Σε έναν κόσμο που υφίσταται ταχεία αστικοποίηση, η επέμβαση του ανθρώπινου πολιτισμού στους φυσικούς βιότοπους έχει προκαλέσει ανησυχία. Ωστόσο, ένα ενδιαφέρον φαινόμενο παρατηρείται εν μέσω αυτού του παγκόσμιου μετασχηματισμού - η άγρια ζωή επιχειρεί όλο και περισσότερο να εισέλθει στις πόλεις και τις αστικές περιοχές. Καθώς οι χώροι πρασίνου μειώνονται και οι ζούγκλες από μπετόν επεκτείνονται, η μετακίνηση της άγριας ζωής σε αυτά τα ανθρωποκρατούμενα τοπία εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη συνύπαρξη, τη διατήρηση και το μέλλον της βιοποικιλότητας. Αυτό το άρθρο διερευνά τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτή τη μετανάστευση, τις προκλήσεις που παρουσιάζει και τις πιθανές ευκαιρίες που προσφέρει.
Μεταβαλλόμενα τοπία και κατακερματισμός ενδιαιτημάτων: Ένας από τους κύριους καταλύτες για τη μετακίνηση της άγριας ζωής στις πόλεις είναι η ταχεία μεταβολή των τοπίων λόγω της αστικοποίησης. Αυτός ο κατακερματισμός συμβαίνει όταν μεγάλες περιοχές συνεχόμενων οικοτόπων χωρίζονται σε μικρότερα, απομονωμένα τμήματα λόγω ανθρώπινων δραστηριοτήτων, όπως οι κατασκευές, η γεωργία και η ανάπτυξη υποδομών. Καθώς τα φυσικά ενδιαιτήματα κατακερματίζονται και μειώνονται, η άγρια ζωή βρίσκεται σε αναζήτηση κατάλληλων περιβαλλόντων για να επιβιώσει. Οι πόλεις συχνά παρέχουν θύλακες πρασίνου, πάρκα και κήπους που μιμούνται ή υποκαθιστούν τα φυσικά ενδιαιτήματα, προσφέροντας καταφύγιο, τροφή και πηγές νερού για τα ζώα. Αυτός ο κατακερματισμός των ενδιαιτημάτων μπορεί να οδηγήσει τόσο σε θετικές όσο και σε αρνητικές συνέπειες για την άγρια ζωή, ανάλογα με την προσαρμοστικότητά τους και τη διαθεσιμότητα των πόρων. Κλιματική αλλαγή και μεταβαλλόμενα πρότυπα μετανάστευσης: Η κλιματική αλλαγή είναι ένας άλλος βασικός παράγοντας μετακίνησης της άγριας ζωής προς τις αστικές περιοχές. Η κλιματική αλλαγή αναφέρεται σε μακροχρόνιες μεταβολές της θερμοκρασίας, των βροχοπτώσεων και των καιρικών φαινομένων που οφείλονται σε ανθρώπινες δραστηριότητες, κυρίως στην εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου. Οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν τα οικοσυστήματα και την κατανομή των ειδών παγκοσμίως. Τα είδη άγριας ζωής που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις κλιματικές μεταβολές μπορεί να προσαρμόσουν τα παραδοσιακά τους πρότυπα μετανάστευσης ή να μετατοπίσουν τις περιοχές εξάπλωσής τους ως απάντηση στις μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες. Οι αστικές περιοχές, με τα τροποποιημένα μικροκλίματα και τις θερμικές νησίδες τους, μπορεί να προσφέρουν καταφύγιο για είδη που μπορούν να ανεχθούν ή ακόμη και να επωφεληθούν από αυτές τις αλλαγές. Για παράδειγμα, έχει παρατηρηθεί ότι ορισμένα είδη πουλιών αλλάζουν τα μεταναστευτικά τους πρότυπα, παραμένοντας περισσότερο σε αστικές περιοχές ή παρακάμπτοντας εντελώς τις παραδοσιακές τους περιοχές στάσης. Αφθονία τροφής και ανθρωπογενείς πόροι: Η αφθονία των πηγών τροφής είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει την προσέλκυση της άγριας ζωής στις αστικές περιοχές. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως οι πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων, έχουν ως αποτέλεσμα τη διαθεσιμότητα ανθρωπογενών πόρων, όπως οι κάδοι απορριμμάτων, οι χωματερές και τα απορριπτόμενα τρόφιμα, τα οποία χρησιμεύουν ως πηγές τροφής για τα πτωματοφάγα και τα ευκαιριακά ζώα. Τα αστικά περιβάλλοντα φιλοξενούν επίσης κήπους, οπωροφόρα δέντρα και ταΐστρες πουλιών που παρέχουν πρόσθετη τροφή για διάφορα είδη άγριας ζωής. Αυτές οι συμπληρωματικές πηγές τροφής μπορούν να υποστηρίξουν την επιβίωση και την αύξηση του πληθυσμού ορισμένων ζώων, αλλά μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε συγκρούσεις και κινδύνους για την υγεία, εάν δεν γίνει σωστή διαχείριση. Συγκρούσεις και συνύπαρξη ανθρώπου και άγριας ζωής: Η αυξημένη παρουσία άγριων ζώων στις αστικές περιοχές μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις μεταξύ ανθρώπων και ζώων. Οι συγκρούσεις αυτές προκύπτουν όταν τα άγρια ζώα προκαλούν ζημιές στις υποδομές, κάνουν επιδρομές σε κήπους ή έρχονται σε στενή επαφή με τον άνθρωπο. Μπορεί να υπάρξουν κίνδυνοι για την ανθρώπινη ασφάλεια, την ιδιοκτησία και τη δημόσια υγεία, συμπεριλαμβανομένης της μετάδοσης ζωονόσων. Η διαχείριση των συγκρούσεων μεταξύ ανθρώπου και άγριας ζωής είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της συνύπαρξης. Στρατηγικές όπως η εφαρμογή διαδρόμων άγριας ζωής (συνδεσιμότητα μεταξύ φυσικών περιοχών), ο σχεδιασμός πράσινων στεγών και αστικών χώρων πρασίνου και η χρήση μη θανατηφόρων αποτρεπτικών μέσων μπορούν να συμβάλουν στον μετριασμό των συγκρούσεων και να διασφαλίσουν την ασφάλεια τόσο των ανθρώπων όσο και της άγριας ζωής. Ευκαιρίες για διατήρηση και εκπαίδευση: Η μετακίνηση της άγριας ζωής στις πόλεις παρέχει μια μοναδική ευκαιρία για πρωτοβουλίες διατήρησης και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Παρατηρώντας και μελετώντας είδη που έχουν προσαρμοστεί στις πόλεις, οι επιστήμονες μπορούν