 Η καταμέτρηση των ψαριών είναι απαραίτητο εργαλείο για τη διατήρηση των υδρόβιων ειδών και των οικοτόπων τους. Παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με το μέγεθος, την κατανομή και την υγεία των πληθυσμών ψαριών, καθώς και τη συνολική υγεία του οικοσυστήματος στο οποίο ζουν. Κάτι που είναι απαραίτητο για τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων σχετικά με τη διατήρηση και τη διαχείρισή τους.
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους η καταμέτρηση των ψαριών είναι σημαντική.
Συμπερασματικά, η καταμέτρηση των ψαριών είναι ένα κρίσιμο εργαλείο για τις προσπάθειες διατήρησης. Παρέχοντας πληροφορίες για την υγεία, την κατανομή και τις τάσεις των πληθυσμών των ψαριών, μας βοηθά να λαμβάνουμε τεκμηριωμένες αποφάσεις σχετικά με τις ποσοστώσεις αλιείας, την προστασία των οικοτόπων και άλλα μέτρα για τη διατήρηση αυτών των ειδών και των οικοσυστημάτων τους. Παρακολουθώντας τακτικά τους πληθυσμούς των ψαριών, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι παραμένουν υγιή και άφθονα για να τα απολαμβάνουν οι μελλοντικές γενιές.  Τα ελασμοβράγχια (καρχαρίες και σαλάχια) αλλά και τα πελαγικά ψάρια (όπως π.χ. τόνος, ξιφίας, κ.α.) κάνουν βιοσυσσώρευση βαρέων μετάλλων (π.χ. υδράργυρος). Αυτό με απλά λόγια σημαίνει πως μπορούν να γίνουν επικίνδυνα για βρώση από εμάς τους ανθρώπους, ειδικά όταν είναι πολύ πάνω από το ανώτατο επιτρεπτό όριο.
Πώς επηρεάζουν τον ανθρώπινο οργανισμό τα βαρέα μέταλλα; Μόλυβδος Ο μόλυβδος, σε μεγάλες συγκεντρώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό, μπορεί να προκαλέσει διαταραχές της σύνθεσης της αιμοσφαιρίνης οδηγώντας το άτομο σε αναιμία, ενώ παράλληλα μπορεί να αποβεί καταστροφικός για το νευρικό σύστημα και το συκώτι. Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευπαθή στις συγκεντρώσεις μολύβδου. Υδράργυρος Ο υδράργυρος δρα ως νευροτοξίνη και η αυξημένη συγκέντρωση του οδηγεί το άτομο σε διαταραχές της συμπεριφοράς, σε αλλοιώσεις της οπτικής οξύτητας, τρέμουλο, αδυναμία συγκέντρωσης, ενώ μπορεί να αποβεί μοιραίος και για τη νεφρική λειτουργία. Η πιο αξιοσημείωτη περίπτωση τοξίκωσης από υδράργυρο συνέβη πριν χρόνια στην Minamata της Ιαπωνίας, όταν μεθυλικός υδράργυρος που προερχόταν από βιομηχανίες διαλυτικών χρωμάτων, έπεσε ως κατάλοιπο στη θάλασσα και μόλυνε τα ψάρια. Τα άτομα που κατανάλωσαν μεγάλη ποσότητα από αυτά τα ψάρια παρουσίασαν τα παραπάνω συμπτώματα ενώ περίπου 1.000 συνάνθρωποι μας απεβίωσαν. Κάδμιο Το κάδμιο μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, νεφρικές βλάβες, προβλήματα στο καρδιαγγειακό και μυοσκελετικό σύστημα, ενώ ενοχοποιείται και για καρκίνο των οργάνων αναπαραγωγής και των πνευμόνων. Διότι υπάρχει μια μεγάλη σύγχυση με τα κοινά ονόματα και κάθε φορά που ανεβαίνει ένα ψάρι στα κοινωνικά δίκτυα υπάρχει ένα debate για το πως λέγεται το ψάρι μιας και όλοι λένε τα συνηθή κοινά ονόματα, ότι είναι "Καρακούκος", "Καπόνι", "Χελιδονάς" ή "Χελιδονόψαρο". Βεβαίως δεν είναι όλα τα ψάρια ίδια. Και σαφώς δεν έχουν όλα αυτά τα ψάρια τα ίδια ονόματα. Ένα ψάρι μπορεί να έχει διαφορετικό κοινό όνομα στην βόρεια Ελλάδα από την Κρήτη ή ένα ψάρι να έχει περισσότερα από ένα κοινό όνομα. Για αυτό μαθαίνουμε να χρησιμοποιούμε το λατινικό (επιστημονικό) όνομα που αντιστοιχεί μόνο σε ένα είδος. Το debate αυτό γίνεται διότι απλώς μάθανε λάθος τα ονόματα από τους φίλους τους ή τους παππούδες τους (βεβαίως τότε ήταν άλλες εποχές, όπου δεν υπήρχε το ίντερνετ και οι ψαράδες πολλές φορές δεν τελείωναν δημοτικό ή γυμνάσιο, όπως επίσης δεν υπήρχαν καν οι οδηγοί πεδίου δηλαδή τα βιβλία που να λένε αναλυτικά για το κάθε είδος και πως να τα αναγνωρίζουν τα είδη και να βλέπουν τις διαφορές που έχουν). Αλλά πάμε να μάθουμε να τα αναγνωρίζουμε σωστά μέσα από τις παρακάτω φωτογραφίες. Δεν είναι ξιφίας (Xiphias gladius), αλλά ούτε και Βασιλική ζαργάνα (Tylosurus acus imperialis). Πρόκειται για τον Μερλίνο της Μεσογείου (Tetrapturus belone) ένα είδος το οποίο κολυμπάει σε βαθιά νερά (από 0 μέχρι 200 μέτρα βάθος) και θεωρείται δυσεύρετο είδος. Παρ' όλα αυτά όπως έχουμε ενημερωθεί ο νεκρός Μαρλίνος έχει παραδοθεί ήδη για νεκροψία στην Κτηνιατρική Υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας της Εύβοιας, ενώ έχει σταλεί στον εισαγγελέα στο επίμαχο βίντεο και η δικογραφία ο οποίος ο εισαγγελέας θα αποφασίσει αν θα ασκήσει δίωξη  Στόλισαν προστατευόμενο #Εξαβράγχιου_καρχαρίαστην εκπομπή #ΣΗMEΡA του SKAI.gr
