Η κλιματική αλλαγή είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο που έχει σημαντικό αντίκτυπο στον φυσικό κόσμο. Οι αλλαγές στις θερμοκρασίες, τα πρότυπα βροχόπτωσης και άλλες περιβαλλοντικές μεταβλητές επηρεάζουν την κατανομή, τη συμπεριφορά και την επιβίωση των ειδών άγριας ζωής παγκοσμίως. Ορισμένα είδη είναι σε θέση να προσαρμοστούν σε αυτές τις αλλαγές μέσω φυσικών διεργασιών, όπως η γενετική εξέλιξη και η τροποποίηση της συμπεριφοράς. Ωστόσο, δεν είναι όλα τα είδη εξίσου ικανά να προσαρμοστούν και πολλά κινδυνεύουν να εξαφανιστούν ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Ένα από τα πλεονεκτήματα της προσαρμογής της άγριας ζωής στην κλιματική αλλαγή είναι η ικανότητα ορισμένων ειδών να αυξάνουν την εμβέλεια και την κατανομή τους. Οι αλλαγές στη θερμοκρασία και τα μοτίβα βροχοπτώσεων μπορούν να δημιουργήσουν νέους βιότοπους και ευκαιρίες για ορισμένα είδη, επιτρέποντάς τους να επεκτείνουν την εμβέλειά τους σε νέες περιοχές. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εξαφάνισης και στην αύξηση της ανθεκτικότητας αυτών των ειδών στις μελλοντικές κλιματικές αλλαγές. Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι η ικανότητα ορισμένων ειδών να τροποποιούν τη συμπεριφορά τους ως απάντηση στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Για παράδειγμα, τα αποδημητικά πτηνά μπορεί να προσαρμόσουν το χρονοδιάγραμμα της μετανάστευσης για να ταιριάζει με τις αλλαγές στη διαθεσιμότητα τροφής ή οι θαλάσσιες χελώνες μπορεί να αλλάξουν το χρόνο φωλεοποίησης τους για να αποφύγουν τους πιο ζεστούς μήνες του χρόνου. Αυτές οι προσαρμογές συμπεριφοράς μπορούν να βοηθήσουν τα είδη να αντιμετωπίσουν τις μεταβαλλόμενες συνθήκες και να αυξήσουν τις πιθανότητές τους να επιβιώσουν. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης πολλά μειονεκτήματα στην προσαρμογή της άγριας ζωής στην κλιματική αλλαγή. Μία από τις κύριες προκλήσεις είναι η ταχύτητα με την οποία συμβαίνουν αυτές οι αλλαγές. Για πολλά είδη, ο ρυθμός της κλιματικής αλλαγής είναι πολύ ταχύτερος από τον ρυθμό με τον οποίο μπορούν να προσαρμοστούν, γεγονός που καθιστά δύσκολη την επιβίωσή τους. Επιπλέον, πολλά είδη αντιμετωπίζουν πολλαπλούς στρεσογόνους παράγοντες, όπως η απώλεια και ο κατακερματισμός των οικοτόπων, η υπερεκμετάλλευση και οι ασθένειες, γεγονός που μπορεί να δυσκολέψει ακόμη περισσότερο την προσαρμογή τους στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ένα άλλο μειονέκτημα είναι ότι ορισμένα είδη μπορεί να μην είναι ικανά να προσαρμοστούν στις αλλαγές που επιφέρει η κλιματική αλλαγή. Για παράδειγμα, ορισμένα είδη μπορεί να έχουν περιορισμένη γενετική ποικιλότητα, γεγονός που καθιστά δύσκολη την εξέλιξή τους ως απάντηση στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Επιπλέον, ορισμένα είδη μπορεί να έχουν συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του ιστορικού της ζωής, όπως μεγάλη διάρκεια ζωής ή αργό ρυθμό αναπαραγωγής, που μπορεί να δυσκολέψει την προσαρμογή τους στις γρήγορες αλλαγές στο περιβάλλον τους. Συμπερασματικά, η προσαρμογή της άγριας ζωής στην κλιματική αλλαγή είναι ένα σύνθετο και πολύπλευρο ζήτημα με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Ενώ ορισμένα είδη είναι σε θέση να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες και να αυξήσουν την ανθεκτικότητά τους στις μελλοντικές αλλαγές, πολλά κινδυνεύουν με εξαφάνιση λόγω της ταχύτητας και του μεγέθους των αλλαγών που επιφέρει η κλιματική αλλαγή. Για να υποστηριχθεί η επιβίωση ευάλωτων ειδών και να προωθηθεί η βιοποικιλότητα σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο, είναι σημαντικό να μειωθούν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, να προστατευθούν και να αποκατασταθούν οι βιότοποι και να προωθηθούν προσπάθειες διατήρησης που υποστηρίζουν την προσαρμογή της άγριας ζωής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Αποδέκτες: Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Υπουργός Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας, Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Υπουργός Τουρισμού, Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου, Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (UNEP), Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Αρμόδιος για το χαρτοφυλάκιο «Περιβάλλον και Ωκεανοί», Ευρωπαϊκό Δίκτυο Εισαγγελέων για το Περιβάλλον (ENPE), Διεθνής Συμφωνία για τη Διατήρηση των Κητωδών της Μαύρης Θάλασσας, της Μεσογείου και της Παρακείμενης Ζώνης του Ατλαντικού" (ACCOBAMS), Περιφέρεια Ηπείρου, Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφέρεια Πελοποννήσου, Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Περιφέρεια Κρήτης Εκτός από το γεγονός ότι η εξόρυξη υδρογονανθράκων σημαίνει την επιδείνωση της κλιματικής κρίσης, περισσότερους εξοπλισμούς που γονατίζουν την οικονομία και καταστροφή της οικονομίας του τουρισμού και της αλιείας, αποτελεί επίσης ευθεία απειλή για κινδυνεύοντα και ευάλωτα είδη στις περιοχές της διεθνώς αναγνωρισμένης Ελληνικής Τάφρου. Ζητάμε να εφαρμοστούν οι συμβάσεις που έχει υπογράψει η Ελλάδα και να ακυρωθούν τα προγράμματα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στην περιοχή. Στα ανοιχτά των ακτών μας, από το Ιόνιο, τα νότια της Κρήτης μέχρι και τη Ρόδο, απλώνεται ένας υπέροχος υδάτινος κόσμος: η Ελληνική Τάφρος. Αυτός ο υποθαλάσσιος σχηματισμός, με χαράδρες που ξεπερνούν και τα 5 χλμ. σε βάθος, είναι ο πιο σημαντικός βιότοπος για τον απειλούμενο πληθυσμό των φυσητήρων1 της Μεσογείου. Είναι επίσης ένα από τα πιο σημαντικά ενδιαιτήματα των ευάλωτων ζιφιών2 της Μεσογείου, που επίσης ζουν, τρέφονται και αναπαράγονται εδώ. Τα βαθιά αυτά τα νερά φιλοξενούν ακόμα πολλά είδη δελφινιών, πτεροφάλαινες, θαλάσσιες χελώνες και μεσογειακές φώκιες3 και άλλα απειλούμενα και προστατευόμενα είδη4. Είναι ένας οικότοπος παγκόσμιας οικολογικής αξίας, που λόγω της ποικιλίας και σχετικής αφθονίας των κητωδών που φιλοξενεί, έχει αναγνωριστεί από την IUCN ως ΙΜΜΑ (Important Marine Mammal Area)5, δηλαδή σημαντική περιοχή για τα θαλάσσια θηλαστικά. Παράλληλα, η “Διεθνής Συμφωνία για τη Διατήρηση των Κητωδών