Το Στεπογέρακο είναι είδος γνήσιου γερακιού, που απαντάται και στον ελλαδικό χώρο. Η επιστημονική του ονομασία είναι Falco cherrug, και περιλαμβάνει 4 υποείδη. Στην Ελλάδα απαντάται το υποείδος F. c. cherrug (J.E.Gray, 1834).

Το Στεπογέρακο είναι το μεγαλύτερο από τα γεράκια που απαντώνται στον ελλαδικό χώρο. Το μέγεθός του είναι εκείνο που «τραβάει την προσοχή» στο πεδίο, διότι είναι πολύ σπάνιο και, αλλιώς, θα διέλαθε της παρατήρησης.

• Έχει μήκος σώματος (43)-45 έως 55-(59) εκατοστά και ανάπτυγμα πτερύγων (99)-104 έως 125-(129) εκατοστά.
  
  
• Το βάρος του κυμαίνεται από 750-1000 γραμμάρια για το αρσενικό και 1000-1300 γραμμάρια για το θηλυκό.
  
  
• Εκτός από το βάρος, τα φύλα είναι όμοια.
  
  

Τα ενήλικα Στεπογέρακα έχουν ανοιχτόχρωμο κεφάλι με αμμοκίτρινο κάλυμμα («στέμμα») και παρειές με μικρές καφέ κηλίδες. Η ράχη είναι σκούρα ερυθροκάστανη, ενώ η κάτω επιφάνεια είναι λευκή με πολλές σκούρες κηλίδες. Η ουρά είναι επίσης σκούρα καστανή με υπόλευκες λωρίδες. Το «μουστάκι» στο πρόσωπο είναι στενό και δυσδιάκριτο.
​
Το κήρωμα και τα πόδια είναι κίτρινα (γκριζογάλανα στα νεαρά άτομα).

Κυνηγά συχνά με οριζόντια επίθεση, αντί της κάθετης εφόρμησης του Πετρίτη, και τρέφεται κυρίως με τρωκτικά και τα πτηνά. Στην Ευρώπη, σκίουροι εδάφους (Spermophilus sp.) και άγρια περιστέρια είναι τα πιο κοινά θηράματα.

Αποτελεί την πρώτη επιλογή για την ιερακοθηρία, πράγμα που του κοστίζει την ελευθερία του και το κατατάσσει αυτομάτως στα κινδυνεύοντα είδη.

Στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά σπάνιο και οι κίνδυνοι ελλοχεύουν κυρίως από τη λαθροθηρία.

Για όσους δεν γνωρίζουν τι σημαίνει η εικόνα παραπάνω. Να εξηγήσουμε πως "άκρως απειλούμενο" είδος είναι η τελευταία κατηγορία πριν το είδος θεωρείται εξαφανισμένο στην άγρια φύση. 

Με την τελευταία αναθεώρηση οι πληθυσμοί του Στεπογέρακου παγκοσμίως είναι σε πτώση (φθίνουσα) και υπολογίζονται σε 12,200 με 29,800 άτομα παγκοσμίως.

Ο πληθυσμός αυτού του είδους βρίσκεται σε σοβαρή μείωση, κυρίως λόγω της απώλειας οικοτόπων και της σύλληψης για το εμπόριο γερακιών για χρήση σε ιερακοτροφία και ιερακοθηρία.

Στην Ελλάδα - ειδικά γερακάρηδες - προσπαθούν να μας πείσουν για το καλό της ιερακοτροφίας στο είδος (βλέπε παρακάτω το στιγμιότυπο οθόνης του Συλλόγου Ελληνικής Ιερακοθηρίας).

Όμως μελέτες και παγκόσμιοι οργανισμοί προειδοποιούν για το πως το είδος απειλείται άμεσα λόγω του εμπορίου του Στεπογέρακου για την χρήση του για ιερακοτροφία και ιερακοθηρία.

Παρακάτω είναι μερικά συγκεντρωμένα στοιχεία, από μια μεγάλη λίστα Παγκοσμίων Οργανισμών (ΜΚΟ) και μελετών που τονίζουν το πρόβλημα για το Στεπογέρακο:

1. Σύμφωνα με το Convention on the Conservation of Migratory Species of Wild Animals (CMS), το παράνομο και μη δηλωμένο εμπόριο αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για τη διατήρηση του είδους.
   
   
2. Σύμφωνα με την μελέτη: "​Πού πήγαν όλα τα γεράκια; Οι εξαγωγές του Στεπογέρακου (falco cherrug) σε μια παγκόσμια οικονομία" (Stretesky, P. B., McKie, R. E., Lynch, M. J., Long, M. A., & Barrett, K. L. (2018)), μας λέει ότι στο πλαίσιο της διατήρησης βιολογίας (conservation biology), τα αυξανόμενα στοιχεία για τη μείωση του πληθυσμού του Στεπογέρακου (falco cherrug) έχουν στρέψει την προσοχή ολονών στον ρόλο του παγκόσμιου εμπορίου γερακιών και ο παγκόσμιος πληθυσμός τους θα συνεχίσει να μειώνεται εάν δεν αλλάξει η πολιτική διατήρησης και συνεχιστούν οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες. Οι εξαγωγές του Στεπογέρακου για την ιερακοτροφία - ιερακοθηρίας θεωρούνται μία από τις κύριες μέγιστες απειλές για το είδος.
   
   
3. Σύμφωνα με το Birdlife International, μας λέει ότι στην Ευρώπη πέρα από την άλλες απειλές όπως τα καλώδια ρεύματος, η ιερακοτροφία - ιερακοθηρία είναι επίσης ένα σοβαρό πρόβλημα, η οποία έχει προκαλέσει τοπικές εξαφανίσεις του είδους στο παρελθόν (Baumgart 1991, 1994, Kovács et al. 2014, K. Ruskov in litt. 2007, A. Kovács in litt. 2016).
   