Ακόμα ένα περιστατικό επίδειξης προστατευόμενου Εξαβράγχιου καρχαρία στην Ελληνική τηλεόραση. Σήμερα, 21/12/2017, με έκπληξη παρακολουθήσαμε ένα ακόμα περιστατικό προκλητικής επίδειξης και στολίσματος (!!!) ενός ατόμου Εξαβράγχιου καρχαρία στην εκπομπή #ΣΗMEΡA του #SKAI.gr. Για ακόμα μία φορά, iSea και Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, τονίζουμε πως σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και όσα αναφέρονται ρητώς στο ΠΔ 67/1981 ειδικά για τον Εξαβράγχιο καρχαρία: «…απαγορεύεται αυστηρά ο φόνος, η απόπειρα φόνου, η κακοποίηση, ο τραυματισμός, η πρόκληση βλάβης, η κατοχή, η σύλληψη, η ταρίχευση, η αγορά, η πώληση, η μετακίνηση και η εξαγωγή τους…». Σύμφωνα με τα παραπάνω, δε μπορούμε να αντιληφθούμε: 1. Πως ο καρχαρίας εκφορτώθηκε σε ιχθυόσκαλα και δεν κατασχέθηκε από το τοπικό λιμεναρχείο με την επιβολή των ανάλογων διοικητικών προστίμων από τη στιγμή που δεν ενημερώθηκε έγκαιρα η τοπική λιμενική αρχή. 2. Πως τηλε-πωλείται δημόσια, είδος προστατευόμενο από την εθνική νομοθεσία, προς 1,90€ το κιλό. Τέτοια θλιβερά γεγονότα όπως το σημερινό δυστυχώς παρατηρούνται συχνά και με τη σφραγίδα των λιμενικών αρχών, ως αποτέλεσμα των ελλείψεων στα είδη υπό καθεστώς προστασίας που αναφέρονται στον Οδηγό Αναγνώρισης Καρχαριών που εκδόθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Βιώσιμης Αλιείας. Συνεπώς ζητάμε για μία ακόμα φορά την ΑΜΕΣΗ τροποποίηση του Οδηγού Αναγνώρισης Καρχαριών από την Γενική Διεύθυνση Βιώσιμης Αλιείας. Οι καρχαρίες αποτελούν οργανισμούς ιδιαίτερης σημασίας όντας ανώτεροι θηρευτές και ακρογωνιαίοι λίθοι της δομής και της ισορροπίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Είναι από τους αρχαιότερους οργανισμούς των θαλασσών με ιδιαίτερα ανεπτυγμένη νοημοσύνη και κοινωνική δομή. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα αποτελούν το πλέον παρεξηγημένο θαλάσσιο είδος, κυρίως λόγω αβάσιμων και αντιεπιστημονικών στερεοτύπων κινηματογραφικών ταινιών και αφηγήσεων στα μέσα ενημέρωσης στα οποία παρουσιάζονται ως «άμυαλοι και αδυσώπητοι θηρευτές». Η αντίληψη του κοινού, σε συνδυασμό με τα βιολογικά χαρακτηριστικά τους (πολύ χαμηλούς αναπαραγωγικούς ρυθμούς; 2-4 μικρά ανά έτος, εκτεταμένη διάρκεια ζωής) και τις σοβαρότατες απειλές που αντιμετωπίζουν, εξαιτίας της αλιείας, της ρύπανσης και της υποβάθμισης των θαλάσσιων ενδιαιτημάτων έχουν οδηγήσει σε τεράστια μείωση των πληθυσμών τους παγκοσμίως. Στην πρόσφατη έκθεσή του, ο IUCN συμπεραίνει ότι περισσότερο από το 50% των καρχαριών της Μεσογείου κινδυνεύουν με κατάρρευση του πληθυσμού τους, χαρακτηρίζοντας τη Μεσόγειο ως το πιο επικίνδυνο μέρος στον κόσμο για καρχαρίες.  Στέγνωσε το έλος Καλοδικίου, γνωστό ως «η λίμνη με τα νούφαρα», στα όρια των νομών Θεσπρωτίας και Πρέβεζας. Ήταν ένας από τους σημαντικότερους υγρότοπους στην Ελλάδα με μεγάλη οικολογική και βιολογική αξία, καθώς ήταν καταφύγιο για περισσότερα από 300 είδη φυτών, 120 πουλιών, 20 θηλαστικών, 11 ερπετών και 5 αμφιβίων. Η πανέμορφη λίμνη με τα πολύχρωμα νούφαρα μετατράπηκε σε νεκροταφείο ψαριών. Λίγοι μόνο νερόλακκοι έχουν απομείνει, ενώ χιλιάδες ψάρια έχουν πεθάνει και έχουν γίνει τροφή για τα πουλιά και τους αγριόχροιρους. Η λίμνη τροφοδοτούνταν από επιφανειακές και υπόγειες απορροές νερού από τους γύρω λόφους. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 όμως, παρατηρήθηκε ότι ο υγρότοπος έχανε μεγάλες ποσότητες νερού εξαιτίας αρδευτικών γεωτρήσεων. Παράλληλα, το μικρό πέτρινο φράγμα στη βορειοδυτική πλευρά τους έλους παρουσίαζε διαρροές 200 κυβικών μέτρων την ώρα. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε όταν τον Σεπτέμβριο του 2013, αποφασίστηκε από τη δημοτική αρχή της Ηγουμενίτσας, να ανοίξει εντελώς το φράγμα. Παρά την προσπάθεια της δημοτικής αρχής να διασωθούν οι γόνοι των ψαριών σε βυτία, μέχρι η λίμνη να αποκτήσει νερό, τα εναπομείναντα ψάρια αποδεκατίστηκαν από τα εκατοντάδες πουλιά. Πριν από την καταστροφή της, η λίμνη είχε χαρακτηριστεί ως Περιοχή Κοινοτικού Ενδιαφέροντος και συμπεριλαμβανόταν στον Επιστημονικό Κατάλογο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000. Δείτε την υπέροχη λίμνη Καλοδίκη από ψηλά πριν την καταστροφή της τον Φεβρουάριο του 2017: [Via: Romianews]
Αποκρουστικό είναι το θέαμα στις παραλίες που υπάρχουν μικρά ψαρολίμανα. Νεκρά ψάρια που πετιούνται από τα αλιευτικά καράβια και βάρκες αλλά και εργαλεία παρατημένα στον βυθό (δίχτυα, πετονιές, κ.α.) Σαφώς δεν είναι μόνο αποκρουστικό θέαμα, είναι επικίνδυνο όμως και για τους λουόμενους (ειδικά για τα παιδιά). Άνετα κάποιος περίεργος θα μπορούσε να ακουμπήσει κάποια σκορπίνα, ή να πιαστεί σε δίχτυα και να πνιγεί ακόμα και εάν είναι πολύ ρηχά, το πολύ, στα 2 μέτρα βάθος. Πρέπει οι ψαράδες (ερασιτέχνες και επαγγελματίες) να μάθουν να σέβονται και τους άλλους ειδικά τους τουρίστες που θα έρθουν να απολαύσουν την θάλασσα και να αφήσουν τα χρήματα τους. Και στην τελική πρόκειται για θέμα μόλυνσης και ρύπανσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της θαλάσσιας βιοποικιλότητας.
