουμε στην Ελλάδα; Γενικώς τα γυμνοβράγχια μπορούμε εύκολα να τα βρούμε εκεί που υπάρχουν σπόγγοι, αλλά από 1 μέτρο έως αρκετά δεκάδες μέτρα υποβρυχίως. Πως όμως μπορεί κάποιος να συμμετάσχει; Για να συμμετάσχει κάποιος το μόνο που πρέπει να κάνει είναι να βάζει τις καταγραφές του στο προφίλ του στο inaturalist, και εφ' όσον έχει taxa name και δεν αφήνετε κενό (άμα δεν ξέρετε μπορείτε να βάζετε "nudibranchia" σαν όνομα και θα υπάρχουν ταξινομιστές που θα το διορθώνουν και θα βάζουν το είδος που είναι) και τοποθεσία εντός της Ελλάδας εμείς θα παίρνουμε τα δεδομένα. Γιατί όμως στο inaturalist; Διότι υπάρχουν και άλλα προγράμματα καταγραφής των γυμνοβράγχιων (ευρωπαϊκά και παγκόσμια) όπου με αυτό τον τρόπο βοηθάτε και σε αυτά τα προγράμματα αλλά δεν χρειάζεται να γίνεται διπλή και τριπλή δουλειά από τις οργανώσεις και ερευνητές και ούτε να χαθούν χρόνια προσπαθώντας να αποκτήσουν τέτοια χρήσιμα δεδομένα.  Εμείς καλούμε όλους τους δύτες, υποβρύχιους φωτογράφους και πολίτες να αφιερώσουν λίγο χρόνο να βάζουν τις καταγραφές τους στο https://www.inaturalist.org/projects/sea-slugs-of-greece.
Επίσης αν έχετε παλαιότερες καταγραφές μπορείτε να τις ανεβάσετε, ώστε να είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποια είδη γυμνοβράγχιων έχουμε, αν έχουν έρθει ξενικά είδη (λόγω της τροπικοποίησης της Μεσογείου), να μπορούμε να βοηθάμε άλλους με το να αναγνωρίζουμε ποιο είδος είδανε, αλλά και να μπορέσουμε να φτιάξουμε και νέο οδηγό πεδίου (δωρεάν εννοείται) για τις επόμενες γενιές. Για όσους θέλουν υπάρχει ένας οδηγός πεδίου (http://www.naturagraeca.com/ws/195,257,1,Γυμνοβράγχια) από το naturagraeca, με αρκετά είδη όπου μπορεί να σας βοηθήσει αν θέλετε να προσπαθήσετε να αναγνωρίσετε μόνοι σας το είδος που είδατε.  Η αδιανόητη νέα ρύθμιση για τη θήρα που υπέγραψε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, προβλέπει το χωρίς περιορισμό κυνήγι αγριόχοιρων, με την πρόφαση της αφρικανικής πανώλης των χοίρων (ενώ θα μπορούσε μόνο για τους αγριόχοιρους των Νομών που είναι κοντά στην Βουλγαρία).
Όμως αυτή η μαζική εξόντωση αγριόχοιρων που θα ακολουθήσει από τους κυνηγούς, που είτε θα τα σκοτώνουν για το κέφι τους ή είτε για να τα μοσχοπουλούν (ουτοσάλως όλοι ξέρουμε πως καταλήγουν οι αγριόχοιροι και άλλα θηρεύσιμα και μη είδη, στις ταβέρνες και τα εστιατόρια), θα έχει όμως και τρομερές επιπτώσεις στο περιβάλλον αλλά και στην ανθρώπινη περιουσία και εργασία. Ποιες όμως θα είναι αυτές οι επιπτώσεις;
Η παρουσία τους σε ένα φυσικό περιβάλλον είναι αρκετά σημαντική, καθώς έχουν εξισορροπητικό ρόλο και βοηθούν στην διατήρηση της βιοποικιλότητας. Αναμένουμε να δούμε σε σύντομο χρονικό διάστημα (σε 3-4 χρόνια το πολύ) τις επιπτώσεις και τι μέτρα θα λάβει μετά το Υπουργείο Περιβάλλοντος (πέρα από αυτά που επιδιώκουν οι κυνηγοί, όπως να επιτραπεί να κυνηγάνε τους λύκους, κ.α.).  Η διάρκεια της κυνηγετικής περιόδου ξεκινάει στις 20 Αυγούστου 2019 και λήγει στις 29 Φεβρουαρίου 2020, με εξαίρεση το λαγό που λήγει στις 10 Μαρτίου 2020. Η νέα ρυθμιστική απόφαση θήρας για το έτος 2019 - 2020 φέρνει νέες αλλαγές, οι οποίες είναι οι παρακάτω:
Η ρυθμιστική για το κυνήγι για την περίοδο 2019 - 2020  Σε 2 μήνες έχουμε έξτρα δεδομένα για 10.000 καταγραφές στο inaturalist.
Να θυμίσουμε ότι: - στις 18 Μαΐου 2019 ξεπεράσαμε τις 40.000+ καταγραφές για 5.560+ είδη στην Ελλάδα. - στις 26 Ιανουαρίου 2019 ξεπεράσαμε τις 30.000 καταγραφές για 4.925 είδη. - και στις 24 Ιουλίου 2018 (λιγότερο από 1 χρόνο) ήταν που μετατράπηκε σε collection project και είχαμε δεδομένα για 19.700 καταγραφές για 3,950 είδη.  Λίγες ώρες απομένουν από την έναρξη της Εθνικής Εβδομάδας Νυχτοπεταλούδας. Η οποία είναι μια εκδήλωση όπου την τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου προσπαθούν όλοι οι πολίτες να καταγράψουν όσες περισσότερες νυχτοπεταλούδες μπορούν στην αυλή τους, στον κήπο τους, στην περιοχή τους ή στην κοινότητα τους.
Γιατί όμως κάποιος να συμμετάσχει;
 Τα τζιτζίκια (ή και τζίτζικες) είναι τα αρθρόποδα που κάνουν έναν χαρακτηριστικό ήχο και τα ακούμε όλη την ημέρα το καλοκαίρι. Στην Ελλάδα έχουμε πάνω από 20 είδη τζιτζικιών με πολλά είδη να είναι ενδημικά μόνο σε κάποιες συγκεκριμένες περιοχές.
Ο φωτογραφικός οδηγός για τους τζίτζικες βοηθάει κάπως αλλά η αναγνώριση τους γίνεται ευκολότερα από τον ήχο που βγάζουν μιας και κάθε είδος βγάζει διαφορετικό ήχο. Για αναγνωρίσεις μέσω ήχου δείτε το στην ιστοσελίδα: http://www.cicadasong.eu  Βρίσκονται παντού. Από τα ρηχά που μόλις μπαίνουμε στην θάλασσα για να κολυμπήσουμε μέχρι τα βάθη των θαλασσών μας. Λέγονται εχινόδερμα και είναι από τα πιο εύκολα είδη για να τα φωτογραφίσουμε και να τα παρατηρήσουμε, διότι κινούνται τόσο αργά που μας φαίνονται σαν να είναι ακίνητα.
Το τρικ είναι όμως η αναγνώριση τους και έτσι μέσα από τον νέο φωτογραφικό οδηγό πεδίου μας για τα εχινόδερμα μπορείτε πια να τα αναγνωρίζετε ευκολότερα. |