να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τους μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από την ανθεκτικότητα και την προσαρμογή των ειδών. Η αστική άγρια ζωή μπορεί να χρησιμεύσει ως πρεσβευτής, ευαισθητοποιώντας τους κατοίκους των πόλεων σχετικά με τη σημασία της βιοποικιλότητας και την ανάγκη για προσπάθειες διατήρησης. Η εμπλοκή των κοινοτήτων σε επιστημονικά έργα πολιτών, η δημιουργία πολιτικών αστικού σχεδιασμού φιλικών προς την άγρια ζωή και ο σχεδιασμός πράσινων υποδομών μπορούν να ενισχύσουν το αίσθημα της διαχείρισης και να προωθήσουν τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Ποια είδη βλέπουμε να μετακινούνται κυρίως σε πόλεις και αστικές περιοχές στην Ευρώπη; Η μετακίνηση της άγριας ζωής στις πόλεις και τις αστικές περιοχές στην Ευρώπη ποικίλλει ανάλογα με τη συγκεκριμένη περιοχή και τις τοπικές συνθήκες. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετά είδη άγριας ζωής που παρατηρούνται συνήθως να προσαρμόζονται και να ευδοκιμούν σε αστικά περιβάλλοντα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ορισμένα από τα είδη που μετακινούνται συχνά στις πόλεις και τις αστικές περιοχές στην Ευρώπη είναι τα εξής:
Είναι σημαντικό να σημειωθεί καθώς τα αστικά περιβάλλοντα συνεχίζουν να εξελίσσονται, νέα είδη ενδέχεται να προσαρμοστούν και να μετακινηθούν στις πόλεις ως απάντηση στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Εισαγωγή: Η κατανόηση της συμπεριφοράς των ειδών άγριας ζωής είναι το κλειδί για την προστασία και τη διατήρηση του φυσικού μας κόσμου. Όμως, η μελέτη της συμπεριφοράς της άγριας ζωής μπορεί να αποτελέσει πρόκληση, καθώς χιλιάδες είδη παρουσιάζουν ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών. Γι' αυτό είμαστε ενθουσιασμένοι που παρουσιάζουμε τον καινοτόμο παγκόσμιο δείκτη, ένα πρωτοποριακό εργαλείο που αξιολογεί την ευκολία των ανθρώπων να μαθαίνουν τη συμπεριφορά των άγριων ζώων σε όλο τον κόσμο. Πώς λειτουργεί ο παγκόσμιος μετρητής δείκτη; Το Universal Indicator Meter (UIM) μας παρέχει ένα τυποποιημένο πλαίσιο το οποίο λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως η εξοικείωση ενός είδους με τον άνθρωπο, η πολυπλοκότητα των συμπεριφορών του και η διαθεσιμότητα δεδομένων. Σε κάθε είδος αποδίδεται μια βαθμολογία σε κλίμακα από το 1 έως το 5, με χαμηλότερες βαθμολογίες να υποδηλώνουν μεγαλύτερη ευκολία εκμάθησης και κατανόησης της συμπεριφοράς τους. Γιατί είναι σημαντικός αυτός ο δείκτης; Ο παγκόσμιος δείκτης UIM μας φέρνει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τη μελέτη της συμπεριφοράς της άγριας ζωής. Παρέχοντας μια τυποποιημένη αξιολόγηση, δίνει τη δυνατότητα στους ερευνητές και τους επιστήμονες να ιεραρχήσουν τις προσπάθειές τους, εστιάζοντας σε είδη με περιορισμένη γνώση ή σε εκείνα που αντιμετωπίζουν απειλές. Διευκολύνει επίσης τις συγκρίσεις μεταξύ των ειδών, αποκαλύπτοντας πρότυπα και γνώσεις σχετικά με τις οικολογικές αλληλεπιδράσεις και τις εξελικτικές διαδικασίες. Με τη χρήση αυτού του μετρητή, οι ερευνητές, οι εκπαιδευτικοί και οι λάτρεις της άγριας ζωής μπορούν να αποκτήσουν πολύτιμες γνώσεις για τον συναρπαστικό κόσμο της συμπεριφοράς της άγριας ζωής και να λάβουν τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τις προσπάθειες διατήρησης και τις εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες. Επίσης οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν να προσαρμόσουν ανάλογα τις μεθόδους διδασκαλίας και τους πόρους τους, προωθώντας μια βαθύτερη σύνδεση με τον φυσικό κόσμο. Πίνακας (Επεξήγηση κάθε επιπέδου κάθε κατηγορίας):
Ένα παράδειγμα:
Οι βαθμολογίες των δεικτών μέτρησης για τη συμπεριφορά της άγριας ζωής για το αγριογούρουνο (Sus scrofa) είναι οι εξής: Εξοικείωση με το είδος 3 στα 5 Το αγριογούρουνο είναι ένα οικείο είδος σε πολλούς ανθρώπους. Είναι ένα μεγάλο, παμφάγο θηλαστικό που απαντάται στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική. Τα αγριογούρουνα είναι γνωστά για την επιθετική τους συμπεριφορά και τις καταστροφικές τους συνήθειες. Πολυπλοκότητα της συμπεριφοράς 3 από 5 Η συμπεριφορά των αγριογούρουνων είναι πολύπλοκη και ποικίλη. Είναι κοινωνικά ζώα που ζουν σε ομάδες που ονομάζονται αγέλες. Τα αγριογούρουνα είναι επίσης ευφυή ζώα και είναι ικανά να μαθαίνουν και να προσαρμόζονται στο περιβάλλον τους. Διαθεσιμότητα δεδομένων 4 από 5 Η διαθεσιμότητα δεδομένων σχετικά με τη συμπεριφορά των αγριόχοιρων είναι περιορισμένη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα αγριογούρουνα είναι συχνά δύσκολο να μελετηθούν. Είναι ντροπαλά και ασύλληπτα ζώα που δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν ή να παρατηρηθούν. Η συνολική βαθμολογία του Δείκτη Μέτρου για τη Συμπεριφορά Άγριας Ζωής για το αγριογούρουνο είναι 3,3 στα 5, που σημαίνει ότι είναι μέτρια δύσκολο για τον άνθρωπο να μάθει και να κατανοήσει τη συμπεριφορά του είδους. Η βαθμολογία αυτή βασίζεται στην εξοικείωση με το είδος, την πολυπλοκότητα της συμπεριφοράς και τη διαθεσιμότητα των δεδομένων. Τι πρέπει να γνωρίζετε για τους θύλακες αέρα σε υποβρύχια σπήλαια.