   
4. Σύμφωνα με το Wildlife Conservation Society (WCS) - Wildlife Trade, η πρωταρχική απειλή για το Στεπογέρακο είναι η σύλληψη για την ιερακοτροφία και ιερακοθηρία. Η CITES (2003) εκτιμά ότι ο αριθμός των Στεπογέρακων που λαμβάνονται από τη φύση σε ετήσια βάση κυμαίνεται από 6.825 με 8.400 άτομα (συμπεριλαμβανομένης της θνησιμότητας από αιχμαλωσία 5%). Ωστόσο, τα Στεπογέρακα απαιτούν έγκυρη άδεια CITES για το διεθνές εμπόριο και προστατεύονται στο Αφγανιστάν.
   
   
5. Ενώ σύμφωνα με το Cites: CASE STUDIES – SAKER FALCON (FALCO CHERRUG), του Frederic J. Launay ο οποίος είναι στο IUCN/SSC Re-introduction Specialist Group μας λέει για τον υβριδισμό με υβριδικά γεράκια που διέφυγαν ή απελευθερώθηκαν θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη γενετική ακεραιότητα των άγριων πληθυσμών. Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι απειλές είναι κυρίως παγίδευση γερακιών ή/και παράνομου εμπορίου, κυρίως από την Κεντρική Ασία, το Ιράν και το Πακιστάν.

Συγχαρητήρια στις αρμόδιες αρχές (Δασική Υπηρεσία, Θηροφυλακή, Διαχειριστική αρχή CITES και Αστυνομία) για την σύλληψη των 2 Ουκρανών με τις Τυτώ (Tyto alba).

Αναμένουμε όμως τον ίδιο ζήλο και ενέργειες από τον Σύλλογο Ελληνικής Ιερακοτροφίας για τον πρόεδρο του ΣΕΙ για όλα τα παράνομα σόου (δείχνουμε μερικές φωτογραφίες παρακάτω από έναν μακρύ κατάλογο) που έχει κάνει τον τελευταίο χρόνο ο κος. Αθανασίου. Περιμένουμε την σύλληψη του και κατάσχεση όλων των αρπακτικών που έχουν χρησιμοποιηθεί σε αυτά τα σόου (εκκλησία, ταβέρνα, παιδικές κατασκηνώσεις, σχολεία, πάρκο Διομήδους, και πάει λέγοντας).

Ή εδώ ισχύουν διαφορετικές νομοθεσίες και δεν ισχύουν για τον πρόεδρο του ΣΕΙ ; 

Έβγαζαν λεφτά με την… επίδειξη άγριων πουλιών, στην «καρδιά» της Αθήνας και συνελήφθησαν σε ειδική επιχείρηση!

Τις τελευταίες ημέρες οι νεαροί κινούνταν στην περιοχή της Ερμού και της πλατείας στο Μοναστηράκι. Αρκετοί ήταν αυτοί που κατήγγειλαν τη συγκεκριμένη πρακτική, που φυσικά παραβιάζει την ελληνική νομοθεσία περί της άγριας ζωής, ωστόσο η ΕΛ.ΑΣ. δεν μπορεί να διαπιστώσει τη συγκεκριμένη παράβαση.

​Το newsbomb ήταν εκεί και κατέγραψε την σύλληψη, όπως μπορείτε να δείτε παρακάτω στο βίντεο.

Ο λόγος, για δύο νεαρούς Ουκρανούς, οι οποίοι κατά δήλωσή τους τα τελευταία χρόνια ζούσαν στην Τσεχία, οι οποίοι είχαν βρει έναν… εύκολο, όσο και παράνομο τρόπο, για να βγάζουν χρήματα. Προμηθεύτηκαν δύο πανέμορφες κουκουβάγιες (του είδους Tyto alba), και επιδεικνύοντάς τες σε τουριστικές περιοχές, καλούσαν τον κόσμο να βγάλει φωτογραφίες μαζί τους με το αζημίωτο. Μάλιστα, η δράση τους είχε ξεκινήσει από τη Θεσσαλονίκη.

Τα πτηνά έχουν μεταφερθεί σε κέντρο περίθαλψης άγριων ζώων.

Βεβαίως η ανησυχία μας είναι μεγάλη σαν Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, ότι τα ζώα θα δοθούν σε γεράκαρηδες για να κάνουν show οι ίδιοι, όπως έχει γίνει πολλές φορές τους τελευταίους μήνες.

Όταν οι επιστολές αρκετών οργανώσεων πάνε στα σκουπίδια και δεν λαμβάνονται καθόλου υπόψιν.

• Η επιστολή μας στις 28 Σεπτεμβρίου: https://www.biodiversitygr.org/blog/epistoli-pros-ypen-gia-to-thema-tou-xrysaetou.html, που λέμε ότι δεν χρειάζονται οι γερακάρηδες γιατί το πουλί είναι έτοιμο για απελευθέρωση και αναμένονται οι γονιδιακές εξετάσεις.
• Ενώ εκφράζουμε και τις ανησυχίες μας ότι το πτηνό θα μπορούσε να μείνει ανάπηρο έτσι και χρησιμοποιηθούν οι ιερακοτροφικές μέθοδοι.
  
  

Η μανία του Συλλόγου Ελληνικής Ιερακοτροφίας να πάρει τον χρυσαετό με το έτσι θέλω μέσω μιας άδειας έρευνας (που έτσι και αλλιώς όλες οι άδειες εγκρίνονται από το υπουργείο - έχουμε και ηχητικό που παραδέχονται από το υπουργείο ότι όλες οι άδειες έρευνας εγκρίνονται) και χωρίς πρώτα να έχει κανονιστεί κάποια συνεργασία με κάποιο κέντρο περίθαλψης άγριων ζώων (πέρα από την ΑΝΙΜΑ), ενώ από την ΚΥΑ περί ιερακοτροφίας - ιερακοθηρίας (https://www.scribd.com/document/594829666/89961-2915-2021?secret_password=Wdk203IciipvJris1bes#fullscreen&from_embed) ορίζει ότι μπορούν οι γερακάρηδες μόνο με ΕΚΤΡΕΦΟΜΕΝΑ είδη να ασχοληθούν και οι μόνες αναφορές-εξαιρέσεις για συνεργασία με κέντρα περίθαλψης και εκγύμνασης πτηνών είναι το άρθρο 5 στ (Περιεχόμενο εκπαιδευτικών ενοτήτων θεωρητικής εκπαίδευσης) και άρθρο 6 δ (Πρακτική εκπαίδευση-άσκηση).