 Το 15% των ειδών ιππόκαμπων της Μεσογείου, συνολικά 14 είδη, απειλούνται πλέον με εξαφάνιση,προειδοποιεί η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), ο οργανισμός που εκδίδει την επίσημη Κόκκινη Λίστα των απειλούμενων ειδών.
Οι ιππόκαμποι απειλούνται κυρίως από την απώλεια των ενδιαιτημάτων και την υποβάθμιση που προκαλείται από την παράκτια ανάπτυξη και την αλιεία. Μεγάλο ρόλο παίζουν οι τράτες και άλλα αλιευτικά εργαλεία που σέρνονται στο βυθό και παρασύρουν ό,τι βρουν μπροστά τους. Επιπλέον, οι ιππόκαμποι που συλλαμβάνονται ως παράπλευρη απώλεια στην αλιεία άλλων ειδών συνήθως δεν απελευθερώνονται αλλά διατηρούνται σε ενυδρεία, πωλούνται ως θρησκευτικά φυλαχτά ή χρησιμοποιούνται σε παραδοσιακά «φάρμακα». Τα απειλούμενα είδη ιππόκαμπου Hippocampus hippocampus και Hippocampus guttulatus παρουσιάζουν συρρίκνωση των πληθυσμών κατά 20-30% κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Για τον λόγο αυτό έχουν τεθεί υπό προστασία μέσω της Σύμβασης για το Διεθνές Εμπόριο Απειλούμενων Ειδών Άγριας Πανίδας και Χλωρίδας (CITES). Περιλαμβάνονται επίσης στο παράρτημα ΙΙ των Ειδικά Προστατευόμενων Περιοχών και της Βιολογικής Ποικιλότητας (SPA / BD) του πρωτοκόλλου της σύμβασης της Βαρκελώνης. Επιπλέον, ορισμένες μεσογειακές χώρες, όπως η Σλοβενία, προστατεύουν τους ιππόκαμπους μέσω της εθνικής νομοθεσίας. Όπως υπογραμμίζει η Ένωση, οι κανονισμοί αυτοί δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση θεμάτων όπως η παράπλευρη αλίευση και η καταστροφή των υγροβιότοπων λόγω της αλιείας με τράτες. «Η επιβολή νόμου και η επέκταση των περιορισμών στις δραστηριότητες αυτές είναι απαραίτητες» σημειώνει. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται, δεν είναι επαρκείς οι διαθέσιμες πληροφορίες για αυτά τα είδη ψαριών για να μπορεί να εκτιμηθεί το επίπεδο του κινδύνου εξαφάνισης στην περιοχή της Μεσογείου. Επομένως, περαιτέρω έρευνα χρειάζεται για τη διανομή τους, τις τάσεις του πληθυσμού, τις απειλές και να καθορίσει εάν απαιτούνται δράσεις διατήρησης. Πηγή: greenagenda.gr  photo credit: www.shoreexcursionsgroup.com Ο κίνδυνος μιας επίθεσης από καρχαρία στην Ελλάδα είναι πολύ μικρός, σχεδόν ανύπαρκτος.
Ωστόσο οι κίνδυνοι θα πρέπει πάντα να ελαχιστοποιούνται, όποτε αυτό είναι δυνατό. Οι πιθανότητες σας για μια συνάντηση με έναν καρχαρία μπορούν να μειωθούνε εάν ακολουθήσετε τις παρακάτω συμβουλές:
Πηγή (ελεύθερη μετάφραση): www.flmnh.ufl.edu & International Shark Attack File 
Η προσπάθεια να συγκεντρώσουμε πληροφορίες για τα ξενικά είδη ξεκινώντας από τον λαγοκέφαλο (Lagocephalus sceleratus) μας έδωσε στοιχεία για την εμφάνιση του σε όλη την Ελλάδα.