Οι θύλακες αέρα στα υποθαλάσσια σπήλαια, μπορούν να βρεθούν σε διάφορα βάθη και μεγέθη και μπορούν να αποτελέσουν προσωρινό καταφύγιο για τους δύτες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή για να ξεκουραστούν κατά τη διάρκεια μιας κατάδυσης. Ωστόσο, είναι σημαντικό να προσεγγίζετε τους θύλακες αέρα με προσοχή, καθώς μπορεί επίσης να ενέχουν σοβαρούς κινδύνους. Ακολουθούν ορισμένες οδηγίες σχετικά με το τι πρέπει να γνωρίζετε και να προσέχετε όταν συναντάτε θύλακες αέρα σε υποβρύχια σπήλαια:
Τι είδη μπορούμε να συναντήσουμε. Οι υποβρύχιες σπηλιές μπορούν να φιλοξενήσουν μια ποικιλία υδρόβιων ειδών, όπως ψάρια, ασπόνδυλα και άλλα θαλάσσια είδη. Τα συγκεκριμένα είδη που μπορούν να βρεθούν σε υποβρύχια σπήλαια μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τη θέση και το βάθος του σπηλαίου, καθώς και με το περιβάλλον οικοσύστημα. Ένας θύλακας αέρα μπορεί να μας προσφέρει περισσότερο χρόνο στο να παρατηρήσουμε και να καταγράψουμε αυτά τα είδη σε σύγκριση με το αν απλώς κρατούσαμε την αναπνοή μας, γιατί μας δίνει αέρα και χρόνο να παρατηρήσουμε χωρίς κάποια βιασύνη χρόνου, εκτός αν υπάρχει έκτακτη ανάγκη (όπως π.χ. συσσώρευση διοξειδίου άνθρακα, που αναφέρθηκε παραπάνω). Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα ειδών που συνήθως απαντώνται σε υποβρύχιες σπηλιές:
Λίγες ημέρες πριν τις εκλογές του Μαίου 2023 οι δηλώσεις του κου Αμυρά (ΝΔ) και του κου. Φάμελλου (ΣΥΡΙΖΑ), όπου μπορείτε να τις δείτε παρακάτω μας προκάλεσαν πολλά ερωτήματα, αλλά, επειδή είναι προεκλογική περίοδος δεν είναι τώρα η ώρα να συζητηθούν. Γιατί, για τον απλό λόγο πως άλλα θα μας λέγανε τώρα οι υποψήφιοι και άλλα θα πράξουν μετά τις εκλογές. Την έχουμε ξαναδεί αυτή την παράσταση εντός του ΥΠΕΝ. Ο καθένας μπορεί να έχει την άποψη του, αλλά όταν αφορά θέματα γύρω από το κυνήγι και τις επιπτώσεις που έχει στο περιβάλλον, την άγρια ζωή, και την ασφάλεια των πολιτών εκεί μένουμε (και επιμένουμε) στην λογική, την έρευνα και τις παγκόσμιες μελέτες. Δεν είναι ιδανικό για τους πολιτικούς να τάσσονται αποκλειστικά στο πλευρό των κυνηγών όταν πρόκειται για την προστασία της άγριας ζωής, διότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανισορροπίες στις προσπάθειες διατήρησης και να θέσει σε κίνδυνο τη συνολική ευημερία των οικοσυστημάτων. Ακολουθούν μερικοί λόγοι για τους οποίους η προσέγγιση αυτή είναι προβληματική: Οικολογική ισορροπία: Η προστασία της άγριας ζωής απαιτεί τη διατήρηση μιας ευαίσθητης οικολογικής ισορροπίας. Εάν οι πολιτικοί δίνουν προτεραιότητα στα συμφέροντα των κυνηγών πάνω απ' όλα, μπορεί να διαταράξουν αυτή την ισορροπία ευνοώντας την υπερεκμετάλλευση ορισμένων ειδών. Το υπερκυνήγι μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των πληθυσμών ή ακόμη και σε εξαφάνιση, προκαλώντας οικολογικές ανισορροπίες και επηρεάζοντας αρνητικά άλλα είδη που εξαρτώνται από το θηρευόμενο είδος. Απώλεια βιοποικιλότητας: Η προστασία της βιοποικιλότητας είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη υγεία των οικοσυστημάτων. Εστιάζοντας αποκλειστικά στα συμφέροντα του κυνηγιού, οι πολιτικοί μπορεί να υπονομεύσουν τις προσπάθειες για τη διατήρηση ενός ποικίλου φάσματος ειδών. Η απώλεια της βιοποικιλότητας μπορεί να οδηγήσει σε αλυσιδωτές επιπτώσεις σε όλα τα οικοσυστήματα, οδηγώντας στη μείωση άλλων ειδών, στη διακοπή των τροφικών αλυσίδων και στη μείωση της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων. Ηθικές ανησυχίες: Οι κυνηγετικές πρακτικές μπορεί να εγείρουν ηθικούς προβληματισμούς. Ορισμένες μέθοδοι κυνηγιού, όπως το κυνήγι τρόπαιων ή η λαθροθηρία, επικρίνονται ευρέως για τον αρνητικό αντίκτυπό τους στην ευημερία των ζώων. Οι πολιτικοί που συντάσσονται αποκλειστικά με τους κυνηγούς μπορεί να παραβλέψουν ή να υποβαθμίσουν αυτές τις ηθικές ανησυχίες, γεγονός που μπορεί να διαβρώσει την εμπιστοσύνη του κοινού και την υποστήριξη των προσπαθειών διατήρησης. Κοινή γνώμη: Οι στάσεις του κοινού απέναντι στη διατήρηση της άγριας ζωής είναι ποικίλες. Ενώ ορισμένα άτομα μπορεί να υποστηρίζουν το κυνήγι, πολλοί άλλοι δίνουν προτεραιότητα στην προστασία και τη διατήρηση της άγριας ζωής. Οι πολιτικοί θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον και να υποστηρίζουν μέτρα διατήρησης που αντικατοπτρίζουν τις αξίες και τις ανησυχίες των ψηφοφόρων τους. Βιώσιμες πρακτικές: Οι προσπάθειες διατήρησης αποσκοπούν στην προώθηση της βιωσιμότητας και στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των φυσικών πόρων. Η υπερεκμετάλλευση της άγριας ζωής μπορεί να εξαντλήσει τους πληθυσμούς και να διαταράξει τα φυσικά συστήματα. Οι πολιτικοί πρέπει να υποστηρίζουν βιώσιμες πρακτικές που εξισορροπούν τις ανάγκες του περιβάλλοντος ασχέτως αν ακολουθούν τα θέλω των κυνηγών, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η δυναμική των πληθυσμών, η προστασία των ενδιαιτημάτων και οι βιώσιμες ποσοστώσεις συγκομιδής. Είναι σημαντικό για τους πολιτικούς να υιοθετήσουν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διατήρηση της άγριας ζωής, λαμβάνοντας υπόψη το ευρύτερο οικολογικό πλαίσιο, τις ηθικές εκτιμήσεις, την κοινή γνώμη και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των φυσικών πόρων. Η εξισορρόπηση των συμφερόντων των κυνηγών με την ανάγκη προστασίας και διατήρησης του περιβάλλοντος είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση υγιών οικοσυστημάτων και τη διαφύλαξη της άγριας ζωής για τις μελλοντικές γενιές. Από πλευράς μας σαν ΕΠΒ οι ιδέες και οι προτάσεις μας θα συνεχίσουν να αποστέλλονται στο ΥΠΕΝ, μιας και πάντα έχουμε την καλή διάθεση να συνεργαστούμε με το ΥΠΕΝ για το θέμα θήρας (και άλλα θέματα), αν και τώρα με αυτές τις δηλώσεις αρχίζουμε να κατανοούμε καλύτερα, ότι δεν πρόκειται ποτέ να εισακουστεί ούτε μια πρόταση μας.
Σαφώς και ευελπιστούμε ότι η νέα διοίκηση του ΥΠΕΝ θα είναι καλύτερη και ότι δεν θα έχουμε κανέναν από αυτούς τους δύο υποψήφιους μπροστά μας. Τέτοιες απόψεις από πολιτικούς είναι μείζονος σημασίας να κατανοήσουμε όλοι οι πολίτες γιατί δεν έχουν βελτιωθεί ούτε το ελάχιστον δυνατότερο προς το καλύτερο κάποια θέματα γύρω από την θήρα, μετά από τόσα χρόνια. Mία εκρεμμότητα δεκαετιών τελειώνει για τη χώρα καθώς μετά απο πολύμηνη διαβούλευση με περιβαλλοντικές οργανώσεις και επιστημονικούς φορείς, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δημιουργεί το πρώτο Εθνικό Συντονισμένο Δίκτυο Παρακολούθησης και Διαχείρισης Εκβρασμών Ειδών Θαλάσσιας Άγριας Πανίδας. Με Κοινή Υπουργική Απόφαση που υπέγραψαν ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννης Πλακιωτάκης, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς και ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σίμος Κεδίκογλου, ορίζεται το πλάισιο για την αντιμετώπιση με επιστημονικό τρόπο των εκβρασμών για 4 κατηγορίες ειδών:
Σύμφωνα με την ΚΥΑ αλλά και την εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ύψους 1,5 εκ. ευρώ μέσω του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) και από προγράμματα του YΜΕΠΕΡΑΑ 2021-2027 (ΦΕΚ Β’ 2566/2022):
Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς, δήλωσε: «Όλοι θυμόμαστε την ιστορία της μικρής ραμφοφάλαινας (Ziphius cavirostris) που είχε εκβραστεί στα νερά της Αττικής τον Ιανουάριο του 2022 και όλοι είχαμε συγκινηθεί για τον αγώνα που έδινε για επιβίωση με τη δική μας βοήθεια. Σήμερα, 2 χρόνια μετά, η χώρα έχει το μηχανισμό και τα επιστημονικά πρωτόκολλα για να αντιμετώπισει με επάρκεια και αμεσότητα τέτοια περιστατικά, τα οποία δυστυχώς δεν είναι σπάνια στις θάλασσες του Μεσογείου. Μόνο στις ελληνικές ακτές κάθε χρόνο εκβράζονται 1000 χελώνες, 250 κτηνώδη (δελφίνια, φάλαινες) και 25 φώκιες βάσει πληροφοριών που συλλέγονται από τις λιμενικές αρχές, την Κτηνιατρική Σχολή του ΑΠΘ, το ΕΛΚΕΘΕ και τις σχετικές ΜΚΟ. Εμείς στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, προχωράμε βήμα βήμα και χτίζουμε ασπίδα προστασίας για την προστασίας της βιοποικιλότητας». Πηγή: https://ypen.gov.gr/kya-gia-ti-dimiourgia-diktyou-parakolouthisis-kai-diacheirisis-ekvrasmon-eidon-agrias-thalassias-panidas/ Οι μέδουσες συνδέονται συχνά με το καλοκαίρι και πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι υπάρχει μια αύξηση στις παρατηρήσεις μεδουσών κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου λόγω των υψηλότερων θερμοκρασιών. Ωστόσο, ο πραγματικός λόγος για την αύξηση των παρατηρήσεων μεδουσών δεν οφείλεται μόνο στην καλοκαιρινή περίοδο και στις πιο θερμές θάλασσες, αλλά ταυτόχρονα και στην αύξηση της ανθρώπινης δραστηριότητας στις παραλίες.