• Σε αυτή την περίπτωση δεν αφορά ούτε θέμα εκπαίδευσης και πρακτικής εξετάσεων περί γερακάρηδων. Έτσι είναι παράνομη η εκγύμναση τους. Και παρανομεί αισχρώς το ΥΠΕΝ μιας και είναι ενάντια στην υφιστάμενη νομοθεσία.
  
  
• Ενώ πρώτη φορά στην ιστορία συμβαίνει αυτό, όπου ένας νεοσύστατος σύλλογος παίρνει από έναν άλλον σύλλογο και μάλιστα κέντρο περίθαλψης άγριων ζώων με το έτσι θέλω, χωρίς να έχει έρθει πρώτα σε επαφή μαζί τους για οποιαδήποτε συνεργασία, αλλά μέσω ενός συστήματος - των ερευνητικών αδειών όπου όλες εγκρίνονται και με άτομα μέσα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος όπου είναι πλήρως κυνηγόφιλοι, παρανομώντας χωρίς να τους νοιάζει τίποτα.

Ζητάμε αμέσως (και ξανά):

1. Ανάκληση της άδειας με ΥΠΕΝ/ΔΔΔ/74460/2348/01.08.2022 ή τροποποίηση αυτής της άδειαςκαι αφαίρεση του Συλλόγου Ελληνικής Ιερακοθηρίας από αυτή την απόφαση και ενσωμάτωση τουΚΕ.Π.Ε.Α.Π. Αλκυόνη.
   
   
2. Να μην μεταφερθεί ο χρυσαετός στον κήπο Διομήδους και τις εγκαταστάσεις της ΑΝΙΜΑ για ναεκπαιδευτεί από γερακάρηδες, και αν έχει ήδη μεταφερθεί να επιστραφεί άμεσα στις εγκαταστάσειςτου κέντρου περίθαλψης “Αλκυόνη” στην Πάρο για να συνεχιστεί η περίθαλψη του χρυσαετού καιη επανένταξη του αν είναι εφικτό.
   
   
3. Άμεσα ανάκληση και απόσυρση της απόφασης ΥΠΕΝ/ΔΔΔ/95825/3154/30.09.2022 (ΑΔΑ: 6Λ3Σ4653Π8-Ω5Κ): Χειρισμός (φιλοξενία- ενδυνάμωση) νεαρού Χρυσαετού (Aquila chrysaetos, L) έπειτα από χειρουργική επέμβαση αποκατάστασης γενετικής δυσμορφίας.

​

Όταν το πέταγμα μιας γερακίνας (Buteo buteo) για να τραφεί, στριφογυρνάει σε μια περιοχή ως και 3 ώρες αναγκάζει τα πτηνά να κρατήσουν μια σιωπή, όπου μπορούν να κάνουν βουτιά ανά περίπου 10-15 λεπτά για να κυνηγήσουν και να αρπάξουν ένα θήραμα. Κάποια πτηνά σπάνε αυτή την σιωπή με μερικά χαρακτηριστικά σύντομα κελαηδήματα όπου προειδοποιούν τα άλλα πτηνά ότι υπάρχει θηρευτής στους αιθέρες (όπως υποδεικνύουν αρκετές μελέτες, όπως π.χ. Ramírez-Santos, P., Enríquez, P. L. , Vázquez-Pérez, J. R. , & Rangel-Salazar, J. L.  (2018). Bird Behaviour during Prey-Predator Interaction in a Tropical Forest in México. In  (Ed.), Owls. IntechOpen. https://doi.org/10.5772/intechopen.82882).

Όπως έχουμε παρατηρήσει όταν αυτό γίνεται καθημερινά, τα πτηνά αναπτύσσουν ένα διαφορετικό μοτίβο συμπεριφοράς, αλλάζοντας τις συνήθειες τους στις ώρες που θα τραφούν, θα κοινωνικοποιηθούν και θα παραμείνουν ενεργά. Αυτή η αλλαγή συμπεριφοράς των πτηνών επηρεάζει άμεσα και τα υπόλοιπα ζώα στο ίδιο μοτίβο συμπεριφοράς που εξηγήθηκε παραπάνω.

Τα ζώα έχοντας μόνιμα έναν θηρευτή τους στην περιοχή τους αλλάζουν ακόμα και τον τρόπο αναπαραγωγής και τον τρόπο όπου θα κυνηγήσουν για να τραφούν ή για να βρουν και να φτιάξουν μια φωλιά. 

Τώρα με την νέα ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΔΔ/89961/2915/28.09.2021 (Β΄ 4574) Ρύθμιση θεμάτων για τη χρησιμοποίηση θηρευτικών ιεράκων για τη Θήρα με την παρουσία ή μη κυνηγετικού σκύλου και για τη χρησιμοποίηση εκπαιδευμένων ιεράκων για τη ρύθμιση πληθυσμών ειδών της πανίδας στο φυσικό και αστικό περιβάλλον, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 130 του ν. 4685/2020, όπου ενεργοποιήθηκε η ιερακοθηρία στην Ελλάδα προσθέτει έναν ακόμα νέο παράγοντα στρες στα άγρια ζώα λόγω:

1. Τα αρπακτικά πτηνά των γερακάρηδων θα πετάνε πολλές ώρες σε μια περιοχή, όπου το συνεχόμενο στρες σε κάποια είδη ζώων μπορεί να είναι ζημιογόνο σε μια περιοχή αλλάζοντας το μοτίβο συμπεριφοράς αυτών των ειδών άγριων ζώων.
   
   
2. Κάποια είδη αρπακτικών θα είναι ξενικά είδη στην Ελλάδα όπου τα υπόλοιπα ζώα δεν θα τα αναγνωρίζουν.
   