Ξεκίνησε το 2002 από την Ρόδο όπου και εξαπλώθηκε το 2006 στην Κρήτη όπου 10 χρόνια έπειτα έχει κατακτήσει πια όλο το Αιγαίο και το Ιόνιο απ' ότι δείχνουν τα βίντεο που έχουν ανέβει στο διαδίκτυο από ψαράδες, δύτες και πολίτες. Ο λαγοκέφαλος είναι ένα ψάρι που έµαθε γρήγορα να επιβιώνει στης ακτές µας, και να αναπτύσσεται µε ραγδαίους ρυθµούς διότι δεν έχει κανένα φυσικό εχθρό-ανταγωνιστή. ∆ιαθέτει τέσσερα δυνατά και κοφτερά δόντια, χαρακτηριστικό που οφείλεται στη συνήθειά του να τρέφεται µε ένα είδος οστράκου που ευδοκιµεί στην Ερυθρά θάλασσα. Το χαρακτηριστικό που κάνει το ψάρι αυτό ιδιαίτερα επικίνδυνο, είναι ότι περιέχει τοξίνες σε διάφορα µέρη του σώµατός του (π.χ. εντόσθια, δέρµα) και ιδιαίτερα επικίνδυνες αν καταναλωθούν από τον άνθρωπο, σε µερικές περιπτώσεις ως και θανατηφόρες.
Βίντεο από το λιμάνι του Αγίου Νικολάου μας δείχνει ότι υπάρχουν κοπάδια από λαγοκέφαλους στην Ελλάδα.
ΛΑΓΟΚΕΦΑΛΟΙ 18-4-2016 from ANATOLH on Vimeo.  Τεράστια είναι η οικολογική καταστροφή στον υδροβιότοπο της Αλυκής Λήμνου τη μεγαλύτερη φυσική αλυκή της χώρας και τη μοναδική που δεν ειχε επηρεαστεί από τον άνθρωπο, ενάμιση χρόνο μετά την παρέμβαση του Δήμου που άνοιξε κανάλι ενώνοντάς την με τη θάλασσα και η οικολογική ισορροπία της περιοχής άλλαξε. Χιλιάδες ψάρια και καβούρια νεκρά, για δεύτερο καλοκαίρι δεν παρήγαγε αλάτι, καταστροφή της χλωρίδας και εν γένει του υδροβιότοπου που συντηρούσε ένα μεγάλο αριθμό από σπάνια και απειλούμενα είδη πολλά από τα οποία φέτος οι κάτοικοι δεν τα είδαν να έρχονται στην περιοχή. Ο δήμος Λήμνου από άγνοια προκάλεσε την καταστροφή όταν πριν από 1,5 χρόνο από τις έντονες βροχοπτώσεις ανέβηκε η στάθμη της Αλυκής και πλημμύρισαν καλλιεργήσιμες εκτάσεις και κτηνοτροφικές μονάδες. Με εκσκαφέα άνοιξε ένα κανάλι χωρίς καμία περιβαλλοντική άδεια, που με τη ροή του νερού έφτασε τα 30 μέτρα. Η θάλασσα μπήκε στην Αλυκή, σημαντικό τμήμα μετετράπη σε λιμνοθάλασσα και η οικολογική καταστροφή του υδροβιότοπου είναι μεγάλη. Μικρότερες τέτοιες παρεμβάσεις γίνονταν και στο παρελθόν χειρονακτικά, το μέγεθος όμως του καναλιού που ανοίχτηκε τεχνικά ήταν τέτοιο που άλλαξε την φυσική ισορροπία. Ο περιβαλλοντικός σύλλογος Ανεμόεσσα από την πρώτη στιγμή κινητοποιήθηκε και προσπαθεί να ενεργοποιήσει το μηχανισμό για την αποκατάσταση αν είναι δυνατό της περιοχής. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος, μέσω της ανεξάρτητης αρχής που ελέγχει τέτοιου είδους οικολογικές παρεμβάσεις ζήτησε μια έκθεση για την σημερινή κατάσταση της Αλυκής και όπως είπε στην ΕΡΑ ΑΙΓΑΙΟΥ ο πρόεδρος του συλλόγου Γιώργος Κοτσαλης που επισκέφθηκε την περιοχή ¨η εικόνα ήταν αποκαρδιωτική. Χιλιάδες ψάρια, χιλιάδες καβούρια ψόφια στον περίμετρο της λιμνοθάλασσας πια και όχι αλυκής η οποία έχει στεγνώσει. Ήταν τέτοια η ποσότητα των ψόφιων που ο δήμος πλήρωσε εργολάβο για να τα συλλέξει και να τα θάψει. Εντυπωσιακό πως αναπτύχτηκαν τόσα ψάρια και καβούρια στην περιοχή. Τόνοι καβουριών και ψαριών βρίσκονται ψόφια και μέσα στην Αλυκή. Προφανώς όταν συνδέθηκε η Αλυκή με την θάλασσα αυτά εγκλωβίστηκαν μέσα και έχουν ψοφήσει.» Τις επόμενες 10 μέρες το αρμόδιο Υπουργείο θα παραλάβει την έκθεση που θα αποτυπώνει τη σημερινή κατάσταση και θα αποφανθεί για το αν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης της κατάστασης και επαναφοράς της αλυκής στην πρότερα κατάσταση. Σύμφωνα με έκθεση του τμήματος Περιβάλλοντος της Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου που παρενέβη πέρυσι το χειμώνα μετά την κινητοποίηση της Ανεμόεσας, ζημιά έγινε τόσο στην πανίδα όσο και στην χλωρίδα της περιοχής που αναγνωρίζεται ως οικότοπος που επηρεάζει τη δημιουργία των περιβόητων αμμοθινών της περιοχής.» Η οικολογική του σημασία είναι μεγάλη και έγκειται στο ρόλο του ως δομικό στοιχείο στη δημιουργία της αμμοθινικής βλάστησης η οποία είναι σημαντική καθώς συγκρατεί την άμμο σταθεροποιεί την ακτογραμμή και λειτουργεί προστατευτικά για τις φυτικοινότητες του εσωτερικού. Και βέβαια για να διατηρηθεί αυτή η ισορροπία απαιτείται η σωστή λειτουργία των ζωνών βλάστησης που τα αποτελούν και που διαταράχθηκαν με το άνοιγμα αυτού του καναλιού. Αυτό σημαίνει καταστροφή που δε μπορεί να αποκατασταθεί μόνο με το κλείσιμο του καναλιού». Πηγή: era-aegean.gr