Το καλοκαίρι είναι πράγματι μια περίοδος αιχμής για τους πληθυσμούς των μεδουσών, καθώς τα θερμότερα νερά παρέχουν το ιδανικό περιβάλλον για να ευδοκιμήσουν οι μέδουσες. Ορισμένα είδη μεδουσών, όπως οι μέδουσες του φεγγαριού (Aurelia sp.), είναι γνωστό ότι αναπαράγονται σε μεγάλους αριθμούς κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, οδηγώντας σε αύξηση των πληθυσμών τους. Ωστόσο, δεν είναι μόνο τα θερμότερα νερά που οδηγούν σε αύξηση των παρατηρήσεων μεδουσών. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, πολλοί άνθρωποι συρρέουν στις παραλίες για διακοπές, κολύμπι και άλλες δραστηριότητες που σχετίζονται με το νερό. Αυτή η αύξηση της ανθρώπινης δραστηριότητας οδηγεί σε αντίστοιχη αύξηση του αριθμού των παρατηρήσεων μεδουσών. Όταν οι άνθρωποι βρίσκονται στο νερό, είναι πιο πιθανό να έρθουν σε επαφή με μέδουσες, οι οποίες βρίσκονται συχνά κοντά στην ακτογραμμή. Επιπλέον, η αυξημένη κυκλοφορία σκαφών και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες μπορεί να αναγκάσουν τις μέδουσες να εκτοπιστούν και να ωθηθούν πιο κοντά στην ακτή, όπου είναι πιο πιθανό να τις δουν οι πολίτες. Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ο ρόλος της αυξημένης παρακολούθησης της παραλίας τους καλοκαιρινούς μήνες. Με περισσότερους ανθρώπους στις παραλίες, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα κάποιος να αναφέρει ότι έχει δει μέδουσες. Αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση της ανθρώπινης δραστηριότητας και την αύξηση των πληθυσμών μεδουσών, έχει ως αποτέλεσμα περισσότερες αναφερόμενες εμφανίσεις μεδουσών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Συμπερασματικά, ενώ η θερινή περίοδος παρέχει τις ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη των πληθυσμών μεδουσών, η αύξηση των παρατηρήσεων μεδουσών οφείλεται και στην αυξημένη ανθρώπινη δραστηριότητα στις παραλίες. Έτσι, την επόμενη φορά που θα εντοπίσετε μια μέδουσα στην παραλία, να θυμάστε ότι δεν είναι μόνο επειδή είναι καλοκαίρι, αλλά και επειδή υπάρχει πολύς κόσμος στην παραλία. Τα αγριογούρουνα (Sus scrofa) μπορεί να αποτελούν φυσικό μέρος του οικοσυστήματος στην Ελλάδα, αλλά οι Κυνηγετικοί Σύλλογοι επί σειρά ετών απελευθέρωναν αγριόχοιρους σε όλη την χερσαία Ελλάδα για να έχουν περισσότερα ζώα να σκοτώνουν χωρίς να σταματήσει το χόμπι - δραστηριότητα τους. Αυτά τα ζώα ήταν από εκτροφεία, τα οποία ήταν και συνηθισμένα στην παρουσία των ανθρώπων. Η ίδια η Πολιτεία, και συγκεκριμένα το Υπουργείο Γεωργίας με τις εγκυκλίους υπ' αριθμ. 91053/1437/28-3-2001 και υπ’ αριθμ. 85782/1209/25-2-2002, δηλαδή 21 χρόνια πίσω, προσπάθησε να βάλει φρένο στην ασυδοσία των κυνηγών για τους εμπλουτισμούς και τις απελευθερώσεις των αγριόχοιρων στην Ελλάδα αφού τους απαγόρεψε να αγοράζουν και να απελευθερώνουν αγριογούρουνα από ιδιωτικά εκτροφεία. Ενώ με την εγκύκλιο της Γενικής Διεύθυνσης Θήρας του Υ.Α.Α.Τ. 96231/1931 της 15-4-2004, περιορίστηκαν τα είδη που μπορεί κάποιος κυνηγητικός σύλλογος να προμηθευτεί και μπήκαν περιορισμοί στα είδη που επιτρέπονταν να αγοραστούν ανάλογα με την περιοχή που επρόκειτο να απελευθερωθούν. Η μέγιστη παρέμβαση εντοπίζεται στην απαγόρευση στους κυνηγετικούς συλλόγους της αγοράς αγριογούρουνων με σκοπό την απελευθέρωσή τους στο φυσικό περιβάλλον (σε ΚΑΖ, ή σε άλλες περιοχές που ισχύουν τοπικές ή χρονικές απαγορεύσεις Θήρας). Αγριογούρουνο δεν μπορούν να προμηθευτούν ούτε από κρατικά εκτροφεία, αλλά ούτε και από ιδιωτικά. Επίσης, δεν επιτρέπεται να εισάγουν αγριογούρουνα από άλλες χώρες γι’ αυτό το σκοπό. Καταφέραμε να συγκεντρώσουμε διαθέσιμα δημόσια στοιχεία που δείχνουν ότι από το 1989 έως το 2015, αρκετοί κυνηγετικοί σύλλογοι απελευθέρωσαν αγριογούρουνα σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, μεταξύ των οποίων ο Κ.Σ. Μεγαλόπολης, ο Κ.Σ. Άρτας, και ο Κ.Σ. Καρδίτσας. Τα στοιχεία που βρήκαμε είναι ελεύθερα διαθέσιμα στο Dataset: Απελευθερώσεις Αγριόχοιρων στην Ελλάδα από Κυνηγετικές Οργανώσεις. (https://doi.org/10.6084/m9.figshare.22679869.v2) μαζί με συνδέσμους και για τις πηγές των στοιχείων αυτών, όπως π.χ. Διαύγεια. Αλλά πρέπει να τονιστεί πως αυτά τα διαθέσιμα στοιχεία αφορούν μόνο ότι μπορέσαμε να βρούμε, ενώ κατέστη αδύνατον να βρούμε διαθέσιμα ηλεκτρονικά στοιχεία για την δεκαετία του '90 που ίσως και να οφείλεται στην μη ψηφιοποίηση όλων των δεδομένων εκείνης της δεκαετίας ή και τη μη ύπαρξη πια τέτοιων εγγράφων μιας και οι απελευθερώσεις γινόντουσαν με διαφορετικό τρόπο. Και σαφώς εδώ προκύπτουν και τα ερωτήματα: (1) για ποιο λόγο απελευθερώθηκαν όλοι αυτοί οι αγριόχοιροι και σε τέτοιες ποσότητες και στις συγκεκριμένες τοποθεσίες μιας και δεν υπήρχε πρόβλημα με τον πληθυσμό του αγριόχοιρου; (2) με τι ελέγχους DNA; και (3) τι μέτρα ελήφθησαν ώστε να μην υπάρξει υβριδισμός;
Από τα στοιχεία αυτών των απελευθερώσεων αγριόχοιρων και μάλιστα σε περιοχές που τα τελευταία χρόνια δεν υπήρχε πρόβλημα με μείωση πληθυσμού του αγριόχοιρου σε τέτοιο βαθμό που να ανάγκαζε την πολιτεία να επέμβει για να αυξήσει τον πληθυσμό, οδηγεί ίσως και σε πρώιμα συμπεράσματα μήπως αυτές οι απελευθερώσεις συνέβαλαν σε υβριδισμό με τους οικόσιτους χοίρους, αν και εφ' όσον δεν ήταν ήδη από την αρχή υβρίδια όταν απελευθερώθηκαν. Αυτός ο υβριδισμός, ο οποίος αποτελεί ένα μείζων θέμα, έχει οδηγήσει στην απώλεια της γενετικής ποικιλομορφίας και στον εκτοπισμό των γηγενών πληθυσμών αγριόχοιρων, γεγονός που αποτελεί κύρια σοβαρή απειλή για τους καθαρόαιμους πληθυσμούς των αγριόχοιρων που θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε τα επόμενα χρόνια. Αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και απειλή για την ασφάλεια των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, όπως π.χ. καλλιέργειες, οδικοί άξονες, κ.λ.π. μιας και αρνείται πεισματικά η πολιτική ηγεσία να ακούσει σε εναλλακτικές ιδέες, πέρα της θήρας που προτείνουν οι κυνηγετικές οργανώσεις.