   

Επίσης είναι πολύ σημαντικό να σημειώσουμε πως θα δημιουργηθούν και άλλα σημαντικά προβλήματα με προστατευόμενα είδη και περιοχές που απαγορεύεται η θήρα: 

1. Τα αρπακτικά είδη μπορούν και θα σκοτώνουν και είδη τα οποία δεν επιτρέπονται από την νομοθεσία. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως έλεγχος για το ποίο είδος μπορεί να σκοτώσει ένα αρπακτικό των γερακάρηδων - έχουν καταγραφεί σε άλλες χώρες να σκοτώνουν αγριόγιδα, λύκους, τσακάλια και άλλα είδη που στην Ελλάδα είναι προστατευόμενα και απαγορεύεται η θήρα τους, το οποίο βεβαίως εξαρτάται πάντα από το είδος αρπακτικού - ενώ ταυτόχρονα δεν μπορεί να ελεγχθεί σε καμία περίπτωση ούτε σε ποια περιοχή θα μπουν τα αρπακτικά των γερακάρηδων για να κυνηγήσουν (όπως π.χ. Καταφύγια Άγριας Ζωής όπου απαγορεύεται η θήρα).
   ​
2. Κάποια είδη είναι ξενικά, όπως το Parabuteo unicinctus, και μελέτες (όπως π.χ. αυτή: https://www.researchgate.net/publication/279025916_Hunting_the_unexpected_Harris's_Hawks_Parabuteo_unicinctus_preying_on_bats_in_a_Neotropical_megacity) δείχνουν πως το σκάνε από τους λεγόμενους γερακάρηδες και τρώνε είδη νυχτεριδών (εδώ να σημειώσουμε πως στην Ελλάδα ότι όλες οι νυχτερίδες είναι προστατευόμενα είδη, είτε από την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τους Οικοτόπους, είτε με διεθνείς συμβάσεις).
   
   
3. Με την ιερακοθηρία δεν θα μειωθεί το κυνήγι σε μία περιοχή - δεν θα σταματήσουν να υπάρχουν κυνηγοί - αλλά θα προσθέσει έναν ακόμα παράγοντα πίεσης στα οικοσυστήματα και στην επιβίωση άγριων ζώων, μόνο για το χόμπι λίγων ανθρώπων.

Για αυτούς τους λόγους και όχι μόνο η ιερακοθηρία δεν θα έπρεπε να επιτραπεί για κανέναν λόγο στην Ελλάδα και να αποσυρθεί άμεσα η ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΔΔ/89961/2915/28.09.2021 (Β΄ 4574).

Όσο αφορά την κατανόηση της πολύπλοκης συμπεριφοράς των ειδών είναι αδύνατον να την γνωρίζουν γερακάρηδες από πριν ειδικά έτσι και είναι άτομα τα οποία δεν έχουν παρακολουθήσει μαθήματα και τάξεις πανεπιστημίων που ασχολούνται με Wildlife Behavior και Wildlife Conservation.

Ελεύθερη μετάφραση από το άρθρο της Nina Copleston.
​​
Καθώς βαδίζαμε προς το καλοκαίρι, τα αρπακτικά πετούσαν (ή όχι) σε αξιοθέατα σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο και τα κέντρα γερακιών/αρπακτικών πτηνών γέμιζαν από τους επισκέπτες. Η κυβέρνηση, και μεγάλο μέρος του κοινού, βλέπουν το γεράκι ως ένα πλούσιο νήμα στην ιστορία μας που πρέπει να διατηρηθεί. Πράγματι, η UNESCO ισχυρίζεται ότι το γεράκι είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ανθρώπινης κληρονομιάς. Ωστόσο, η DEFRA αμφισβητεί εάν το δέσιμο των πτηνών - η πράξη της στερέωσης δερμάτινων ιμάντων στο πόδι ενός πουλιού και στη συνέχεια σε ένα λουρί ώστε το πουλί να μην μπορεί να πετάξει, κάτι που συνηθίζεται στο γεράκι - πρέπει να απαγορευτεί. Αυτό ανοίγει ένα μεγαλύτερο ερώτημα - είναι το γεράκι μια παράδοση που υπερασπίζεται τα αρπακτικά πουλιά που πρέπει να επιτραπεί να συνεχίσουν και να ευδοκιμήσουν ή είναι αυτή η πρακτική της διατήρησης πουλιών και της χρήσης τους σε μεγάλο βαθμό για ψυχαγωγικούς σκοπούς, ξεπερασμένη και ανήθικη;

Η προέλευση του γερακιού βρίσκεται ήδη από το 2000 π.Χ., στη Δυτική Ασία - και γενικά γίνεται κατανοητή ως μια δραστηριότητα κατά την οποία ένας γεράκι εκπαιδεύει ένα αρπακτικό πουλί για να κυνηγήσει «quarry» - μια άλλη λέξη για το θήραμα - ή μικρά ζώα. Για πολλά χρόνια, αυτό γινόταν για να εξασφαλίσει ο ίδιος ο ιερακοθήρας ένα γεύμα, αλλά υιοθετήθηκαν διαφορετικές έννοιες και χαρακτηριστικά καθώς το «άθλημα» περνούσε στους αιώνες. Μερικοί μάλιστα νομίζουν την ιερακοθηρία «το παλαιότερο άθλημα όλων των εποχών» – το οποίο φαίνεται σημαντικό. Εάν προσπαθούμε να απομακρυνθούμε από τη χρήση ζώων στον αθλητισμό (π.χ. κυνήγι), και είναι αποδεκτό ότι η ιερακοθηρία είναι άθλημα, η ιερακοθηρία δεν είναι ανοιχτή στις ίδιες κριτικές;