της Μαύρης Θάλασσας, της Μεσογείου και της Παρακείμενης Ζώνης του Ατλαντικού” (ACCOBAMS)6, που πρόσφατα κυρώθηκε από το ελληνικό κοινοβούλιο, προβλέπει την ανακήρυξη της Ελληνικής Τάφρου ως Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή, προτείνοντας στις Ελληνικές αρχές να πάρουν τα κατάλληλα μέτρα από τις 25 Οκτωβρίου 2007. Ωστόσο, παρά τις εκκλήσεις7 από διεθνούς κύρους επιστήμονες και περιβαλλοντικές οργανώσεις για την τήρηση των όσων έχουν συμφωνηθεί και για την επείγουσα ανάγκη να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα που θα αποτρέψουν τις απειλές για την επιβίωση των κητωδών στις θάλασσές μας, το ελληνικό κράτος κωφεύει επιδεικτικά και πράττει τα εντελώς αντίθετα. Χωρίζει την Ελληνική Τάφρο σε “οικόπεδα” και την παραχωρεί σε πετρελαϊκές εταιρείες για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων, επιτρέπει την ανεξέλεγκτη διέλευση των πλοίων και τη διεξαγωγή στρατιωτικών ασκήσεων στην περιοχή, υπογράφοντας στην ουσία την εκδίωξη και τελικά την εξαφάνιση των πληθυσμών των θαλάσσιων θηλαστικών, αποδεδειγμένη8 συνέπεια αυτών των δραστηριοτήτων. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξορύξεις σχεδιάζεται να γίνουν σε περιοχές με μεγάλα βάθη και έντονη σεισμικότητα, χωρίς αυτά τα δεδομένα να λαμβάνονται ουσιαστικά υπόψη και χωρίς ασφάλιση κινδύνου9. Η βιοποικιλότητα είναι ο πραγματικός πλούτος των θαλασσών της Ελλάδας. Στις αρχές του 2022 γίναμε μάρτυρες του δραματικού εκβρασμού ζιφιών σε παραλίες της Κέρκυρας, ενώ τις ίδιες μέρες διενεργούσε εν κρυπτώ έρευνες με συνεχείς ηχοβολισμούς για λογαριασμό της HELLENiQ ENERGY (πρώην ΕΛΠΕ) το σεισμογραφικό πλοίο SW COOK. Με δεδομένο ότι για κάθε ζιφιό που βλέπουμε να έχει εκβραστεί στην ακτή υπολογίζεται ότι μπορεί να είναι ακόμα και δεκαπλάσιος ο αριθμός των ζιφιών που έχουν χαθεί για πάντα στο βυθό, αντιλαμβανόμαστε το πραγματικό μέγεθος των επιπτώσεων. Τα κητώδη είναι από τα πιο ευαίσθητα είδη στον πλανήτη σ’ ό,τι αφορά την επίδραση και τις επιπτώσεις που έχει η ηχορύπανση στον οργανισμό τους, τόσο ώστε να απειλείται ακόμα και η ζωή τους. Οι σεισμικές έρευνες που χρησιμοποιούν εντατικό και πολύ ισχυρό ηχοβολισμό για να διαπεράσουν τον φλοιό της γης και να δημιουργήσουν τρισδιάστατες εικόνες κοιτασμάτων, τραυματίζουν τα ευαίσθητα ακουστικά όργανα των κητωδών, τους προκαλούν πανικό, στρες και οδύνη, οδηγώντας τα στη φυγή ή και τον θάνατο. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η ανησυχία για την καταστροφή των αποθεμάτων των μεσοπελαγικών και βαθυπελαγικών καλαμαριών, που με τη σειρά της θέτει σε κίνδυνο τους πληθυσμούς κητωδών αλλά και μεγάλων ψαριών (τόνοι, ξιφίες, καρχαρίες) που τρέφονται με αυτά. Η εξορυκτική δραστηριότητα θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή10. Επιπλέον, αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της κίνησης των πλοίων στην περιοχή όπου ζουν τα κητώδη, που συχνά τραυματίζονται -ενίοτε θανάσιμα- από τις προπέλες και θα προκαλέσει ζημιά στο βένθος κατά την κατασκευή και λειτουργία των λιμανιών, των εξεδρών και των αγωγών. Πρόκειται για μια πραγματικά μεγάλη απειλή, την οποία οφείλουμε πάση θυσία να αποτρέψουμε. Και δεν θα είμαστε ούτε οι πρώτοι, ούτε οι μόνοι. Στην Ισπανία, μια πλατιά κοινωνική συμμαχία11 υιοθέτησε το αίτημα για την αναγνώριση του “Διαδρόμου Μετανάστευσης Κητωδών” στην ανατολική ακτή της χώρας, ως περιοχή που απαιτεί επείγουσα προστασία. Η πίεση που ασκήθηκε ανάγκασε την κυβέρνηση να ακυρώσει όλα τα σχέδια για εξορύξεις και να την ανακηρύξει ως Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή12. Κι άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Πορτογαλία έχουν επίσης αποφασίσει να ακυρώσουν τα σχέδια για έρευνες και εξορύξεις υδρογονανθράκων στις θάλασσές τους για να προστατέψουν το περιβάλλον, την τουριστική οικονομία και την αλιεία. Άλλωστε, η ΕΕ θεωρεί ότι «τα σοβαρά ατυχήματα που σχετίζονται με υπεράκτιες εργασίες πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι πιθανόν να έχουν καταστρεπτικές και μη αναστρέψιμες συνέπειες στο περιβάλλον των θαλασσών και των παράκτιων περιοχών, καθώς και σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στις παράκτιες οικονομίες»13, ενώ η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων διέκοψε τη χρηματοδότηση έργων ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, καθώς η κλιματική κρίση επιδεινώνεται εξαιτίας της οικονομικής ανάπτυξης που κυριαρχείται από ενεργειακές πηγές ορυκτών καυσίμων14. Εμείς που υπογράφουμε αυτό το κείμενο ζητάμε να γίνει πράξη η προστασία της Ελληνικής Τάφρου σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις και να ακυρωθούν άμεσα τα προγράμματα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή15. ΥΠΟΓΡΑΨΕ ΚΙ ΕΣΥ ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ ΜΑΣ ΣΤΟ CHANGE.ORG ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
Πανελλαδική Συνέλευση για την Προστασία της Ελληνικής Τάφρου
Το ψήφισμα συνυπογράφουν* :
Φορείς ή συλλογικότητες που επιθυμούν να συνυπογράψουν το ψήφισμα για την προστασία της Ελληνικής Τάφρου, μπορούν να στείλουν αίτημα στο e-mail: hellenictrenchsos@gmail.com Περισσότερα: hellenictrenchsos.gr Η εξέλιξη είναι η κεντρική έννοια που ενοποιεί όλη τη βιολογία, επομένως η κατανόησή της είναι απολύτως κρίσιμη εάν θέλετε να κατανοήσετε τη συμπεριφορά των ζώων. Η εξέλιξη και η φυσική επιλογή - μια διαδικασία μέσω της οποίας συμβαίνει η εξέλιξη - μας παρέχουν έναν τρόπο να απαντήσουμε σε βαθιές ερωτήσεις σχετικά με το γιατί τα ζώα συμπεριφέρονται όπως συμπεριφέρονται. Για παράδειγμα, γιατί ένα ζώο μπορεί να ομαδοποιηθεί με άλλους αντί να είναι μοναχικό, ή γιατί επιλέγει συντρόφους με πιο έντονα χρώματα ή γιατί τραγουδάει για να διεκδικήσει μια περιοχή. Χωρίς την εξέλιξη, η μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων θα περιοριζόταν στην απλή καταγραφή του τι έκαναν τα ζώα. Με τα πιο απλά λόγια, όταν μιλάμε για βιολογική εξέλιξη εννοούμε την κάθοδο με τροποποίηση. Αυτό σημαίνει ότι τα άτομα μεταβιβάζουν τα χαρακτηριστικά τους στους απογόνους τους, αλλά ότι η κατανομή των χαρακτηριστικών μέσα σε έναν