Είναι σαφές ότι οι κυνηγετικές οργανώσεις που απελευθέρωσαν αυτά τα ζώα φέρουν τεράστια ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα. Ενώ, ο συνεχόμενος από πλευράς τους σκοπός να δείχνουν το δάχτυλο προς όλες τις κατευθύνσεις ότι όλοι οι υπόλοιποι φταίνε, είναι έτσι, ώστε να πιέσουν και να αναγκάσουν την πολιτεία να τους αφήσει να κυνηγάνε όπως και όποτε θέλουν αυτοί τους αγριόχοιρους. Προσπαθόντας ταυτόχρονα να φανούν σαν ήρωες, και να κάνουν τον κόσμο να ξεχάσει ότι και αυτοί έχουν τεράστιο μερίδιο ευθύνης, άσχετα αν δεν πρόκειται να το ομολογήσουν ποτέ. Αλλά τα στοιχεία υπάρχουν και είναι διαθέσιμα προς όλους ανοιχτά! Σε 6 μήνες φτάσαμε να έχουμε άλλες 50.000 καταγραφές βιοποικιλότητας.
Σήμερα έχουμε φτάσει να έχουμε γνώση και δεδομένα για πάνω από 400.000 καταγραφές, οι οποίες αφορούν όμως για 14.982 είδη στο project μας στο inaturalist. Σε λίγες ημέρες αναμένουμε να ξεπεράσουμε τα 15.000 είδη άγριας βιοποικιλότητας στην Ελλάδα. Ενώ βλέπουμε και μια μεγάλη αύξηση στους συμμετέχοντες από τους 13.302 στους 14.494. Να θυμίσουμε ότι: - στις 8 Νοεμβρίου 2022 ξεπεράσαμε τις 350.000 καταγραφές για 14.005 είδη στην Ελλάδα. - στις 14 Ιουλίου 2022 ξεπεράσαμε τις 300.000 καταγραφές για 13.420 είδη στην Ελλάδα. - στις 12 Απριλίου 2022 ξεπεράσαμε τις 250.000 καταγραφές για 12.865+ είδη στην Ελλάδα. - στις 31 Δεκεμβρίου 2021 ξεπεράσαμε τις 230.000 καταγραφές για 12.565+ είδη στην Ελλάδα. - στις 16 Νοεμβρίου 2021 ξεπεράσαμε τις 220.000 καταγραφές για 12.370+ είδη στην Ελλάδα. - στις 09 Οκτωβρίου 2021 ξεπεράσαμε τις 210.000 καταγραφές για 12.110 είδη στην Ελλάδα. - στις 04 Σεπτεμβρίου 2021 ξεπεράσαμε τις 200.000 καταγραφές για 11.915+ είδη στην Ελλάδα. - στις 02 Ιουλίου 2021 ξεπεράσαμε τς 190.000 καταγραφές για 11.695 είδη στην Ελλάδα. - στις 30 Ιουνίου 2021 ξεπεράσαμε τς 180.000 καταγραφές για 11.480+ είδη στην Ελλάδα. - στις 26 Μαΐου 2021 ξεπεράσαμε τις 170.000 καταγραφές για 11.260+ είδη στην Ελλάδα. - στις 22 Απριλίου 2021 ξεπεράσαμε τις 160.000 καταγραφές για 11.080+ είδη στην Ελλάδα. - στις 21 Μαρτίου 2021 ξεπεράσαμε τις 150.000 καταγραφές για 10.685+ είδη στην Ελλάδα. - στις 12 Φεβρουαρίου 2021 ξεπεράσαμε τις 140.000 καταγραφές για 10.580+ είδη στην Ελλάδα. - στις 1 Ιανουαρίου 2021 ξεπεράσαμε τις 130.000 καταγραφές για 9945+ είδη στην Ελλάδα. - στις 9 Νοεμβρίου 2020 ξεπεράσαμε τις 120.000 καταγραφές για 9550+ είδη στην Ελλάδα. - στις 26 Σεπτεμβρίου 2020 ξεπεράσαμε τις 110.000 καταγραφές για 9075+ είδη στην Ελλάδα. - στις 29 Ιουλίου 2020 ξεπεράσαμε τις 100.000 καταγραφές για 8760+ είδη στην Ελλάδα. - στις 1 Ιουνίου 2020 ξεπεράσαμε τις 90.000 καταγραφές για 8330+ είδη στην Ελλάδα. - στις 9 Απριλίου 2020 ξεπεράσαμε τις 80.000 καταγραφές για 7.825+ είδη στην Ελλάδα. - στις 27 Δεκεμβρίου 2019 ξεπεράσαμε τις 70.000 καταγραφές για 7.220+ είδη στην Ελλάδα. - στις 06 Οκτωβρίου 2019 ξεπεράσαμε τις 60.000 καταγραφές για 6.570+ είδη στην Ελλάδα. - στις 22 Ιουλίου 2019 ξεπεράσαμε τις 50.000 καταγραφές για 6.095+ είδη στην Ελλάδα. - στις 18 Μαΐου 2019 ξεπεράσαμε τις 40.000 καταγραφές για 5.560+ είδη στην Ελλάδα. - στις 26 Ιανουαρίου 2019 ξεπεράσαμε τις 30.000 καταγραφές για 4.925 είδη. - και στις 24 Ιουλίου 2018 ήταν που μετατράπηκε σε collection project και είχαμε δεδομένα για 19.700 καταγραφές για 3,950 είδη. Nikolaas Tinbergen: Ο πατέρας της ηθολογίας και πρωτοπόρος της έρευνας για τη συμπεριφορά των ζώων.4/5/2023
Ο Νίκολας Τίνμπεργκεν ήταν Ολλανδός βιολόγος, ηθολόγος και ορνιθολόγος, ο οποίος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του τομέα της συμπεριφοράς των ζώων. Γεννήθηκε στη Χάγη της Ολλανδίας στις 15 Απριλίου 1907 και πέθανε στις 21 Δεκεμβρίου 1988 στην Οξφόρδη της Αγγλίας. Ο Τίνμπεργκεν τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής το 1973, μαζί με τον Κόνραντ Λόρεντζ και τον Καρλ φον Φρις, για το έργο τους στην κατανόηση των προτύπων συμπεριφοράς των ζώων.