Δυο από τους πιθανούς καλοκαιρινούς κινδύνους να συμβούν, είναι να πατήσουμε δράκαινα, ή αχινό. Εκεί που αμέριμνοι περπατάμε στα ρηχά, ξαφνικά νιώθουμε έναν έντονο πόνο στην πατούσα ή τα δάχτυλα μας. Ο βυθός κρύβει κινδύνους και πρέπει να ξέρουμε πως να τους αντιμετωπίσουμε. Δράκαινα: Οι δράκαινες απολαμβάνουν να ζουν νωχελικά στο βυθό της θάλασσας. Καλύπτονται με άμμο, δεν ξεχωρίζουν, δεν κουνιούνται και συχνά πυκνά “πέφτουμε” πάνω τους. Οι δράκαινες έχουν δηλητήριο στις (σκληρές) κεραίες του άνω πτερυγίου τους. Στο σημείο ακριβώς που ξεχωρίζει από την άμμο και εμείς πατάμε. Μόλις συμβεί κάτι τέτοιο να ξέρετε ότι ο πόνος είναι αφόρητος, αβάσταχτος. Άνθρωποι που πάτησαν δράκαινα, αναφέρουν ότι από τον πόνο σχεδόν λιποθύμησαν.  Το δηλητήριο των ψαριών αυτών, ενεργεί τόσο στο νευρικό σύστημα του ανθρώπου όσο και στο αίμα. Το αποτέλεσμα σε αυτή την περίπτωση είναι ο έντονος και με διάρκεια πόνος, η λιποθυμία, ο εμετός και ο υψηλός πυρετός (σπανιότερα). Οι παρενέργειες ενός τέτοιου τσιμπήματος διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο ανάλογα με τις άμυνες και τις αντιστάσεις του οργανισμού του. Το δέρμα στο σημείο που μπήκαν οι κεραίες, κοκκινίζει και πρήζεται. Ενώ ο πόνος δεν σταματά και χτυπάει μέχρι τη ρίζα του μέλους. Δηλαδή μας τσίμπησε στην πατούσα, θα πονάει φριχτά ολόκληρο το πόδι μέχρι τους γοφούς. Η ζωή μας αν πατήσουμε δράκαινα δεν κινδυνεύει, αλλά εάν βρισκόμαστε κοντά σε κάποιο νοσοκομείο ή κέντρο υγείας, δεν είναι κακή ιδέα να το επισκεφτούμε. Σπανιότερα μπορεί να προκληθεί αλλεργικό σοκ, όμοιο με εκείνο που παθαίνουμε εάν μας τσιμπήσει σκορπιός. Μόλις πατήσουμε δράκαινα, πρέπει με ψυχραιμία να βγούμε από το νερό και να απολυμάνουμε καλά το σημείο που μας τσίμπησε. Όσο περνάνε οι ώρες το δηλητήριο εξασθενεί. Ένα γιατροσόφι που δείχνει να είναι αποτελεσματικό, είναι το κάψιμο. Το δηλητήριο της δράκαινας, όταν θερμανθεί από 50 βαθμούς Κελσίου και πάνω, αδρανοποιείται. Οι ψαράδες που γνωρίζουν από αυτά, προτείνουν να πλησιάσουμε με ιδιαίτερη προσοχή (για να μην πάθουμε έγκαυμα) την καύτρα ενός τσιγάρου στην πληγή. Συνήθως ύστερα από 48 – 72 ώρες ο πόνος και το πρήξιμο υποχωρούν. Πρέπει πάντως να ενημερώσουμε τον γιατρό μας που μπορεί να μας συστήσει αναλγητικά χάπια. Αχινοί: Όποιος πατήσει αχινό είναι “πιο τυχερός” από κάποιον άλλον που πάτησε δράκαινα. Και αυτό γιατί ναι μεν πονάει αλλά σε καμία περίπτωση όπως με τη δράκαινα. Όταν πατήσουμε αχινό και μετά τον πρώτο “υποθαλάσσιο” αιφνιδιασμό, πρέπει να βγούμε προσεκτικά στην παραλία, δίχως να περπατήσουμε με το πόδι που τον πατήσαμε. Τα σπασμένα αγκάθια του που θα έχουν καρφωθεί στην πατούσα μας, μπορεί με το περπάτημα να μπουν ακόμη περισσότερο μέσα  Καταρχήν ψυχραιμία, από το τσίμπημα αχινού δεν πέθανε ποτέ κανείς. Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να αλείψουμε την περιοχή με τα αγκάθια (συνήθως είναι πολλά μαύρα στίγματα μέσα στο δέρμα μας), με ελαιόλαδο για να μαλακώσει. Θα ανακουφιστούμε από τον πόνο εάν βουτήξουμε το πόδι μας σε μια λεκάνη με ζεστό νερό. Στη συνέχεια και αφού έχει μαλακώσει το δέρμα, πρέπει να βγάλουμε τα αγκάθια ένα ένα. Πιέζουμε το κρέας, δεξιά και αριστερά από το αγκάθι, μέχρι να ξεμυτίσει από το δέρμα. Μετά με ένα τσιμπιδάκι το τραβάμε. Καλό θα είναι να έχουμε και ένα μεγεθυντικό φακό για να βλέπουμε. Προσοχή, υπάρχει και η λύση της καρφίτσας. Αφού την απολυμάνουμε με οινόπνευμα, πολύ προσεκτικά, την πιέζουμε και βγαίνει το αγκαθάκι. Όταν επιτέλους τελειώσει αυτή η διαδικασία πρέπει να απολυμάνουμε την περιοχή, με πράσινο σαπούνι ή οξυζενέ, για να αποφύγουμε την μόλυνση.