πληθυσμό αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Μπορούμε να παρακολουθήσουμε αυτή τη διαδικασία από γενιά σε γενιά εξετάζοντας τις αλλαγές στη συχνότητα των γονιδίων σε έναν πληθυσμό, καθώς τα γονίδια είναι ο κύριος τρόπος με τον οποίο τα χαρακτηριστικά μεταβιβάζονται από τους γονείς στους απογόνους. Σε πολλές γενιές αυτές οι αλλαγές συσσωρεύονται, οδηγώντας σε νέα είδη που προκύπτουν και αποκλίνουν το ένα από το άλλο. Η βιολογική εξέλιξη βασίζεται στην ιδέα ότι όλη η ζωή στη Γη μοιράζεται έναν κοινό πρόγονο που προκάλεσε την τεράστια ποικιλομορφία ζώων, φυτών και άλλων οργανισμών που βλέπουμε σήμερα. Μόνο τα ζώα αποτελούν έναν τεράστιο αριθμό ειδών - περισσότερα από 67.000 είδη σπονδυλωτών και πάνω από 1,3 εκατομμύρια είδη ασπόνδυλων έχουν ανακαλυφθεί από τότε που οι άνθρωποι άρχισαν να τα καταγράφουν. Σίγουρα υπάρχουν πολλά άλλα που δεν έχουν περιγραφεί ακόμα. Όλη η ζωή σχετίζεται, το ερώτημα είναι απλώς θέμα βαθμού. Με τον ίδιο τρόπο οι γονείς σας είναι ένας κοινός πρόγονος ανάμεσα σε εσάς και τα αδέρφια σας, και οι παππούδες σας ένας κοινός πρόγονος ανάμεσα σε εσάς και τα ξαδέρφια σας, μπορούμε να αναγνωρίσουμε έναν κοινό πρόγονο μεταξύ μας και οποιουδήποτε άλλου είδους στη Γη. Για ορισμένα είδη, όπως οι χιμπατζήδες, αυτός ο εξαφανισμένος πλέον κοινός πρόγονος έζησε μόλις πριν από μερικά εκατομμύρια χρόνια - μικρό χρονικό διάστημα σε σύγκριση με την ιστορία της ζωής. Για να βρούμε τον κοινό μας πρόγονο με όλα τα υπόλοιπα πρωτεύοντα απαιτεί να πάμε πίσω δεκάδες εκατομμύρια χρόνια, και ο τελευταίος κοινός πρόγονος όλων των θηλαστικών πιθανώς έζησε περίπου 160 εκατομμύρια χρόνια πριν. Με αυτούς τους όρους, τα ξαδέρφια μας είναι είδη όπως οι σκύλοι και οι γάτες που είναι ζωντανά τώρα, αλλά είναι πιο στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους παρά με εμάς. Τα είδη που μοιράζονται περισσότερο την εξελικτική τους ιστορία θα πρέπει να μοιάζουν περισσότερο, επομένως μελετώντας τα κληρονομικά χαρακτηριστικά μεταξύ των ειδών μπορούμε να ανακατασκευάσουμε τις εξελικτικές τους σχέσεις. Αυτές τις σχέσεις τις ονομάζουμε φυλογένεση. Κατά την αναδόμηση των φυλογενειών πρέπει να είμαστε προσεκτικοί κοιτάμε τα σωστά χαρακτηριστικά, καθώς δεν είναι όλα τα κοινά χαρακτηριστικά αποτέλεσμα κληρονομικότητας. Οι καρχαρίες, τα δελφίνια και οι εξαφανισμένοι ιχθυόσαυροι μοιάζουν πολύ, αλλά αυτά δεν είναι δείκτες στενών εξελικτικών σχέσεων, απλώς προσαρμογές για να είσαι επιτυχημένος θαλάσσιος θηρευτής. Τα κοινά γνωρίσματα που αποδίδονται στην κληρονομικότητα ονομάζονται ομόλογα, ενώ αυτά που εξελίχθηκαν ανεξάρτητα μέσω της συγκλίνουσας εξέλιξης είναι ανάλογα. Έτσι, γνωρίζουμε ότι τα είδη σχετίζονται μεταξύ τους σε διαφορετικούς βαθμούς. Αλλά τι προκαλεί την αλλαγή και την απόκλιση των ειδών - το τροποποιητικό μέρος της καταγωγής με την τροποποίηση; Υπάρχουν τρεις κύριες διαδικασίες: μετάλλαξη, γενετική μετατόπιση και φυσική επιλογή.
1) Υπάρχει ποικιλία εντός των ειδών. Αυτό σημαίνει ότι τα άτομα διαφέρουν ως προς τη φυσιολογία, τη μορφολογία ή τη συμπεριφορά τους. 2) Κάποια από αυτή την παραλλαγή είναι κληρονομήσιμη: οι απόγονοι τείνουν να μοιάζουν περισσότερο με τους γονείς τους παρά με άλλα μέλη του πληθυσμού. 3) Παράγονται πολλοί απόγονοι, αλλά οι πληθυσμοί παραμένουν παρόμοιου μεγέθους, επομένως υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ των ατόμων για πόρους όπως τροφή, χώρο ή συντρόφους. 4) Ορισμένες παραλλαγές είναι καλύτερες στον ανταγωνισμό από άλλες, επομένως με την πάροδο του χρόνου το ποσοστό των επιτυχημένων παραλλαγών στον πληθυσμό αυξάνεται. 5) Τα περιβάλλοντα είναι μεταβλητά και μπορούν να αλλάξουν, επομένως διαφορετικές παραλλαγές είναι επιτυχημένες σε διαφορετικούς χρόνους και τόπους. Από αυτό, προκύπτει ότι τα χαρακτηριστικά που υπάρχουν σε οποιονδήποτε πληθυσμό θα συγκλίνουν σταδιακά σε όποια χαρακτηριστικά είναι καλύτερα για την επιβίωση, τον ανταγωνισμό και την αναπαραγωγή στο τρέχον περιβάλλον. Εάν δύο πληθυσμοί του ίδιου είδους απομονωθούν ο ένας από τον άλλο, τα χαρακτηριστικά τους θα αποκλίνουν σταδιακά, ειδικά εάν το περιβάλλον τους διαφέρει. Ας το δείξουμε αυτό γραφικά. Φανταστείτε ότι έχετε έναν πληθυσμό ζώων στα οποία εμφανίζεται ένα μεταλλαγμένο χαρακτηριστικό. Το μεταλλαγμένο μεταφέρει ένα πλεονέκτημα, επομένως εξαπλώνεται στον πληθυσμό με κάθε γενιά, και τελικά γίνεται πολύ κοινό. Αλλά τι θα γινόταν αν αυτός ο αρχικός πληθυσμός χωριζόταν στα δύο, για παράδειγμα από ένα φυσικό φράγμα όπως μια οροσειρά. Εάν προκύψουν διαφορετικά ωφέλιμα μεταλλαγμένα σε κάθε πληθυσμό και στη συνέχεια εξαπλωθούν, οι πληθυσμοί θα αποκλίνουν σταδιακά ως προς τα χαρακτηριστικά τους. Η φυσική επιλογή βελτιστοποιεί συνεχώς τα χαρακτηριστικά, επομένως υπό σταθερές συνθήκες αναμένουμε από τους πληθυσμούς να είναι καλά προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον τους. Ωστόσο, τα άτομα εντός του πληθυσμού εξακολουθούν να διαφέρουν. Χρησιμοποιούμε τη λέξη fitness για να περιγράψουμε πόσο καλά είναι τα χαρακτηριστικά ενός συγκεκριμένου ατόμου στο να αφήνει απογόνους, σε σχέση με άλλους στον πληθυσμό. Η καταλληλότητα ορίζεται σε σχέση με έναν συγκεκριμένο γονότυπο ή φαινότυπο σε ένα δεδομένο περιβάλλον και μετράται από τη σχετική συνεισφορά ενός μέσου ατόμου αυτού του τύπου στην επόμενη γενιά. Τι σημαίνουν όλα αυτά για τη μελέτη της συμπεριφοράς; Εν ολίγοις, λόγω της δράσης της φυσικής επιλογής, γνωρίζουμε ότι τα ζώα γενικά θα συμπεριφέρονται για να βελτιστοποιήσουν τη φυσική τους κατάσταση. Εάν θέλουμε να τους κατανοήσουμε, πρέπει επομένως να εστιάσουμε στην κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αυτή η συμπεριφορά σχετίζεται με το να τους βοηθήσουμε να επιβιώσουν ή να αφήσουν απογόνους. Και αν θέλουμε να επηρεάσουμε τη συμπεριφορά τους, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την κατανόησή μας για το φυσικό τους περιβάλλον και τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν με αυτό για να καταλάβουμε τι είναι πιθανό να λειτουργήσει. Το κείμενο αποτελεί ελεύθερη μετάφραση από το μάθημα "Εισαγωγή στην Συμπεριφορά των Ζώων" του πανεπιστημίου Wageningen.