Πρώιμη ζωή και εκπαίδευση του Τίνμπεργκεν Ο Νίκολας Τίνμπεργκεν γεννήθηκε σε οικογένεια επιστημόνων. Ο πατέρας του ήταν βοτανολόγος και η μητέρα του παιδίατρος. Ο Τίνμπεργκεν φοίτησε στο Gymnasium Haganum της Χάγης, όπου άρχισε να ενδιαφέρεται για τη βιολογία. Συνέχισε τις σπουδές του στη βιολογία στο Πανεπιστήμιο του Leiden, όπου έλαβε το διδακτορικό του το 1932. Η διατριβή του είχε τίτλο "Η αναπαραγωγική βιολογία του Ασημόγλαρου" και βασίστηκε στις παρατηρήσεις του για τη συμπεριφορά των γλάρων στο ολλανδικό νησί Texel. Το έργο του Τίνμπεργκεν για τη συμπεριφορά των ζώων Μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού του, ο Τίνμπεργκεν άρχισε να ενδιαφέρεται για τη μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων. Τη δεκαετία του 1930, διεξήγαγε μια σειρά πειραμάτων σχετικά με τη συμπεριφορά των sticklebacks, ενός μικρού ψαριού που βρίσκεται σε ποτάμια και ρυάκια στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Ο Τίνμπεργκεν παρατήρησε ότι τα αρσενικά ψάρια επιτίθονταν σε κάθε ψάρι με κόκκινη κοιλιά, το οποίο αντιλαμβάνονταν ως απειλή για την επικράτειά τους. Παρατήρησε επίσης ότι τα sticklebacks θα επιτίθονταν σε ένα πρότυπο ψάρι με κόκκινη κοιλιά, ακόμη και αν αυτό ήταν πολύ μεγαλύτερο από τα ίδια, αλλά θα αγνοούσαν ένα πρότυπο ψάρι με κόκκινη κοιλιά που ήταν πολύ μικρότερο από τα ίδια. Αυτό οδήγησε τον Τίνμπεργκεν να υποθέσει ότι οι sticklebacks χρησιμοποιούσαν έναν συνδυασμό ενδείξεων χρώματος και μεγέθους για να καθορίσουν αν ένας πιθανός αντίπαλος αποτελούσε απειλή για την επικράτειά τους. Το έργο του Τίνμπεργκεν για τα sticklebacks άνοιξε το δρόμο για τη μετέπειτα έρευνά του σχετικά με τη συμπεριφορά άλλων ζώων, συμπεριλαμβανομένων των πτηνών και των εντόμων. Στις δεκαετίες του 1940 και 1950, διεξήγαγε πειράματα σχετικά με τη συμπεριφορά ερωτοτροπίας των γλάρων, η οποία περιελάμβανε έναν πολύπλοκο χορό κινήσεων και φωνών. Μελέτησε επίσης τη συμπεριφορά των σφηκών-εδάφους, οι οποίες γεννούσαν τα αυγά τους στο έδαφος και στη συνέχεια έβγαιναν και κυνηγούσαν παραλυμένα έντομα για να ταΐσουν τους απογόνους τους. Ο Τίνμπεργκεν παρατήρησε ότι οι σφήκες ήταν σε θέση να αναγνωρίζουν τη δική τους φωλιά με βάση το μοτίβο του φωτός και της σκιάς στο έδαφος και διεξήγαγε μια σειρά πειραμάτων για να καταλάβει πώς το έκαναν αυτό. Μια από τις πιο διάσημες συνεισφορές του Τίνμπεργκεν στον τομέα της συμπεριφοράς των ζώων ήταν η έννοια της "ηθολογίας", την οποία όρισε ως τη μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον. Ο Τίνμπεργκεν πίστευε ότι για να κατανοήσουν πραγματικά τη συμπεριφορά των ζώων, οι ερευνητές έπρεπε να παρατηρούν τα ζώα στο φυσικό τους περιβάλλον και όχι σε εργαστηριακό περιβάλλον. Η κληρονομιά του Τίνμπεργκεν Το έργο του Νίκολα Τίνμπεργκεν είχε βαθύ αντίκτυπο στον τομέα της συμπεριφοράς των ζώων και οι ιδέες του εξακολουθούν να επηρεάζουν τους ερευνητές μέχρι σήμερα. Η έμφαση που έδωσε στη μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων στο φυσικό περιβάλλον βοήθησε να μετατοπιστεί το επίκεντρο της έρευνας της συμπεριφοράς των ζώων από τα εργαστηριακά πειράματα προς τις μελέτες παρατήρησης στο πεδίο. Η κληρονομιά του Τίνμπεργκεν περιλαμβάνει επίσης την προσέγγιση των "τεσσάρων ερωτήσεων" για τη μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων, την οποία εισήγαγε στο βιβλίο του "Η μελέτη του ενστίκτου" το 1963. Σύμφωνα με τον Τίνμπεργκεν, υπάρχουν τέσσερα βασικά ερωτήματα που πρέπει να θέτουν οι ερευνητές όταν μελετούν τη συμπεριφορά των ζώων:
Το έργο του Τίνμπεργκεν είχε διαρκή αντίκτυπο όχι μόνο στον τομέα της συμπεριφοράς των ζώων, αλλά και στην επιστήμη ευρύτερα. Η έμφαση που έδωσε στη μελέτη των ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον, η προσέγγιση των τεσσάρων ερωτημάτων του και η πρωτοποριακή έρευνά του για τη συμπεριφορά των sticklebacks, των γλάρων και των σφηκών συνεχίζουν να διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε σήμερα για τη συμπεριφορά των ζώων. Εκτός από την επιστημονική του συμβολή, ο Τίνμπεργκεν διαδραμάτισε επίσης ρόλο στην ανάπτυξη της ηθικής της ευημερίας των ζώων και της διατήρησης. Υπήρξε ένας πρώιμος υποστηρικτής της προστασίας της άγριας ζωής και του περιβάλλοντος και πίστευε ότι οι επιστήμονες είχαν την ευθύνη να χρησιμοποιούν την έρευνά τους για την προώθηση της ευημερίας των ζώων. Το ενδιαφέρον του Τίνμπεργκεν για την ευημερία των ζώων τον οδήγησε να εμπλακεί στην ανάπτυξη του τομέα της εφαρμοσμένης ηθολογίας, που είναι η εφαρμογή των ηθολογικών αρχών για τη βελτίωση της ευημερίας των οικόσιτων ζώων. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Εφαρμοσμένης Ηθολογίας και βοήθησε στην καθιέρωση του πρώτου διεθνούς συνεδρίου για την εφαρμοσμένη ηθολογία το 1966. Η δέσμευση του Τίνμπεργκεν για την ευημερία των ζώων και την ηθική της διατήρησης αντανακλάται επίσης στον πολιτικό του ακτιβισμό. Στη δεκαετία του 1960, συμμετείχε στο κίνημα για την απαγόρευση της χρήσης του DDT, ενός φυτοφαρμάκου που χρησιμοποιούνταν ευρέως εκείνη την εποχή και είχε αποδειχθεί ότι είχε επιβλαβείς επιπτώσεις στην άγρια ζωή. Ήταν επίσης ειλικρινής επικριτής του πολέμου του Βιετνάμ και συμμετείχε στο αντιπολεμικό κίνημα. Η συμβολή του Τίνμπεργκεν στην επιστήμη και την κοινωνία αναγνωρίστηκε καθ' όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του. Εκτός από το βραβείο Νόμπελ, έλαβε πολλές άλλες τιμές, όπως το μετάλλιο Δαρβίνου της Βασιλικής Εταιρείας, το βραβείο Μπαλζάν και το βραβείο Κιότο. Εκλέχθηκε