Είναι παράνομο να λαμβάνονται πτηνά από τη φύση για ιερακοτροφία και ιερακοθηρία; Πρέπει να γεννηθούν και να μεγαλώσουν αιχμάλωτα; The Wildlife and Countryside Act 1981, ορίζει ότι τα άγρια ​​πτηνά, τα αυγά και οι φωλιές τους προστατεύονται από το νόμο. Ωστόσο, οι πρόσφατες αποφάσεις της Natural England επέτρεψαν τη λήψη αυγών Πετρίτη από γερακάρηδες, για να συνεχιστεί η παράδοση της ιερακοτροφίας και ιερακοθηρίας. Ισχυρίζονται ότι αυτό είναι αποδεκτό επειδή αυτά τα πουλιά έχουν μια πράσινη κατάσταση, επομένως δεν απειλούνται με εξαφάνιση και ότι πρέπει να λαμβάνονται μόνο αυγά που διαφορετικά δεν θα επιζούσαν στη φύση. Δεδομένου ότι το RSPB προειδοποιεί για την κλοπή αυγών πετρίτη από γερακάρηδες –αυτή η νέα απόφαση φαίνεται ενδιαφέρουσα– φέρνει στο προσκήνιο μια πρακτική για τη μείωση της παράνομης δραστηριότητας ή απλώς επιδοκιμάζει τη λήψη; Ένας άλλος λόγος που χρησιμοποιεί το Natural England για να δικαιολογήσει αυτή τη νέα απόφαση είναι ότι επί του παρόντος, τα αιχμάλωτα αρπακτικά πτηνά δεν μπορούν να αποδειχθούν ότι είναι βρετανικά λόγω κακής τεκμηρίωσης - και έτσι η έναρξη της λήψης αυγών πετρίτη από τη φύση θα επέτρεπε ένα νέο κύμα τεκμηρίωσης και διατήρησης αιχμάλωτων Βρετανικών πουλιών. Πράγματι, η Natural England και η DEFRA δηλώνουν: «Διατίθενται άδειες για ενοχλήσεις ή βλάβες πτηνών για περιορισμένο αριθμό λόγων που περιλαμβάνουν […] το γεράκι». Λέμε ότι είναι αποδεκτό να ενοχλείς ή να βλάπτεις ένα πουλί, μόνο και μόνο για να συνεχίσεις μια παράδοση;​

Στα κέντρα αρπακτικών πτηνών στο Ηνωμένο Βασίλειο, ή με άλλα λόγια, στους ζωολογικούς κήπους - δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτά τα πουλιά χρησιμοποιούνται για ψυχαγωγικούς σκοπούς. Στην έκθεση Freedom for Animals, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα πουλιά έμειναν έξω στον ήλιο δεμένα για ώρες κάθε φορά, με κακές συνθήκες διαβίωσης, περιορισμένο εμπλουτισμό ή πρόσβαση σε καθαρό νερό και χωρίς καταφύγια. Μερικά πουλιά σπάνια πετούσαν, αλλά αντ' αυτού είναι δεμένα στην πέρκα τους όλη την ημέρα, και ακόμη και εκείνα που πετούσαν ήταν κατά μέσο όρο για περίπου έντεκα λεπτά. Πράγματι, όσοι υποστηρίζουν το δέσιμο τους θα πουν ότι αυτό επιτρέπει στα αιχμάλωτα πτηνά να πετούν – αλλά τα περισσότερα πουλιά σε αυτά τα κέντρα δεν μπορούν καν να το κάνουν αυτό. Το κίνητρο για τη διατήρηση αυτών των πουλιών είναι η ανθρώπινη ψυχαγωγία και το κέρδος.

Η πράξη της αποτύπωσης συμβολίζει αυτό. Τα νεαρά πουλιά παίρνονται από τις μητέρες τους λίγο πριν ή αμέσως μετά τη γέννηση, έτσι ώστε το πρώτο ζωντανό πλάσμα που βλέπουν να είναι άνθρωπος. Στη συνέχεια, τα πουλιά συνδέονται με τον ανθρώπινο εκπαιδευτή τους και ακολουθούν τα πρότυπα συμπεριφοράς τους, πιστεύοντας ότι οι άνθρωποι είναι άλλα μέλη του είδους τους. Απογοητευτικά, αυτό σημαίνει ότι δεν αναγνωρίζουν άλλα πουλιά ως δικό τους είδος και μπορεί να γίνουν επιθετικά, οδηγώντας σε τραυματισμούς. Αυτό είναι ξεκάθαρη χειραγώγηση ενός ζώου, για την προώθηση των ανθρώπινων συμφερόντων. Στη συνέχεια, τα πουλιά θα χρησιμοποιηθούν για να πηδήξουν στα κεφάλια των ανθρώπων σε παραστάσεις, να τραβήξουν selfies και ακόμη και να τα χειριστούν άνθρωποι. Πολλοί ζωολογικοί κήποι διαπιστώθηκε ότι αφήνουν τους ανθρώπους να αγγίζουν κουκουβάγιες - παρά τη σαφή απόφαση να μην το κάνουν, το άγχος που προκαλεί αυτό στο ζώο και τη ζημιά που μπορεί να προκαλέσει στα φτερά τους.

Μια άλλη κοινή κριτική είναι ότι οι γερακάρηδες λιμοκτονούν τα πουλιά τους ώστε να πετάξουν πίσω τα γεράκια για φαγητό - αντί να δραπετεύσουν στη φύση. Σε μια μυστική έρευνα, ένας εκπαιδευτής πουλιών είπε ότι τελικά τα πουλιά λιμοκτονούν έως ότου «η όρεξή τους ξεπεράσει τον φόβο». Οι γερακάρη δες ισχυρίζονται ότι δεν λιμοκτονούν τα πουλιά τους, αλλά ότι τα πουλιά έχουν το βέλτιστο βάρος πτήσης που πρέπει να διατηρηθεί για τη δική τους ευημερία – και ότι αν είναι πολύ βαριά, μπορεί να στηρίζονται σε ένα δέντρο ή ένα κτίριο, σε κίνδυνο από τα στοιχεία και αρπακτικά.