Το μίσος για τις κατσαρίδες, έχει κάνει τους ανθρώπους να εύχονται τον θάνατο τους, σε σημείο που όλα τα είδη των κατσαρίδων έχουν εξαφανιστεί από προσώπου γης.
Τι γίνεται όμως μετά από την απώλεια τους; Πως συμβάλουν οι κατσαρίδες στο οικοσύστημα; Αν πρέπει να ονομάσουμε ποιο είναι το έντομο που όλοι περιφρονούν, δεν θα είναι άλλο από τις κατσαρίδες. Όλοι τις μισούν και η παρουσία τους κάνει τους ανθρώπους να νιώθουν τουλάχιστον άβολα. Μερικές φορές στέλνουμε επαγγελματίες εντομοκτονίας για να τις εξολοθρεύσουμε ή μεγάλο αριθμό από αυτές. Αυτές οι ερωτήσεις είναι απαραίτητες γιατί οι κατσαρίδες δεν πρέπει να υπάρχουν στα σπίτια μας. Ωστόσο, μερικές φορές αναρωτιέται κανείς ποιο είναι το αποτέλεσμα της θανάτωσης αμέτρητων κατσαρίδων την ημέρα καθώς βελτιώνονται οι μέθοδοι ελέγχου τους. Τι θα συμβεί μετά τον αφανισμό τους; Τι ρόλο έχουν οι κατσαρίδες στο οικοσύστημα και πώς θα επηρεαστούν αν εξαφανιστούν; 1. Τροφή για σφήκες. Τα αυγά της κατσαρίδας είναι η μόνη πηγή τροφής για τις παρασιτοειδείς σφήκες και εξαρτώνται πλήρως από αυτές για την επιβίωση τους. Εάν από κάποια ατυχία, οι κατσαρίδες εξαφανιστούν, τότε οι παρασιτοειδείς σφήκες δεν θα επιβιώσουν και σίγουρα θα εξαφανιστούν και αυτές. 2. Τροφή για πτηνά και θηλαστικά. Υπάρχουν περίπου 4.500 είδη κατσαρίδων σε αυτόν τον κόσμο και εκτός από τις σφήκες, οι κατσαρίδες είναι μια σημαντική πηγή τροφής για διάφορα άλλα έμβια όντα, ακόμη και οι άνθρωποι είναι γνωστό ότι τρώνε κατσαρίδες σε ορισμένους πολιτισμούς. Πολλά πουλιά τρώνε κατσαρίδες. Στην πραγματικότητα, οι κατσαρίδες αποτελούν περισσότερο από το 50% της διατροφής του κόκκινου δρυοκολάπτη. Είναι είδος υπό εξαφάνιση και αυτό το γεγονός ρίχνει φως στη σημασία των κατσαρίδων στην τροφική αλυσίδα Επιπλέον, ερπετά όπως η σαύρα της ερήμου και μικρά εντομοφάγα θηλαστικά όπως οι αρουραίοι και τα ποντίκια τρέφονται επίσης με κατσαρίδες. Αν και, σε αντίθεση με τις παρασιτοειδείς σφήκες, δεν εξαρτώνται αποκλειστικά από τις κατσαρίδες για να επιβιώσουν, εάν οι κατσαρίδες εξαλειφθούν από τον πλανήτη Γη, αναμφίβολα θα υπάρξει μείωση του πληθυσμού αυτών των ειδών. 3. Τροφή για μεγαλύτερα ζώα. Αν και όχι άμεσα, οι κατσαρίδες αποτελούν μέρος της τροφικής αλυσίδας πολλών μεγαλύτερων ζώων όπως οι γάτες (τόσο άγριες όσο και οικόσιτες), τα κογιότ, οι λύκοι, τα ερπετά, οι αετοί και άλλα πουλιά. Αυτά τα ζώα και τα πουλιά θηρεύουν αρουραίους και ποντίκια και εάν ο πληθυσμός τους επηρεαστεί από έλλειψη κατσαρίδων, θα επηρεάσει έμμεσα τον πληθυσμό αυτών των ζώων και τελικά όλη την άγρια ζωή. Οι αρουραίοι και τα ποντίκια που πεθαίνουν δεν είναι ενοχλητικό για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά ένας κόσμος χωρίς γάτες και πουλιά δεν θα είναι ένα ευχάριστο μέρος. 4. Ανακύκλωση θρεπτικών συστατικών. Εκτός από πηγή τροφής για άλλα έμβια όντα, οι κατσαρίδες έχουν πιο σημαντικό ρόλο στο οικοσύστημα. Οι κατσαρίδες του δάσους είναι ειδικοί στην κατανάλωση απορριμμάτων φύλλων και άλλων φυτικών υλικών. Τα μικρόβια στη μήτρα τους, τους βοηθούν να διασπάσουν τη φυτική ύλη που είναι υποβαθμισμένη και δύσπεπτη για άλλα πλάσματα. Μετά την αποσύνθεση της οργανικής ύλης, οι κατσαρίδες τη διασκορπίζουν σε όλο το δάσος και καταναλώνονται από μικρόβια. Ορισμένα είδη κατσαρίδων βοηθούν επίσης στην επικονίαση σε τροπικές περιοχές. 5. Ο κύκλος του αζώτου. Μπορεί να μην έχετε ακούσει για αυτό, αλλά στα δάση, οι κατσαρίδες είναι μια σημαντική πηγή αζώτου που είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη των δέντρων και απαραίτητη για τον βιότοπο. Οι κατσαρίδες τρέφονται με οργανική ύλη σε αποσύνθεση, απορρίμματα και το ξύλο που τις περιβάλλει. Αυτό το υλικό παγιδεύει πολύ ατμοσφαιρικό άζωτο σε αυτά και όταν οι κατσαρίδες τρέφονται με αυτές, απελευθερώνουν το παγιδευμένο άζωτο στο έδαφος (μέσω των περιττωμάτων τους). Τα φυτά και τα δέντρα λαμβάνουν στη συνέχεια αυτό το άζωτο και τα βοηθούν να αναπτυχθούν. Η εξαφάνιση των κατσαρίδων από τη γη θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την υγεία των δασών και θα διαταράξει έμμεσα τους κύκλους ζωής