Εάν έχουν παραμείνει αγκάθια μέσα στο δέρμα, μην αγχώνεστε, με τον καιρό θα αποβληθούν μόνα τους. Αν συνεχίζουμε να πονάμε πολύ, καλό θα ήταν να επισκεφτούμε ένα νοσοκομείο, ή κάποιο γιατρό. Μέχρι να περάσει ο πόνος δεν θα πρέπει να πατάμε με το τραυματισμένο πόδι, ενώ οι συνεχείς επαλήψεις με ελαιόλαδο θα μας ανακουφίζουν. Πηγή: iatropedia.gr Παρ’ όλη την αλλόκοτη εμφάνισή τους τα μικρά αυτά όντα είναι πραγματικά ψάρια.  Πολλοί τα περνούν για ερπετά ή ακόμα και για έντομα, αλλά οι ιππόκαμποι είναι πραγματικά ψάρια: έχουν εσωτερικό σκελετό, βράγχια, πτερύγια και ουρά. Είναι όμως τα πιο ιδιόμορφα απ’ όλα τα ψάρια κι έχουν από αιώνες προκαλέσει την περιέργεια. Το όνομά τους προέρχεται σύμφωνα με μια πρώτη άποψη, από τον ιππόκαμπο, ένα μυθικό θαλάσσιο ον με κεφάλι αλόγου, φτερά και φιδίσια ουρά, που του ίδιου το όνομα προέρχεται από το ίππος (λόγω του κεφαλιού) και Κάμπη ή Κάμπος, το τέρας του Ταρτάρου. Η άλλη άποψη θεωρεί πως το δεύτερο συνθετικό κάμπη αναφέρεται στις γνωστές νύμφες των εντόμων, επειδή το σώμα του μικρού μας ζώου μοιάζει αρκετά με το σώμα μιας κάμπιας. Εκτός όμως από το σχήμα, οι ιππόκαμποι έχουν και πολλά άλλα περίεργα χαρακτηριστικά. Κολυμπούν όρθιοι, χρησιμοποιούν την ουρά τους για να πιάνονται σε διάφορα στηρίγματα ή και στους συντρόφους τους, δεν έχουν δόντια αλλά ρουφούν την τροφή τους με το ρύγχος τους, γεννούν τα μικρά τους ζωντανά από την κοιλιά του αρσενικού, που αντικαθιστά τη μητέρα και μπορούν να αλλάξουν χρώμα σαν τους χαμαιλέοντες. Μοιάζουν ακόμα με τα ερπετά στα μάτια, που μπορούν να κινηθούν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου παράξενο να προξενεί την περιέργεια ένα ζώο που έχει μάτια και χρωματισμό σαν τον χαμαιλέοντας, μια ουρά σαν της μαϊμούς, ένα κεφάλι αλογίσιο, μια θωράκιση που θυμίζει έντομο, δακτύλιους σαν τις κάμπιες και ένα μάρσιπο σαν τα καγκουρώ. Κι ακόμα πιο περίεργος είναι ο τρόπος αναπαραγωγής. Όταν το θηλυκό είναι έτοιμο να γεννήσει, πλησιάζει το αρσενικό και, με διάφορες κινήσεις που θυμίζουν χορευτικό νούμερο, περνά τα 200 περίπου αβγά του στον θύλακα του αρσενικού, όπου καλύπτονται και μεγαλώνουν για ένα περίπου μήνα. Οταν είναι αρκετά δυνατά για να ζήσουν μόνα τους, το αρσενικό ανοίγει την «πόρτα» του θύλακα και πετά τα μικρά έξω. Αυτά, που έχουν μάκρος μέχρι δύο εκατοστά, αρχίζουν αμέσως την αναζήτηση τροφής.  Οι ιππόκαμποι, επειδή δεν μπορούν να μασήσουν, τρώνε πολύ μικρές λείες, όπως αβγά από διάφορα άλλα ζώα, νεαρά γαριδάκια κ.λπ. Την τροφή αυτή την αναρροφούν με το ρύγχος τους, που λειτουργεί σαν καλαμάκι ποτού. Τα ιδιόμορφα πτερύγιά τους δεν κινούνται, όπως των άλλων ψαριών, αλλά κάνουν μόνο ορισμένες παλμικές κινήσεις, που δεν τους επιτρέπουν μεγάλη μετακίνηση. Πιάνονται όμως με την ουρά τους σε φύκια και κλαριά, που τους μεταφέρουν σε μεγάλες αποστάσεις με τα ρεύματα. Οι ιππόκαμποι ζουν σ’ όλες σχεδόν τις θερμές θάλασσες της Γης, με κέντρο εξάπλωσης τον Ινδικό και τον Ειρηνικό ωκεανό. Έχουν αναγνωριστεί καμιά πενηνταριά είδη, που κυμαίνονται σε μέγεθος από 2,5 μέχρι και πάνω από 25 εκατοστά. Στη Μεσόγειο ζουν δύο μόνο είδη, που το μάκρος τους μπορεί να φθάσει τα 15 εκατοστά. Και τα δύο είδη ζουν σε ρηχά νερά στις ακτές, όπου καμουφλάρονται εύκολα μέσα στα φύκια. Τα μικρά αυτά ζώα, με τα περίεργα χαρακτηριστικά, έχουν δώσει αφορμή για πολλές λαϊκές δοξασίες, καθώς και για διάφορες καλλιτεχνικές παραστάσεις. Από πολύ παλιά τους απέδιδαν ιατρικές και μαγικές ακόμα ιδιότητες: θεραπεία για τη λέπρα, τη λύσσα, διάφορα έλκη, ακόμα και τη φαλάκρα Η ομοιοπαθητική συμβούλευε ιπποκάμπους μέσα σε νερό σαν τονωτικό για τα άλογα. Στην Απω Ανατολή τα θεωρούσαν σαν αφροδισιακά. Στην Τέχνη, ο ιππόκαμπος άρχισε με μυθικές παραστάσεις φτερωτών αλόγων με ουρά ψαριού ή φιδιού, αλλά σιγά-σιγά στην Ελληνιστική εποχή, πλησίασε περισσότερο τη μορφή του ψαριού. Σε μεσαιωνικούς θυρεούς και οικόσημα, ο ιππόκαμπος ήταν σύμβολο της αρχοντιάς, των ευγενών κατορθωμάτων και της διακεκριμένης υπηρεσίας στη θάλασσα. Παρ’ όλα αυτά, ο πραγματικός ιππόκαμπος είναι ένα ευπαθές πλάσμα που κινδυνεύει σήμερα από τις καταστρεπτικές ενέργειες του ανθρώπου: μόλυνση και ρύπανση της θάλασσας. υπερεντατική αλιεία και φυσικά από τη συλλογή που γίνεται για διάθεση στους τουρίστες. Ας ελπίσουμε πως το συμπαθητικό κι αλλόκοτο αυτό ψαράκι, με τη μορφή του σιδηρόφρακτου ιππότη, θα καταφέρει να ξεγελάσει τον εχθρό του και θα εξακολουθήσει να περιπλανιέται αμέριμνο στις θάλασσες και τους ωκεανούς. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «φύση και ζωή», [τρίμηνη έκδοση της Φιλοδασικής Ένωσης Αθηνών http://www.philodassiki.org – τεύχος 152, Απρ.-Ιούν. 2009] Πηγή: dasarxeio.com