​Έξω από το περιβάλλον ενός ζωολογικού κήπου, σε παραστάσεις γερακιών που λαμβάνουν χώρα σε χώρους όπως εκθέσεις, ίσως αυτή η σκληρότητα να μην είναι τόσο εμφανής. Πρακτικές όπως το να βάζεις κουκούλα στα μάτια ενός πουλιού μπορεί να θεωρηθούν σκληρές από έναν παρατηρητή - αλλά θα μπορούσε να υποστηριχθεί από τον γερακάρη ότι είναι πιο ευγενικός με το πουλί. Ισχυρίζονται ότι η κουκούλα σημαίνει ότι το πουλί δεν κατακλύζεται/φοβάται από αυτό που μπορεί να δει (πλήθος, κίνηση, πολλή αισθητηριακή διέγερση) και ότι επιτρέπει στο πουλί να παραμείνει σε εγρήγορση όταν το γεράκι θέλει να πετάξει ή να ανταποκριθεί. Σίγουρα, εάν χρειάζεται μια κουκούλα για να διασφαλιστεί ότι ένα πουλί κατακλύζεται από πλήθη – γεννά το ερώτημα εάν ένα πουλί πρέπει να βρίσκεται σε ένα περιβάλλον, σε μια ανεπίσημη σκηνή, περιτριγυρισμένο από πλήθη αρχικά;

Επιπλέον, οι γερακάρηδες υποστηρίζουν ότι η πρόσδεση είναι απαραίτητη για την ευημερία ενός πουλιού. Η εναλλακτική λύση, το «free lofting» σε ένα κλουβί, υποστηρίζεται ότι θέτει σε κίνδυνο ένα πουλί - καθώς μπορεί να πετάξει μέσα στο πλέγμα και να τραυματιστεί. Η πρόσδεση σημαίνει ότι ένα γεράκι μπορεί να μετακινήσει ένα πουλί ανάλογα με τις ανάγκες του - στον ήλιο, μακριά από τα πλήθη, στη σκιά - αντί να χρειάζεται να ζει σε μια στατική θέση σε ένα κλουβί/κλειστό περιβάλλον. Πράγματι, οι γερακάρηδες τονίζουν τη σημασία ενός πουλιού να λαμβάνει βιταμίνη D όταν κάθεται στο φως του ήλιου - αλλά η πραγματικότητα, όπως φαίνεται στους ζωολογικούς κήπους, είναι ότι τα πουλιά αφήνονται συχνά για ώρες στη ζέστη. Επιπρόσθετα, υποστηρίζουν ότι αυτά τα πουλιά δεν θα πετούσαν καν τόσο πολύ στην άγρια ​​φύση – οπότε το να τα δένουν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας δεν διαφέρει. Οι γερακάρηδες ισχυρίζονται ότι τα πουλιά πετυχαίνουν μια καλή συμφωνία ζώντας μαζί τους - έχουν εγγυημένη τροφή, καταφύγιο και προστασία από τα αρπακτικά - και ότι καθώς το κύριο κίνητρό τους για να πετάξουν θα ήταν να βρουν τροφή, δεν αισθάνονται την ανάγκη να πετάξουν σε αιχμαλωσία γιατί ήδη τους παρέχεται τροφή. Υπάρχει αυτή η ιδέα ότι δεν πρέπει να ανθρωπομορφοποιούμε τα αρπακτικά πουλιά με τις δικές μας εξιδανικευμένες ιδέες για το τι σημαίνει πέταγμα - συνώνυμα το πέταγμα των πτηνών με την αυτονομία, την ανεξαρτησία και την ελευθερία - αλλά ίσως αυτό είναι καθαρά επειδή βλέπουμε το πέταγμα τους μέσα από τα ανθρώπινα γυαλιά μας. Βασικά, το βάρος του επιχειρήματος των γερακάρηδων είναι ότι οι γερακάρηδες γνωρίζουν τα πουλιά τους, και η καλύτερη πρακτική - και επομένως οποιαδήποτε ιδέα αμφισβήτησης αυτών των παραδόσεων που υπάρχουν εδώ και χιλιετίες - είναι γελοία.

Αν και είναι απολύτως αλήθεια ότι δεν πρέπει να ανθρωπομορφοποιούμε τα αρπακτικά πουλιά, είναι δύσκολο να αποδεχθούμε ότι η ζωή ενός πουλιού πρέπει να περιορίζεται σε πρακτικές ιερακοτροφίας. Ενώ τα πτηνά που χρησιμοποιούνται στην ιερακοτροφία έχουν εκτραφεί σε αιχμαλωσία, «αυτά τα ζώα δεν έχουν αλλάξει σημαντικά από τα άγρια στοιχεία τους και εξακολουθούν να έχουν όλα τα φυσικά ένστικτα και συμπεριφορές τους» – είναι πραγματικά ηθικό να περιορίσουμε αυτά τα ένστικτα, κάτι περισσότερο από το όνομα της παράδοσης, ανθρώπινη ψυχαγωγία και κέρδους;

Μπορεί να υπάρχουν ευγενικοί, καλοπροαίρετοι και καλόκαρδοι γερακάρηδες που θέλουν το καλύτερο για τα πουλιά τους. Αλλά το «θέλοντας το καλύτερο» για αυτά τα πουλιά παγιδεύεται σε ένα πλαίσιο όπου οι ανάγκες των πουλιών δεν ήταν ποτέ πρώτες – η ιερακοτροφία και η ιερακοθηρία πάντα προοριζόταν για την προώθηση των ανθρώπινων συμφερόντων. Με τον ίδιο τρόπο είναι ανήθικο για σκύλους και γάτες να συνεχίζουν να εκτρέφονται, προς όφελος των ανθρώπων, σίγουρα πρέπει να είναι ανήθικο για τα πουλιά να συνεχίζουν να εκτρέφονται για να παραμένουν σε αιχμαλωσία. Αυτά δεν είναι καταφύγια, που διασώζουν τραυματισμένα πουλιά με την ελπίδα να τα επιστρέψουν στην άγρια φύση. Αυτά είναι συστήματα που εκτρέφουν πτηνά αποκλειστικά και μόνο για να ζήσουν τη ζωή τους περιορισμένα από ανθρώπινους κανόνες και με κίνητρα από ανθρώπινους στόχους. Ίσως ανθρωπομορφοποιούμε την ιδέα ενός πουλιού εν πτήσει – αλλά φαίνεται πιο αμφισβητήσιμο, σίγουρα, να υποθέσουμε ότι μόνο και μόνο επειδή δεν μπορούμε να εγγυηθούμε την πτήση ενός πουλιού σημαίνει την ελευθερία ενός πουλιού – θα πρέπει να είναι δεμένα σε μια θέση για τη ζωή τους.