όλων των ειδών που ζουν σε αυτά. Η εξαφάνιση των κατσαρίδων θα διακόψει τον κύκλο του αζώτου, την ανακύκλωση των θρεπτικών συστατικών και θα υπάρξουν σωροί σκουπιδιών, σκουπιδιών και βρωμιάς στα δάση και στις γύρω περιοχές. Επομένως, μπορούμε να πούμε ότι δεν έχει σημασία πόσο δυσάρεστη είναι η παρουσία τους, αλλά αυτές οι κατσαρίδες παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην επιβίωση του οικοσυστήματος. Πηγή: 5 funciones esenciales de las cucarachas en el medio ambiente Απόδοση στα Ελληνικά: Μ. Καπάνταης Δασολόγος - Περιβαλλοντολόγος 40+ Φορείς αλλά και πολίτες υπογράφουν επιστολή στο Πρωθυπουργό ότι τα ζώα δεν είναι θέαμα.17/12/2021
Προς τον: Πρωθυπουργό της Ελλάδας
κ. Κυριάκο Μητσοτάκη Κοινοποίηση: 1. Υπουργό και Υφυπουργό ΥΠΕΝ 2. Υπουργό και αναπληρωτή Υπουργό ΥΠΕΣ 3. Υπουργό και Υφυπουργό ΥΠΑΑΤ Θέμα:Τα ζώα δεν είναι θέαμα. Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ, Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί Η χρήση αετού σε ποδοσφαιρικά σώου είναι ηθικά, νομικά και οικολογικά απαράδεκτη. Η σχεδιαζόμενη εμφάνιση ενός από τα πιο σπάνια και προστατευόμενα αρπακτικά πτηνά σε εγκαίνια ποδοσφαιρικού γηπέδου και σε αγώνες είναι μια απαράδεκτη ενέργεια για μια σειρά από λόγους: - Αρχικά γιατί απαγορεύεται ρητά από την νομοθεσία εδώ και πολλά χρόνια, οπότε και σταμάτησαν στη χώρα μας οι παραστάσεις με ζώα, όπως π.χ. σε τσίρκα. Στον πρόσφατο νόμο 4830/2021 (άρθρο 23 παρ.2), αναφέρεται σαφώς, ότι απαγορεύονται κάθε είδους παραστάσεις με οποιοδήποτε ζώο και για οποιοδήποτε σκοπό ακόμη και εκπαιδευτικό. Η μόνη εξαίρεση που προβλέπει ο νόμος είναι για εκδηλώσεις στα πλαίσια λαϊκών ή τοπικών παραδόσεων (με προϋπόθεση την παρουσία κτηνίατρου και την άδεια του δημοτικού συμβουλίου), κάτι που σαφώς δεν σχετίζεται με ποδοσφαιρικούς αγώνες. Δεν είναι ανεκτό, να παραβιάζονται, να παρερμηνεύονται ή να αλλάζουν οι νόμοι από την κρατική Διοίκηση, ανάλογα με το ποιος το ζητάει. - Στη συνέχεια γιατί η αντίληψη, ότι τα άγρια ζώα υπάρχουν, για να μας διασκεδάζουν με γυμνάσματα, είναι ξεπερασμένη εδώ και χρόνια. Το σώου με τον αετό προϋποθέτει καταρχήν, ότι θα ζει μόνιμα σε συνθήκες αιχμαλωσίας, προκειμένου κάποιες φορές το χρόνο να κάνει μερικούς κύκλους επάνω από ένα κατάμεστο γήπεδο. - Η εκγύμνασή του προϋποθέτει μια εξαιρετικά επίπονη διαδικασία για τον αετό, ώστε να απωλέσει τα φυσικά του ένστικτα. Είτε προέρχεται απευθείας από την άγρια φύση, είτε γεννήθηκε σε αιχμαλωσία, τα ένστικτα και οι ανάγκες του είναι ακριβώς ίδιες. Και σε καμία περίπτωση δεν περιλαμβάνουν την ψυχαγωγία οπαδών ποδοσφαιρικών ομάδων και πτήσεις πάνω από χιλιάδες ανθρώπους, που φωνάζουν, κρατούν βεγγαλικά, ρίχνουν καπνογόνα και φωτοβολίδες, ατμόσφαιρα ιδιαίτερα στρεσσογόνα και ψυχικά επώδυνη για το πτηνό, αλλά και επικίνδυνο για τους ανθρώπους, που θα παρακολουθούν το «θέαμα» - Τέλος, γιατί ανοίγει πάλι μια πόρτα για να επανέλθει η απολύτως κακοποιητική πρακτική της χρησιμοποίησης άγριων ζώων σε θεάματα, μια πόρτα που πρέπει να κλείσουμε οριστικά για όλα τα είδη ζώων, πόσο μάλλον για τα είδη που ανήκουν στην άγρια ζωή. Καλούμε την κυβέρνηση να μην ανοίξει ένα ακόμη παράθυρο στην κακοποίηση των ζώων, και να μην επιτρέψει την χρησιμοποίηση ενός άγριου είδους σε θεάματα ξένα με τη φύση του. Καλούμε τους φιλάθλους της ιστορικής ΑΕΚ, να μην επιτρέψουν να συνδεθεί το όνομα της ομάδας τους με μια τόσο αναχρονιστική και βάρβαρη μεταχείριση ενός υπερήφανου και σπάνιου αρπακτικού. Με εκτίμηση ΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΠΟΥ ΥΠΟΓΡΑΦΟΥΝ Πανελλαδική Φιλοζωική & Περιβαλλοντική Ομοσπονδία (ΠΦΠΟ) Δράση για την Άγρια Ζωή Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια Αττικής Προστασία Άγριας Ζωής Νάξου Άγρια Φύση στην Ελλάδα ΑΛΚΥΟΝΗ Σύλλογος Περίθαλψης & Προστασίας Άγριων Ζώων Ομάδα Δράσης Μαθητών για την Προστασία των Ζώων του Δικτύου Τέχνης και Δράσης Εν Αιθρία – Οικολογική Κίνηση Πάτρας Ζωοφιλική Ομοσπονδία Σωματείων Αττικής και Σαρωνικού Πανελλήνια Ένωση κατά της κακοποίησης των Ζώων Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ) Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης Φιλοζωική Ένωση Μαλεσίνας Straycare Skopelos Φιλοζωική Ομάδα Φωκίδος Αδέσποτη Φωνή Σωματείο justice for animals stray Gerakas Φιλοζωική παρέμβαση Ελληνικού-Αργυρούπολης Poros a Animal Welfare Society (φιλοζωική Πόρου-Γαλατά) Φιλοζωικό σωματείο Η Αγία Βαρβάρα ΟΔΕΚΑΖ Φιλοζωικός κ πολιτιστικός σύλλογος Κιάτου σχέσεις στοργής Φ.