Οι Δράκαινες Μεγάλη δράκαινα (Trachinus araneus) © by Sergi Sedo on Flickr Οι δράκαινες ανήκουν στην οικογένεια των τραχινιδών. Η μεγάλη δράκαινα (Trachinus araneus) χαρακτηρίζεται από το μικρότερο κεφάλι το οποίο καταλήγει σε ένα στόμα το οποίο έχει διεύθυνση προς τα πάνω. Μπορεί να φτάσει στα 40 εκατοστά και είναι αρκετά επικίνδυνη. Έχει επτά δηλητηριώδης αγκαθωτές ακτίνες στο ραχιαίο πτερύγιο, ενώ και στην άκρη του επικαλύμματος υπάρχει ένα αγκάθι. Αυτά συνδέονται με δηλητηριώδεις αδένες, το δηλητήριο των οποίων ενεργεί τόσο στο νευρικό σύστημα του ανθρώπου όσο και στο αίμα όταν αυτός έχει την ατυχία να τσιμπηθεί. Το αποτέλεσμα σε αυτή την περίπτωση είναι ο έντονος και με διάρκεια πόνος, η λιποθυμία, ο εμετός και ο υψηλός πυρετός. Οι παρενέργειες ενός τέτοιου τσιμπήματος διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο ανάλογα με τις άμυνες και τις αντιστάσεις του οργανισμού του.  Μικρή δράκαινα (Trachinus draco) CC by Philippe Guillaume on Flickr Τα ίδια ισχύουν και για τη μικρή δράκαινα (Trachinus draco) η οποία διαφέρει μορφολογικά ως προς τα χρώματα σε σχέση με τη μεγάλη δράκαινα. Οι δράκαινες ζουν και κυνηγούν σε αμμώδεις περιοχές. Τις ζεστές μέρες του χρόνου οι δράκαινες γίνονται νωχελικές στις αντιδράσεις τους και έτσι δεν αποκλείετε κάποιος κολυμβητής να πατήσει μία και φυσικά να δεχθεί ένα αναπάντεχο τσίμπημα. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βγούμε αμέσως έξω από το νερό και αν είναι δυνατόν να επισκεφθούμε ένα σημείο που θα μας προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες. Αυτό είναι σημαντικό γιατί το τσίμπημα μιας δράκαινας (όσο μεγαλύτερη είναι σε μέγεθος, τόσο πιο επώδυνο το τσίμπημα) μπορεί σε ορισμένους να δημιουργήσει αλλεργικό σοκ με πολύ άσχημα επακόλουθα. Οι Σκορπίνες  Σκορπίνα (Scorpaena scrofa) CC by Simone Carletti on Flickr Η Σκορπίνα (Scorpaena scrofa) έχει κιτρινοκόκκινο ζωηρό με σκούρες σκόρπιες κηλίδες. Το κεφάλι τους είναι πολύ μεγάλο, σχεδόν 1/3 του σώματος, με πολλές προεξοχές, αγκάθια στα μάγουλα και στα βράγχια, η Σκορπίνα περισσότερες από τις άλλες σκορπίνες, έχει γένι και στο πηγούνι, κεραίες στο κεφάλι, τα λέπια της είναι πιο τραχιά και τα τα άκρα τους τους αγκαθωτά.Ζούνε σε πέτρες και βράχια και είναι απ’ τα κυριότερα πετρόψαρα στα ελληνικά νερά. Το ξεψάρισμα και το ξεαγκίστρωμά τους θέλει προσοχή, το κέντρισμά τους πονά πολύ (όχι σαν της δράκαινας) και μπορεί να φέρει πυρετό κι άλλες ενοχλήσεις.  Σκορπίνα Μαδέρας (Scorpaena maderensis) CC by Lars Behnke on Flickr Η Σκορπίνα Μαδέρας (Scorpaena maderensis) έχει παρόμοια χρώματα με την Σκορπίνα, αλλά έχει και άσπρες γραμμές στο σώμα της.  Σκορπίδι (Scorpaena notata) © by Sirgfreid on Flickr Το Σκορπίδι (Scorpaena notata) έχει κιτρινωπά στίγματα, ζει σε αμμουδερό βυθό, δεν μεγαλώνει παραπάνω από 15-18 εκ. Έχει λίγες προεξοχές στο κεφάλι, τ’ αγκάθια του πολύ φαρμακερά  Μαυροσκορπίνα (Scorpaena porcus) CC by Chris Taklis H Μαυροσκορπίνα (Scorpaena porcus) έχει σκούρο καφέ και καστανό χρώμα με κιτρινωπές κηλίδες και μαύρη ουρά. Η Σμέρνα  Σμέρνα (Muraena helena) © by Raimundo Fernandez on Flickr Η Σμέρνα ανήκει στην τάξη των Eγχελυόμορφων, στα οποία ανήκουν επίσης το χέλι, το μουγγρί, το χέλι και πολλά ακόμα είδη που ζούνε στις θάλασσές μας. Το δάγκωμά της είναι επικίνδυνο, ακόμα και για τον άνθρωπο. Ζει κοντά σε ακτές, μέσα σε κοιλότητες βράχων. Πρόκειται για ένα από τα διασημότερα ψάρια των θαλασσών μας. Tο χρώμα της είναι σκούρο καφετί-σοκολατί ή πιο μαύρο με πολλές μικρές και μεγάλες κίτρινες ή άσπρες μαρμαρώσεις.Yπουλη, άφοβη, μοχθηρή και πονηρή, η σμέρνα θεωρείται από τους περισσότερους ένα επικίνδυνο υποθαλάσσιο συναπάντημα. Που αν κλείσει το σαγόνι της μόνο αν είναι νεκρή μπορείς να το ξανά-ανοίξεις. Aνεξάρτητα όμως από τους μύθους και τις αλήθειες για τον άγριο χαρακτήρα της είναι ένα υπέροχο πλάσμα λες και βγήκε απ την εποχή των δεινοσαύρων. Τα πιο συνήθη επικίνδυνα ψάρια στις ελληνικές θάλασσες είναι αυτά.