Για να αποκτήσουν κάποιοι άνθρωποι γεράκια, αετούς και άλλα πτηνά για να κυνηγούν με αυτά (ιερακοθηρία) ή για να τα αναπαράγουν για να τα πωλούν (ιερακοτροφία), σημαίνει ότι έχουν συλληφθεί αυτά τα είδη (π.χ. γεράκια) σε άλλες χώρες που δεν προστατεύονται, όπως π.χ. ΗΠΑ. 

Παρακάτω έχουμε 2 βίντεο με την σύλληψη που γερακιών που κάνει μια ομάδα στις ΗΠΑ σαν επάγγελμα.

Ποιο είναι όμως το πρόβλημα; (Να τονίσουμε τα βασικά)

1. Έχουμε υφαρπαγή άγριων ζώων από την άγρια φύση, συνήθως από χώρες που δεν προστατεύονται.
2. Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που το κάνουν χωρίς να έχουν κάποια άδεια από το εκάστοτε κράτος.
3. Υπάρχει ένα μεγάλο παρα-εμπόριο πώλησης τέτοιων ειδών.
4. Λόγω του στρες της σύλληψης και της παγίδευσης μόνο ένα μικρό ποσοστό επιβιώνει (για την ακρίβεια ανάλογα με το είδος πουλιού μόνο τον 1ο χρόνο έχουν πιθανότητα θανάτου έως 80%).
5. Και ένα μικρότερο ακόμα ποσοστό μπορεί να αναπαραχθεί όταν νιώθει παγιδευμένο.
6. Ακόμα και αν η σύλληψη, η παγίδευση και η αναπαραγωγή ήταν παράνομη, τα μικρά που θα γεννηθούν θεωρούνται νόμιμα για πώληση και κατοχή από ιδιώτες εφ' όσον γεννήθηκαν μέσα από εκτροφή και όχι ελεύθερα.
7. Επίσης ένα μεγάλο ποσοστό (π.χ. περίπου το 81% των Peregrine Falcons) παθαίνουν συχνά τραυματικές βλάβες που συνίστανται σε κατάγματα, εξαρθρήματα και τραύμα μαλακών ιστών (σσ. όταν είναι παγιδευμένα).

Η κατοχή τέτοιων άγριων ζώων, από την υφαρπαγή νεαρών και ενήλικων ειδών ή τα αυγά τους, είναι από τις πιο μαύρες σελίδες της ανθρωπότητας κατά της βίας των ζώων και αποτελεί ένα διαρκές έγκλημα κατά της άγριας ζωής με την υποστήριξη επιχειρηματιών, πολιτικών, και άλλων ομάδων ανθρώπων.

​"Το πουλί προσπαθεί απελπισμένα να κρατήσει την αναπνοή του και όταν πια δεν τα καταφέρνει αναγκάζεται να καθίσει στο χέρι του ανθρώπου δυνάστη του".

Για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί το αρπακτικό για κυνηγετικούς σκοπούς ή και για παραστάσεις ή επιδείξεις, πρέπει να υποταγεί στον άνθρωπο μέσω της πλήρους ακύρωσης της θέλησης του.

1. Μία πρώτη φάση της διαδικασίας υποταγής του - που πλασάρεται ως «εκπαίδευση» - είναι εκείνη του «διατροφικού εκβιασμού». Το αρπακτικό τοποθετείται σε μία μπάρα, δεμένο στο ένα πόδι και εξαναγκάζεται επανειλημμένα και μέχρι εξάντλησης να ανεβεί στο χέρι του γερακάρη.

Μόνο όταν ανεβεί δίχως αντίσταση θα του δοθεί τροφή. Η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται καθημερινά, για εβδομάδες, έως ότου καθίσει εκούσια στο χέρι του γερακάρη γνωρίζοντας ότι θα πάρει τροφή.

2. Σε επόμενες φάσεις της διαδικασίας υποταγής, το αρπακτικό υποχρεώνεται να καθίσει στο χέρι περισσότερων ανθρώπων πλέον του γερακάρη. Η διαδικασία έγκειται στο περίφημο «Wachtragen», ή στην συνεχή και αδιάκοπη μεταφορά του από άτομο σε άτομο, για ημέρες και νύχτες και κάθε φορά σε διαφορετικό περιβάλλον. Σε πλήρη σύγχυση από την επαφή με τους ανθρώπους και τα συνεχή περιβαλλοντικά ερεθίσματα, το αρπακτικό αναγκάζεται να συνεχίσει έως πλήρους εξάντλησης. Η διαδικασία ολοκληρώνεται όταν δεν θα δείξει πλέον κανένα σημάδι φόβου και θα έχει υποταγεί στα παραγγέλματα.

3. Μία άλλη μέθοδος, ιδιαίτερα σκληρή, είναι εκείνη του «θαλάμου νερού». Το αρπακτικό οδηγείται σε ένα δωμάτιο του οποίου το πάτωμα καλύπτεται με νερό, με ύψος το οποίο δεν του επιτρέπει να πατώσει. Το νερό σημαίνει θάνατο για το αυτό καθόσον δεν μπορεί να κολυμπήσει. Το πουλί τρομάζει από τους παρόντες και σπρώχνεται στο νερό. Προσπαθεί απελπισμένα να κρατήσει την αναπνοή του και όταν πια δεν τα καταφέρνει αναγκάζεται να καθίσει στο χέρι του ανθρώπου που του το απλώνει στην επιφάνεια του νερού. Με αυτό τον τρόπο επιβάλλεται στο αρπακτικό ότι η σωτηρία του είναι μονοσήμαντα συνυφασμένη με την επιστροφή στο χέρι του γερακάρη.