επίσης Μέλος της Βασιλικής Εταιρείας και ξένο επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών. Συνοπτικά Ο Νίκολα Τίνμπεργκεν ήταν ένας πρωτοπόρος επιστήμονας που συνέβαλε σημαντικά στους τομείς της συμπεριφοράς των ζώων, της ηθολογίας και της ηθικής της διατήρησης. Η έμφαση που έδωσε στη μελέτη των ζώων στο φυσικό τους περιβάλλον, η προσέγγιση των τεσσάρων ερωτημάτων του για τη μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων και η έρευνά του για τα ψάρια sticklebacks, τους γλάρους και τις σφήκες εξακολουθούν να επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε σήμερα για τη συμπεριφορά των ζώων. Η δέσμευση του Τίνμπεργκεν για την ευημερία των ζώων και τη δεοντολογία της διατήρησης αποτέλεσε επίσης παράδειγμα για τους επιστήμονες και την κοινωνία στο σύνολό της. Η κληρονομιά του συνεχίζει να εμπνέει και να ενημερώνει ερευνητές και προστάτες διατήρησης άγριας ζωής σε όλο τον κόσμο. Τα μεροληπτικά δεδομένα για τη βιοποικιλότητα μπορούν να διαστρεβλώσουν τα συμπεράσματα σχετικά με το τι γνωρίζουν σήμερα οι επιστήμονες για τη ζωή στη Γη - και τον αντίκτυπο που έχει ο άνθρωπος στα ζωτικά οικοσυστήματα. Η αύξηση των συλλογών δειγμάτων μπορεί να είναι ο δρόμος προς τα εμπρός. Καθώς ο άνθρωπος συνεχίζει να βρίσκει το δρόμο του στα τοπία της Γης, έχει αυξηθεί η προσπάθεια καταγραφής της ζωής στη Γη για τα είδη να ανακαλυφθούν πριν καν εξαφανιστούν. Τα δεδομένα για την εμφάνιση της βιοποικιλότητας συλλέγονται συνήθως μέσω πρωτογενών δειγμάτων που έχουν φυσικές αποδείξεις σε μια συλλογή φυσικής ιστορίας ή μέσω άμεσων παρατηρήσεων στο πεδίο ή παρατηρήσεων που δεν μπορούν να ανιχνευθούν σε κάποιο απτό υλικό και συνήθως αντιπροσωπεύονται μόνο από εικόνες, βίντεο ή ήχους. Ενώ τόσο οι τύποι δεδομένων δειγμάτων όσο και οι τύποι δεδομένων παρατήρησης χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο είτε χωριστά είτε σε συνδυασμό για την κατανόηση των ανθρώπινων επιπτώσεων στην παγκόσμια βιοποικιλότητα, ο καθένας από αυτούς έχει κενά κάλυψης και προκαταλήψεις που μπορεί να τον καταστήσουν αναποτελεσματικό στην αναπαράσταση των προτύπων της βιοποικιλότητας. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν έχει γίνει ποσοτικοποίηση των διαφορών στα κενά κάλυψης και στις προκαταλήψεις μεταξύ των δύο τύπων δεδομένων. Στην παρούσα εργασία, διαχωρίσαμε και ποσοτικοποιήσαμε αυτές τις μεροληψίες και αξιολογήσαμε τα κενά στην κάλυψη των αναμενόμενων προτύπων βιοποικιλότητας χρησιμοποιώντας 1,9 δισεκατομμύρια καταγραφές εμφάνισης χερσαίων φυτών, πεταλούδων, αμφιβίων, πτηνών, ερπετών και θηλαστικών που τεκμηριώνονται με δείγματα και καταγραφές παρατήρησης. Αυτά είναι πολλά δεδομένα - και μια φιλόδοξη προσπάθεια ανάλυσης όλων αυτών. Ευτυχώς, η επιστήμη σημαίνει να φτάνεις σε νέα ύψη στην αναζήτηση νέων γνώσεων, κάτι που ο Dr. Barnabas Daru μου δίδαξε καλά ως πρόθυμος προπτυχιακός ερευνητής στο Texas A&M University-Corpus Christi. Αφού πήρε έμπνευση στο συνέδριο Evolution 2019 στο Providence, RI, ο Daru μοιράστηκε μαζί μου την ιδέα της αξιολόγησης των δειγματοληπτικών μεροληψιών. Εκείνη την εποχή, ενδιαφερόμουν για μια συνεχιζόμενη προσπάθεια ψηφιοποίησης δειγμάτων σε περιφερειακά ερμπάρια, η οποία περιελάμβανε τη διάθεση διατηρημένων φυτικών δειγμάτων στο διαδίκτυο. Έτσι ξεκινήσαμε από εκεί, με φυτά της Βόρειας Αμερικής. Τελικά όμως, μετά την παρουσίαση της προκαταρκτικής έρευνας στη Νότια Αφρική το 2020 -και καθώς οι συζητήσεις μας για τις μεροληψίες και τα κενά στα δεδομένα βιοποικιλότητας μεγάλωναν- η περιέργειά μας οδήγησε σε μια αρχική επέκταση του έργου σε παγκόσμια κλίμακα και σε μια μεταγενέστερη επέκταση για να συμπεριλάβει πεταλούδες, αμφίβια, πτηνά, ερπετά και θηλαστικά. Ενώ η αξιοποίηση των αρχείων βιοποικιλότητας για τον εντοπισμό της κάλυψης των προτύπων βιοποικιλότητας αποτελεί προτεραιότητα τα τελευταία χρόνια, μας παρακίνησε η ιδέα μιας συνολικής αξιολόγησης του τρόπου με τον οποίο αυτό το φαινόμενο αποτυπώνεται από τα αρχεία δειγμάτων έναντι των αρχείων παρατήρησης σε όλα τα taxa. Προς την κατεύθυνση αυτή, επικεντρωθήκαμε στην ποσοτικοποίηση των κενών κάλυψης και των μεροληψιών που μπορεί να εκδηλωθούν 1) γεωγραφικά στη δυσανάλογη κάλυψη ενός είδους σε ορισμένες περιοχές της εξάπλωσής του σε σχέση με άλλες, 2) ταξινομικά στην τάση ορισμένων ειδών ή γενεαλογικών γραμμών να καλύπτονται περισσότερο ή λιγότερο σε σχέση με άλλα, 3) χρονικά στη μη ισορροπημένη συλλογή σε ορισμένα έτη ή ορισμένα τμήματα του έτους, και 4) λειτουργικά χαρακτηριστικά στη δυσανάλογη κάλυψη ειδών με βάση την ιστορία ζωής και τα λειτουργικά χαρακτηριστικά, συμπεριλαμβανομένου του κύκλου ζωής, του μεγέθους, της μορφής ανάπτυξης και της σπανιότητας. Ένα παράδειγμα μεροληψίας λειτουργικών χαρακτηριστικών θα μπορούσε να είναι η τάση ενός ερασιτέχνη συλλέκτη, που συχνά συμβάλλει σε δεδομένα παρατηρησιακής εμφάνισης μέσω προσπαθειών επιστήμης των πολιτών, να δειγματοληπτεί ένα φυτό με εντυπωσιακό λουλούδι αντί για το χορτάρι που υπάρχει δίπλα στο εν λόγω φυτό. Όταν πολλοί συλλέκτες λαμβάνουν μια τέτοια απόφαση, τα δεδομένα που προκύπτουν θα είναι μεροληπτικά προς τα φυτά με τα εντυπωσιακά άνθη. Ακόμα και εκπαιδευμένοι επαγγελματίες, οι οποίοι συχνά είναι συλλέκτες δειγμάτων, λαμβάνουν αποφάσεις όπως η συλλογή δειγμάτων κοντά στις άκρες των δρόμων ή σε ένα κτίριο του ερμπαρίου, με αποτέλεσμα να προκύπτουν καταγραφές από ορισμένες μόνο περιοχές της εξάπλωσης ενός είδους ή μια γεωγραφική προκατάληψη για το συγκεκριμένο είδος.