Υπάρχουν και άλλα είδη που είναι επικίνδυνα, όπως μερικά από τα είδη των καρχαριών που υπάρχουν στις Ελληνικές θάλασσες, αλλά και πάλι η συνάντηση με τους ανθρώπους είναι πολύ σπάνια.  Το δηλητηριώδες λεονταρόψαρο (Pterois miles) τρέφεται με μια ποικιλία άλλων ψαριών και θαλάσσιων οργανισμών. Γεννά κάθε τέσσερις μέρες, καθ' όλο το έτος, παράγοντας περίπου δύο εκατομμύρια αυγά ετησίως, τα οποία παρασύρονται από τα θαλάσσια ρεύματα σε μεγάλες αποστάσεις, πράγμα που βοηθά την εξάπλωση του είδους του.
Τα αγκάθια του είναι άκρως δηλητηριώδη και εν δυνάμει θανατηφόρα για όποιον τρυπηθεί από αυτά - άλλο ψάρι ή άνθρωπο. Αν κανείς τσιμπηθεί, πρέπει αμέσως να πάει σε γιατρό, γιατί μπορεί να εκδηλώσει σοβαρή αλλεργική αντίδραση. Η ταχεία αναπαραγωγή και ανάπτυξή του και τα τοξικά αγκάθια του αποτελούν τα «όπλα» με τα οποία το επίβοφο λεονταρόψαρο κατακτά συνεχώς νέες περιοχές, μειώνοντας τη βιοποικιλότητα των οικοσυστημάτων, μια εξέλιξη με σοβαρές βιολογικές και κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις. Οι ερευνητές επεσήμαναν την ανάγκη να δοθούν κίνητρα, ώστε να κυνηγηθεί το λεονταρόψαρο από ψαράδες και ψαροντουφεκάδες (κάτι που έγινε με επιτυχία στα ρηχά νερά της Καραϊβικής), καθώς επίσης, σε αντιστάθμισμα, να αυξηθούν οι πληθυσμοί άλλων ψαριών, όπως ο ροφός, που κυνηγούν τα λεονταρόψαρα. Το λεονταρόψαρο προέρχεται από τον Ινδικό Ωκεανό και στη Μεσόγειο έγινε αντιληπτό για πρώτη φορά το 1991, στον Κόλπο της Χάιφας του Ισραήλ. Μέχρι τώρα έχουν εντοπισθεί στην Κύπρο περίπου 20 λεονταρόψαρα, μερικές φορές σε ζεύγη, ενώ έχουν θεαθεί, στα νερά της νότιας Τουρκίας και στα νερά της Ρόδου. Η επέκτασή τους όλο και βορειότερα, προς το Αιγαίο, θεωρείται θέμα χρόνου, στο βαθμό που τα νερά έχουν αυξημένη θερμοκρασία.  Ένα εξαιρετικά σπάνιο ψάρι εντοπίστηκε από την ομάδα του Ινστιτούτου Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝ.ΑΛ.Ε.) σε παραπόταμο του Έβρου. Σύμφωνα με το ΙΝ.ΑΛ.Ε. – που είναι ένα από τα πέντε εξειδικευμένα ερευνητικά Ινστιτούτα του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Ερευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) αρμόδιο για τη διεξαγωγή της έρευνας και την ανάπτυξη της τεχνολογίας και τεχνογνωσίας στον τομέα της αλιείας – πρόκειται για το Cobitis puncticulata (Erkakan, Atalay-Ekmekci & Nalbant, 1998), είδος - φάντασμα μια και οι προσπάθειες ανεύρεσής του στο παρελθόν δεν είχαν επιτυχία.
Το ψαράκι αυτό με το κοινό όνομα «στικτοβελονίτσα» απαντάται στην ελληνική επικράτεια αποκλειστικά σ’ έναν μικρό παραπόταμο λίγων μόνο χιλιομέτρων του ποταμού Έβρου, κοντά στα χωριά Λύρα και Φυλακτό, ενώ βρίσκεται και σε δύο μικρές λίμνες στην Βόρεια Τουρκία κοντά στη θάλασσα του Μαρμαρά και πουθενά αλλού στον κόσμο (Freyhof et al., 2008). Μέρος των μικρών αυτών ποταμών του Έβρου βρίσκεται εντός των ορίων του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Δάσους Δαδιάς - Λευκίμης - Σουφλίου, και τα ψάρια εντοπίστηκαν εκεί. Δύο πολύτιμα δείγματα συλλέχθηκαν και έτσι επιβεβαιώθηκε η ύπαρξή του, που μόλις το 1998 αναγνωρίστηκε ως είδος. Σύμφωνα με το ΙΝ.ΑΛ.Ε. «στο χέρι μας είναι πλέον να προσπαθήσουμε να αναστρέψουμε την καταστροφική ως τώρα διαχείριση και εκμετάλλευση του ποταμού προτείνοντας μέτρα αλλά και εναλλακτικές λύσεις που θα ωφελήσουν το ψάρι αυτό αλλά και την κοινωνία της περιοχής». Πηγή: zoosos.gr |