4. Φάσεις της «εκπαίδευσης»-υποταγής (σύμφωνα με επίσημο ιστότοπο ιερακοθηρίας)

Τέσσερις είναι η φάσεις της διαδικασίας της «εκπαίδευσης»-υποταγής των αρπακτικών.

α. Το «imprinting». To «imprinting» είναι εκείνη η διαδικασία κατά την οποία το αρπακτικό εξαναγκάζεται να «αποτυπώσει» στη μνήμη του ένα δεδομένο περιβάλλον, από τη γέννηση και για όλη την διάρκεια της ζωής του. Σε πολύ νεαρή ηλικία είναι πολύ πιο εύκολο να «δεθεί» με το όποιο περιβάλλον και, για αυτό, η πρώτη φάση της «εκπαίδευσης» - ή «εξημέρωσης» - μπορεί να παραλειφθεί. Η διαδικασία είναι αναστρέψιμη.

β. Ο εθισμός. Ο εθισμός - ή «προσαρμογή», ή «εξοικείωση» - αποτελεί την διαδικασία κατά την οποία το αρπακτικό οδηγείται στην παντελή απουσία αντίδρασης σε ένα ορισμένο ερέθισμα. Εάν προσπαθήσουμε να χαϊδέψουμε ένα αρπακτικό, για παράδειγμα, αυτό θα φοβηθεί και θα προσπαθήσει να μας ραμφίσει. Εάν όμως, συνεχίσουμε, σταθερά και καθημερινά, να προσπαθούμε να το χαϊδέψουμε, το αρπακτικό θα «συνηθίσει» και θα πάψει να αντιδρά.

Αυτή η διαδικασία «προσαρμογής» θέτει το αρπακτικό σε συγκεκριμένα ερεθίσματα κατά τρόπο τόσο πιεστικό και συνεχή που στο τέλος σταματά κάθε αντίδραση.

γ. Ο ψυχολογικός καταναγκασμός. Ο ψυχολογικός καταναγκασμός αποτελεί το πλέον ισχυρό εργαλείο του γερακάρη στο πλαίσιο της εκπαίδευσης»-υποταγής του αρπακτικού. Ο ψυχολογικός καταναγκασμός βασίζεται στην αρχή της «επιβράβευσης» και χρησιμοποιεί την μέθοδο των «εξαρτημένων αντανακλαστικών» του Παβλόφ.

Για να το αναγκάσει να καθίσει στο χέρι του, ο γερακάρης τοποθετεί τροφή στην γροθιά του και καλεί το αρπακτικό να την πάρει, πλησιάζοντας την σε αυτό και ίσως αφήνοντας το να πάρει λίγα κομμάτια. Από την στιγμή που το πουλί θα καθίσει για πρώτη φορά στο χέρι του γερακάρη θα συμβούν δύο πράγματα :

- Το αρπακτικό καταλαβαίνει ότι πηδώντας στο χέρι θα φάει.

- Το αρπακτικό καταλαβαίνει ότι για να φάει θα πρέπει να πηδήξει στο χέρι του γερακάρη.

Στη φύση το αρπακτικό θηρεύει μόνο όταν πεινάσει και σκοτώνει για να επιβιώσει. Τα αρπακτικά που προορίζονται για το κυνήγι διατηρούνται μεν ξεκούραστα αλλά με τη κατάλληλη δόση πείνας έτσι ώστε να κυνηγήσουν. Οι γερακάρηδες αρνούνται ότι αφήνουν τα πουλιά τους να λιμοκτονούν αλλά είναι σίγουρο ότι σε καθορισμένες περιόδους δεν τους δίνουν τροφή παρ’ ότι το ζητάει ο μεταβολισμός τους.

δ. Ο έλεγχος της διατροφής. Το βασικό εργαλείο του γερακάρη για να αναγκάσει το αρπακτικό να καθίσει στο χέρι του, να επιστρέψει σε αυτόν όταν το καλεί ή και να επιτεθεί σε ένα θήραμα - πραγματικό ή σε προσομοίωση - είναι η πείνα. Ο γερακάρης χρησιμοποιεί τους φυσιολογικούς - διατροφικούς του κύκλους του αρπακτικού, μεταξύ της στιγμής που είναι χορτάτο και εκείνης που έχει χωνέψει το τελευταίο γεύμα και αναζητά πάλι τροφή, για να το υποχρεώσει στην υποταγή.

Η διαδικασία είναι σταδιακή. Σε μία πρώτη φάση το αρπακτικό εθίζεται να τρώει στο χέρι του γερακάρη, σε μία δεύτερη εθίζεται να πάρει την τροφή με πηδήματα σε μικρή απόσταση στο χέρι του, ενώ στις επόμενες η απόσταση μεγαλώνει σταδιακά έως ότου εθιστεί να παίρνει την τροφή του ακόμη και σε μερικές εκατοντάδες μέτρων.

Η διαχείριση της πείνας του αρπακτικού και η διατήρηση του σε συγκεκριμένο βάρος αποτελούν τη βάση της «εκπαίδευσης»-υποταγής του αρπακτικού, αλλά και τους παράγοντες που μπορούν να υποθηκεύουν την όλη διαδικασία ή να καταστούν αιτία φυγής του την στιγμή της ελεύθερης πτήσης.

Το αρπακτικό ζυγίζεται ακόμη και 2 ή και 3 φορές την ημέρα και το βάρος του καταγράφεται στο περίφημο «ημερολόγιο του γερακάρη». Μέσω το ελέγχου του βάρους του, ο γερακάρης προσδιορίζει το «βάρος πτήσης», με λίγα λόγια το βάρος το οποίο πρέπει να έχει έτσι ώστε να αποδίδει στην πτήση και στο κυνήγι και να επιστρέφει όταν του ζητηθεί.
​
Πηγή
Γιώργος Δημητρίου
Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής
Επικεφαλής «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ για την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