Σ Ναυπλίου, Σωματείο αδέσποτη ελπίδα, Fazoo Αδέσποτοι εθελοντές Μοσχάτου Tαύρου filozoiki ag.anargiri care about nature Φιλοζωική Ομάδα Φωκίδας Ζωοφιλική Ομάδα Ιτέας Φιλοζωικό Σωματείο Εορδαίας «Αδέσποτη Στοργή» Κόμμα για τα Ζώα, τη Φύση και τον Άνθρωπο Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ένωση Εθελοντών Δήμου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης Στέγη Ζώων Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης Ζακυνθινός Όμιλος Μέριμνας Ζώων Προφίλ Φιλοζωική Βούλας Σκόπελος Πολιτισμός Περιβάλλον Ζωοφιλία Μονεμβασιά, Πολιτισμός Περιβάλλον Ζωοφιλία Κορωπί , Πολιτισμός Περιβάλλον Ζωοφιλία Εθελοντές και αδέσποτα Λυκόβρυσης Πεύκης Βαρβάρα Μπριλάκη ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΓΙΟΓΛΟΥ Εύα Παπαφιλίππου Lena Stamnou Ιουλιέτα Παπαλέξη Παρχαρίδου Νόπη Βασίλης Σωτηριάδης Aspasia Dimou Δήμητρα Κόλλια Vasilis Dedes Mirka Kiafi Τάκης Γιαννακόπουλος Ελένη Σερίφη Σταματούλα Κουτούκη Παπανικολάου Sofia Kosmopoulou Ντόρα Παπαδημητρακόπουλου Εύη Θεοδώρου. Έλενα Ζαφρανοπούλου Nota Stamatiou Melania Zarafeiadou Τραχανάς Αντώνιος Χατζημάγγου Μαρία Tania Renta Κιούση Μαρία Σοφία Σαμσόνογλου Iosif Zarkua Μαρία Μαργαρίτη Ζαφειράκης Γιώργος Panagiotis Koutsoubos Toula Labiris Σπυριδούλα Τρυφωνοπούλου Meli Pepe Katerina Patsika Eleni Litinaki Eftychia Kitsiou Κωνσταντίνα Φεργαδιώτη Χριστοπούλου Μαρία Κατερίνα Πιτσώνη Evelina Manthoyianni Stella Samara Froso Zafiri Κυριάκος Γαλάνης Σοφία Μαρτίνου Lizal Nikolo Τζίνα Νταή Angel Paspa Σωτηρία Φακιόλα Pine Fetsi Σοφία Μαρτίνου Δήμητρα Κόλλια Peppi Androulidakis Όλγα Μετάλιου Maria Veniamaki Αναστασία Πανταζή Anori Olga Γοργώ Τσαμαντάνη Εύα Ζαγκοπούλου Myra Antoniou Άννα Παπαϊωάννου Κυριακή Κρανιωτάκη Κατερίνα Ζουρμπάκη Mihalis Marinakis Annette Hetzel Magda Pap Efi Pars Jo Richardson Katerina Vasilakh Stella Chatzissava Stergios Chatos Nikol Bianka Nikol Michail Argyrokastritis Eirini Orfanou Anastasia Adamopoulou Γιαννακόπουλος Σωτήρης Λαμπρογιάννης Γιώργος Ιωάννα Καρρά Μπόλλας Άγγελος Πάτση Βασιλική Πάτσης Ιωάννης Νίνα Εγγλέζου Regina Wenisch Panagiotis Koutsoubos Eleonore Mac Donald Ζωή Κωνσταντίνου Ζωή Περδικάρη Χαρά Σιδέρη Καφάνα Στέλλα Δέσποινα Ζουμπούλη Νίκη Θωμαΐδου Αραβόσιτο Βάνα Anjie McChesney, Ιωάννα Καλατζή Βασιλεία Δημούλικα Κορφιάτη Μαρία, Σιμπιρίδου Χριστίνα. Anna Affinita Πετρίσλη Κωνσταντίνα, Τζένη Βαζαίου Αγλαΐα Κατρούπη, Αναστασία Πρωτογέρου Μαίρη Μαυρέλου Daphne Jaeggi Gliverou Δρόσου Ιωάννα Μούχα Μαρία Νίκη Ραμαντάνη Ελισάβετ Φώτη Ειρήνη Ταμπουρατζή Νίκη Παπαδάκη Γούβερη Κατερίνα Κυριακή Καλούρη Ιωάννης Καλούρης Χαράλαμπια Γκουβέρη Σιδηροπούλου Χριστίνα Ζωή Σκουρλή Ειρήνη Προκοπίου Μαίρη Κασδίδη Ζέτα Χατζή Κατερίνα Αμπελάκια Ευαγγελία Καμπανά Εθελοντές και Αδέσποτα Λυκόβρυσης Πεύκης Ιωάννα Σωτηροπούλου, Κίττυ Γαλάνη Κέλλυ Κουφοπαντέλη Κατερίνα Ζανίνι Γιώτα Καραβιζίνια Σοφία Γκούμα Ελίζα Νικολάου Χριστοπούλου Βασιλική ΝόραΤσιούμπρι Γεωργία Γκότση Χρυσούλα Πατρινού Αναλυτή Τζώρτζια Νένα Παλαιοπάννου Πηνελόπη Χριστάκου Μαρία Σπίνου Η απάντηση που λάβαμε από την ΕΑΕΕ σχετικά με την επιστολή μας που είχαμε στείλει στις 21.10.2021 στο Υπουργείο Μεταφορών και τους την είχανε προωθήσει. Μετά από έκτακτη συνεδρίαση των ιδρυτικών μελών εχθές Πέμπτη 22 Απριλίου, είμαστε σε θέση να πάρουμε δημόσια θέση υπέρ του νέου Νομοσχεδίου (που είχε καταθέσει προτάσεις η Πανελλαδική Φιλοζωική και Περιβαλλοντική Ομοσπονδία) για όταν κατατεθεί για δημόσια διαβούλευση και ψήφιση του από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, που προβλέπει υπέρ της υποχρεωτικής στείρωσης και περιορισμό των ανεξέλεγκτων εκτροφών και πωλήσεων των οικόσιτων ζώων (π.χ. σκυλιά) και εξηγούμε παρακάτω γιατί.