Στην προσπάθειά μας να μάθουμε περισσότερα, αναλύσαμε τα δεδομένα και διαπιστώσαμε ότι τόσο τα δείγματα όσο και τα αρχεία παρατήρησης των περισσότερων ταξινομικών ομάδων παρουσίαζαν τεράστια κενά στην ταξινομική κάλυψη, αλλά ο πλούτος των ειδών των γενεαλογικών σειρών που προέρχονταν από τα αρχεία παρατήρησης έτεινε να είναι περισσότερο ταξινομικά προκατειλημμένα, ενώ τα δείγματα έτειναν να είναι περισσότερο ταξινομικά τυχαία και αντιπροσώπευαν τον αναμενόμενο οικογενειακό πλούτο σε όλες τις ταξινομικές ομάδες. Επιπλέον, σε περιοχές με καλή δειγματοληψία, όπως η Βόρεια Αμερική, η Δυτική Ευρώπη και η Αυστραλία, είδαμε υψηλά επίπεδα ταξινομικής κάλυψης βάσει παρατηρήσεων, αλλά τα δείγματα αποτύπωναν επιπλέον τον αναμενόμενο πλούτο ειδών σε περιοχές που είναι γνωστές ως "εστίες βιοποικιλότητας", όπως η Νότια Αμερική, η Νότια Αφρική και τα Ιμαλάια-Χενγκντουάν στη Νοτιοανατολική Ασία. Όταν αξιολογήσαμε τη γεωγραφική κάλυψη των ειδών, διαπιστώσαμε ότι οι διαθέσιμες καταγραφές των φυτών και των πεταλούδων παρουσίασαν σημαντική μεροληψία κάτω από τις καταγραφές παρατήρησης, ενώ τα αμφίβια, τα ερπετά και τα θηλαστικά παρουσίασαν γεωγραφική μεροληψία προς τα δείγματα. Για τα πτηνά, η εξαίρεση έδειξε παρόμοιες μεροληψίες για τα δείγματα και τις καταγραφές παρατήρησης, αλλά επίσης έδειξε υψηλότερη πυκνότητα συλλογής των καταγραφών παρατήρησης, κάτι που αναμενόταν δεδομένης της χαρισματικής φύσης των πτηνών και της μακράς ιστορίας των παρατηρήσεων πτηνών. Η παρατήρηση πουλιών είναι μια ευρέως αγαπητή ενασχόληση σε πολλές κοινωνίες και πολιτισμούς, συγκεντρώνοντας άτομα όλων των ηλικιών και υποβάθρων που μοιράζονται τη γοητεία της καταγραφής παρατηρήσεων πουλιών. Σε όλες τις ομάδες, οι αναλύσεις μας έδειξαν ότι τα αρχεία δειγμάτων παρουσίαζαν σημαντικά μεγαλύτερη χρονική κάλυψη των ειδών από ό,τι τα αρχεία παρατήρησης. Ωστόσο, η υψηλή διαχρονική κάλυψη από τα αρχεία δειγμάτων μεροληπτούσε προς περιοχές με υψηλή πυκνότητα συλλογής, γεγονός που υποδηλώνει μια μακρά ιστορία καταγραφής της βιοποικιλότητας και όχι την πραγματική ποικιλότητα σε αυτές τις περιοχές. Ενώ τα αρχεία παρατήρησης είχαν περισσότερες εγγραφές ανά είδος, τα αρχεία δειγμάτων είχαν πιο ομοιόμορφη κατανομή της κάλυψης των λειτουργικών χαρακτηριστικών και διαπιστώσαμε ότι τα απειλούμενα είδη αντιπροσωπεύονταν από λιγότερες συλλογές κατά μέσο όρο από τα μη απειλούμενα είδη τόσο για τα αρχεία δειγμάτων όσο και για τα αρχεία παρατήρησης. Αυτό μπορεί να οφείλεται στην περιορισμένη αφθονία τους και στους δικαιολογημένους περιορισμούς που περιβάλλουν τις συλλογές σπάνιων ή απειλούμενων ειδών. Παρόλα αυτά, αυτή η μεροληψία μπορεί ενδεχομένως να μειώσει τις ευκαιρίες χρήσης ιστορικών πληθυσμών για την ενημέρωση των σημερινών προσπαθειών διατήρησης και αποκατάστασης. Αυτό που αποκαλύπτει η έρευνά μας είναι ότι η κάλυψη που αντιπροσωπεύουν τα αρχεία των δειγμάτων είναι σχετικά πιο ομοιόμορφη και αντανακλά τα αναμενόμενα πρότυπα βιοποικιλότητας από τις παρατηρήσεις που τείνουν να συγκεντρώνονται σε λίγες περιοχές που είναι εύκολα προσβάσιμες, ασφαλείς και σχετικά επηρεασμένες από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Τα δείγματα παρέχουν επίσης τεκμηριωμένα στοιχεία για την ταυτοποίηση των ειδών, την επανεξέταση και υποστηρικτικό υλικό για τα συμπεράσματα που προκύπτουν σε μια μελέτη, αλλά ο ρυθμός με τον οποίο διατίθενται σε μουσεία ή ερμπάρια έχει επιβραδυνθεί. Αντίθετα, η μαζική παραγωγή αρχείων παρατήρησης έχει υπερκαλύψει τα δείγματα, ωστόσο και οι δύο τύποι δεδομένων αλληλοσυμπληρώνονται. Τα αρχεία παρατήρησης καταγράφουν όλο και περισσότερο μια ευρεία ποικιλία παράγωγων πληροφοριών σχετικά με την ύπαρξη ενός οργανισμού, ενώ τα αρχεία δειγμάτων ενισχύουν τα θεμέλια της τρέχουσας έρευνας και υποστηρίζουν μελλοντικές μελέτες. Καθώς συνεχίζουμε να εξερευνούμε την πολυπλοκότητα της ζωής στη Γη, τα δεδομένα δειγμάτων και τα δεδομένα παρατήρησης, μαζί, θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τους ανθρωπογενείς παράγοντες που επηρεάζουν τη βιοποικιλότητα. Θα πρέπει να καταβληθούν μελλοντικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση των μεροληψιών και των κενών στην κάλυψη, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι εμφανίσεις των ειδών θα παραμείνουν ζωτικής σημασίας για την οικολογική και εξελικτική έρευνα για τα επόμενα χρόνια. Άρθρο της: Jordan Rodriguez Ελεύθερη μετάφραση από: https://ecoevocommunity.nature.com/posts/biodiversity-data-without-physical-evidence-can-distort-our-understanding-of-life-on-earth |
Categories
All
Archives
October 2023
|