Μπορεί σε μερικούς να ακούγεται βάρβαρο να στειρώνουμε υποχρεωτικά τα σκυλιά και τα γατιά μας, αλλά τόσα χρόνια δεν μπόρεσαν να γίνουν όσα χρειαζόντουσαν και ακόμα και σήμερα υπάρχουν Δήμοι που δεν έχουν κάνει απολύτως τίποτα. Όλη αυτή η ανεξέλεγκτη κατάσταση από τους Δήμους μέχρι να μην κάνουν τίποτα ούτε καν προγράμματα στειρώσεων αδέσποτων, μέχρι κυνηγούς και κτηνοτρόφους να πετάνε τα ζώα τους σε βουνά, σκουπίδια και ποτάμια, όπως και στους κατοίκους των πόλεων όταν δεν μπορούν να τα φροντίσουν να τα παρατάνε στα κοντινά πάρκα τους έχει οδηγήσει να υπάρχουν τουλάχιστον 3 εκατομμύρια αδέσποτα σκυλιά (τόσα υπολογίζονται στο περίπου) και άγνωστο πόσες γάτες σε όλη την επικράτεια της Ελλάδας. Τι σημαίνουν όμως τόσα αδέσποτα σκυλιά και γάτες για την άγρια ζωή του τόπου μας; Για τις γάτες που δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα ειδικά στην ερπετοπανίδα και στην πτηνοπανίδα είναι γνωστό εδώ και πολλά χρόνια. Οι περισσότεροι όμως δεν γνωρίζουν, ότι και τα σκυλιά δημιουργούν πολλά προβλήματα στην άγρια ζωή. Ορμάνε σε άγρια ζώα, όπως αλεπούδες, κουνάβια, αγριόχοιρους, ζαρκάδια, πουλιά, σαύρες, έντομα, κλπ και μερικά μπορούν να τα πιάσουν να τα σκοτώσουν ή και να τα φάνε, ενώ στα μεγαλύτερα είδη όπως ζαρκάδια, ελάφια, αγριόχοιρους, κλπ συνήθως τα τρομοκρατούν είτε γαβγίζοντας ή είτε τα κυνηγάνε. Τα μεγάλα θηλαστικά όταν είναι τρομοκρατημένα τρέχουν προς κάθε κατεύθυνση και πετάγονται ακόμα και μπροστά σε οχήματα ή και ανθρώπους ή και κάνουν ζημιές πέφτοντας πάνω σε διάφορα αντικείμενα. Δηλώνουμε πως είμαστε υπέρ του νέου νομοσχεδίου και όσο παράλογο μπορεί να ακούγεται σε μερικούς ανθρώπους, έχουμε πειστεί πως καλύτερα είναι να γίνει τώρα ακόμα και η υποχρεωτική στείρωση σε σκύλους και γάτες παρά όταν θα είναι αργά για την ίδια την βιοποικιλότητα μας, όπου την χρειαζόμαστε πιο πολύ απ' ότι οτιδήποτε άλλο για την υγεία μας, για τις εργασίες μας και για την ίδια την ζωή μας. Και θα είμαστε παρόντες με κατάθεση προτάσεων στο νέο νομοσχέδιο όταν θα βγει για δημόσια διαβούλευση. Όπως υποσχεθήκαμε εχθές, σήμερα θα σας δείξουμε μια λίστα για ποια άγρια ζώα μπορούμε να καταγράψουμε όταν είμαστε στο σπίτι μας (είτε είναι μέσα στο σπίτι, είτε στον κήπο μας ή είτε στην βεράντα μας). Άγρια ζωή μέσα στο σπίτιΌταν μιλάμε για άγρια ζωή μέσα στο σπίτι συνήθως μιλάμε για μικροσκοπικά είδη, εκτός λίγων εξαιρέσεων. Τα πιο κοινά είδη που μπορούμε να συναντήσουμε μέσα στο σπίτι είναι τα: Φαλάγγια, Αράχνες, Σαμιαμίδια, Μύγες, Κουνούπια, Ακάρεα (μέσα στα χαλιά μας συνήθως τα βρίσκουμε) και κανένα άλλο έντομο που να μπήκε από το παράθυρο ή την μπαλκονόπορτα μας. Άγρια ζωή στον κήπο μαςΑυτό εξαρτάται από τον κήπο που έχουμε και που βρίσκεται. Είναι διαφορετικό να έχουμε έναν μικρό κήπο στην πόλη και είναι διαφορετικό να έχουμε κήπο στην εξοχή, όπου εκεί μπορούμε να βρούμε πολύ μεγαλύτερη ποικιλία ζώων αλλά και άγριων φυτών που φύτρωσαν μόνα τους. Εμείς θα εστιάσουμε σε αυτό το άρθρο σε αυτούς που έχουν ένα μικρό κήπο μέσα στην πόλη. Αλλά και εδώ εξαρτάται αν είναι περιφραγμένος με σίτα, κάγκελα ή τοίχο. Τα πιο κοινά είδη που μπορούμε να βρούμε μέσα σε έναν αστικό κήπο είναι συνήθως τα εξής: Γαιοσκώληκες, διάφορα είδη σκουληκιών (εκατοντάποδα και χειλόποδα), σαρανταποδαρούσες, αράχνες, μέλισσες και σφήκες, πεταλούδες, πασχαλίτσες, μυρμήγκια και διάφορα έντομα και άλλα αρθρόποδα. Άγρια ζωή στο μπαλκόνι μαςΤο ότι έχουμε ένα μικρό ή μεγάλο μπαλκόνι δεν μας εμποδίζει να καταγράψουμε κάποια είδη άγριας ζωής. Δύο είναι οι πιο κοινές κατηγορίες ζώων που μπορούμε να καταγράψουμε και αυτές είναι τα πουλιά (ορνιθοπαρατήρηση), ειδικά τώρα που έρχονται τα χελιδόνια και είναι γενικά μια εύκολη καταγραφή ή και τα σπουργίτια, όπως και τις νυχτοπεταλούδες την νύχτα που αρκεί να αφήσουμε ένα φως αναμμένο για να τις προσελκύσουμε. Βεβαίως αν έχουμε λουλούδια στα μπαλκόνια μας μπορούμε να καταγράψουμε και άλλους απρόσμενους επισκέπτες, όπως πεταλούδες και μέλισσες. Μην ξεχνάτε να βάζετε όλες τις καταγραφές στο iNaturalist, και να σημειώνετε τι είναι ζώο ή φυτό έτσι και και δεν ξέρετε το είδος, ώστε να μπορούν να υπάρχουν άτομα να βοηθήσουν στις αναγνωρίσεις. Επίσης μην ξεχνάτε πως έχουμε μεγάλη βιοποικιλότητα στην Ελλάδα. π.χ. άνω των 450 ειδών πουλιών στην Ελλάδα, άνω των 28000 αρθρόποδων στην Ελλάδα και πάει λέγοντας. Με βάση και το τελευταίο περιστατικό με τον λύκο που εντοπίστηκε στον Καστανά Θεσσαλονίκης, άνοιξε μια συζήτηση - καυγάς στα κοινωνικά δίκτυα. Πολίτες αναρωτιούνται πως είναι δυνατόν να έχουν μειωθεί τα δάση μας και τα άγρια ζώα να αναγκάζονται να κατεβαίνουν στα χωριά; Ενώ σαν παράδειγμα δίνουν ότι η επαρχία έχει αρχίσει να εγκαταλείπεται από τους νεότερους ανθρώπους αλλά ήδη πολλά χωριά έχουν ερημώσει. Αυτές όμως οι διαμαρτυρίες και καυγάδες μας δίνουν ένα βήμα στο να κάτσουμε και να αναλύσουμε την κατάσταση παρακάτω και να εξηγήσουμε και στον πιο απλό πολίτη τι σημαίνουν όλα αυτά που ακούει κατά καιρούς και ίσως να μην τα καταλαβαίνει. Οι περισσότεροι, ειδικά, οι ηλικιωμένοι, θυμούνται ότι δεν έβλεπαν εύκολα λύκους, αρκούδες, αγριογούρουνα, και άλλα άγρια ζώα μέσα στα χωριά τους, ή μερικές φορές και καθόλου. Και δικαίως αναρωτιούνται αν όλα αυτά που ακούνε στην τηλεόραση και στο ράδιο, ή διαβάζουν στις εφημερίδες για το τι λένε βιολόγοι και επιστήμονες για την ανεπάρκεια τροφή για τα άγρια ζώα ή για την μείωση των δασών αν είναι αλήθεια; Μα θας μας πείτε αφού οι ίδιοι είναι παρόντες στον τόπο τους και βλέπουν τις αλλαγές και τις διαφορές στα δάση με τα μάτια τους. Πάμε να ξεκινήσουμε πρώτα και καλύτερα με τον πληθυσμό της Ελλάδας και να δούμε για τα τελευταία 50-60 χρόνια. Ο πληθυσμός της Ελλάδας (βάση της Eurostat) το 1960 ήταν 8.300.000 πολίτες, ενώ για το 1970 ήταν 8.781.000 πολίτες ενώ όμως για το 2018 ο πληθυσμός της Ελλάδας έφτασε τους 10.740.000 πολίτες (για το 2019 δεν έχουν βγει ακόμα δεδομένα). Άρα μιλάμε για μια αύξηση πάνω από 2.440.000 πολίτες. Χωρίς βεβαίως να υπολογίσουμε τον τουρισμό, όπου το 2018 ξεπεράσαμε τους 33.000.000 τουρίστες, ενώ για το 1950 οι τουρίστες ήταν μόνο 33.300 και το 1960 που αρχίζει ο μαζικός τουρισμός φτάνει η Ελλάδα να έχει 399.400 τουρίστες. Τι σημαίνει όμως αυτό; Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα για να καλύψει όλο και τις μεγαλύτερες ανάγκες στον τουρισμό που είναι και η πιο βαριά βιομηχανία της χώρας μας, άρχισε να δίνει άδειες για μεγάλες και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες. ´Έτσι κάπως ξεκίνησαν μεγάλα και μικρά ξενοδοχεία να ξεφυτρώνουν σε κάθε παραλία της Ελλάδας, όπως και σε ορεινά χωριά κόβοντας δασικές περιοχές αλλά κάνοντας μερικές περιοχές (π.χ. Χαλκιδική) όλο και πιο αφόρητες για κάποια είδη άγριας ζωής. Ταυτόχρονα όμως τα τελευταία 50 χρόνια η οικοδομική ανάπτυξη της χώρας μας ήταν ραγδαία σε κάθε σημείο (ακόμα και μέσα σε δάση), όπου Δήμοι και Κοινότητες πολλές φορές αναγκάστηκαν να αυξήσουν τα όρια των χωριών τους για να μπορούν να χτίσουν όλοι τις κατοικίες τους ακόμα και πιο αραιά. Επίσης λόγω της αγροτικής ανάπτυξης (και των κονδυλίων) που έδιναν όλα αυτά χρόνια για να μπορεί η Ελλάδα να βασίζεται στα πόδια της και όχι σε εισαγωγές τροφίμων, αρκετοί αγρότες άρχισαν να επεκτείνονται στις άκρες των δασικών περιοχών αυξάνοντας τις αγροτικές περιοχές και κόβοντας δασικές περιοχές με το πέρασμα των χρόνων. Αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή. Έπειτα ας προχωρήσουμε να δούμε τα μεγάλα έργα που έχουν γίνει που δεν υπήρχαν την δεκαετία του 1960. Και μιλάμε για τους αυτοκινητόδρομους στην χώρα μας, όπου όπως μπορείτε να δείτε παρακάτω στην εικόνα διέσπασαν σε κομμάτια όλους τους βιότοπους χωρίς όμως να δίνονται φυσικοί διέξοδοι, περάσματα και μονοπάτια για την άγρια ζωή. Διάφορα ζώα όπως ο λύκος, η αρκούδα, ο αγριόχοιρος, και άλλα μικρότερα ζώα μετακινούνται είτε για να βρουν τροφή, είτε για να ζευγαρώσουν ή είτε για να βρουν να φωλιάσουν να πέσουν σε χειμερία νάρκη. Κάποια ζώα όπως ο λύκος, και συγκεκριμένα η κάθε αγέλη λύκων ορίζουν τις δικές τους περιοχές, και τα όρια αυτών των περιοχών μπορούν να μεταβάλλονται και να αλλάζουν ανάλογα με την εποχή ή την διαθεσιμότητα τροφής. Ταυτόχρονα όμως τα μεγάλα θηλαστικά (αρκούδα, λύκος) είναι ικανά να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις σε μία ημέρα (π.χ. από Δυτική Μακεδονία να φτάσουν μέχρι και Λάρισα), με αυτό να συνεπάγεται ότι πρέπει να περάσουν τουλάχιστον από έναν αυτοκινητόδρομο και κάμποσες κατοικημένες περιοχές. Τα ζώα όμως επιδιώκουν την ησυχία αλλά και την απομόνωση τους από τον ανθρώπινο πολιτισμό. Ηδάλλως η εμφάνιση τέτοιων ζώων θα ήταν όχι μόνο καθημερινή αλλά και πολλαπλή κατά την διάρκεια της ημέρας σε όλη την Ελλάδα και όχι σε μερικά χωριά και περιοχές. Παρ' όλα αυτα οι αυτοκινητόδρομοι δεν ήταν το μόνα μεγάλα έργα που έγιναν τα τελευταία 50 χρόνια. Ταυτόχρονα δημιουργήθηκαν μεγάλα εργοστάσια και επιχειρήσεις που δεν μπορούσαν να βρίσκονται εντός των πόλεων και αναπτύχθηκαν σε πιο απομακρυσμένα σημεία όπου έκαναν ιδιωτικούς δρόμους, και σήκωσαν περιφράξεις και τείχη σε πολύ μεγάλες εκτάσεις πετσοκόβοντας και άλλο τους βιότοπους των άγριων ζώων. Και μην νομίζετε ότι τελειώσαμε. Κάθε χρόνο έχουμε δεκάδες πυρκαγιές στην Ελλάδα. Αυτές οι πυρκαγιές είναι επίσης ένας μεγάλος παράγοντας που χάνουμε τα δάση μας αλλά και τα ζώα πρέπει να βρουν έναν νέο τόπο κατοικίας, προστασίας και τροφής. Παρακάτω στον χάρτη, μπορείτε να δείτε τα δάση που χάσαμε στην Ελλάδα τα τελευταία 18 χρόνια (πατήστε στον σύνδεσμο παραπάνω και άμα κάνετε ζουμ σε διάφορες περιοχές, θα δείτε πιο αναλυτικά τα δάση που έχουν χαθεί), κυρίως από πυρκαγιές. Αλλά οι πυρκαγιές που έχουμε τα τελευταία χρόνια είναι όλο και περισσότερες αλλά και μεγαλύτερες. Και εκτός από τις πυρκαγιές τα δάση μας έχουν να αντιμετωπίσουν την λαθροϋλοτομία, την βόσκηση κτηνοτροφικών ζώων σε δάση, τις διανοίξεις σε αγροτικούς δρόμους αλλά και άλλες δασικές εργασίες που καταστρέφουν και μειώνουν τις δασικές περιοχές αλλά ταυτόχρονα μειώνουν και την διαθέσιμη τροφή και στέγη για εκατοντάδες είδη άγριας ζωής. Εννοείται ότι η λίστα δεν τελειώνει εδώ. Άλλες επιζήμιες ανθρώπινες δράσεις όπως η ρίψη σκουπιδιών στα δάση, η ρύπανση από καλλιέργειες με φυτοφάρμακα, η βιομηχανική ρίψη φαρμάκων από εργοστάσια δεν καταστρέφουν τους βιότοπους και τα δάση, αλλά δηλητηριάζουν και την ίδια την άγρια ζωή και όλα αυτά τα είδη που δεν μπορούν να επιβιώσουν αναγκάζονται να ψάχνουν σε νέες περιοχές, πολλές φορές και σε κατοικημένες περιοχές για τροφή. Αλλά εντάξει με όλα αυτά. Ας μιλήσουμε όμως λίγο με νούμερα. Πάμε να μιλήσουμε για 3 είδη (αρκούδες, λύκους και αγριογούρουνα) όπου έχουν αρχίσει να εμφανίζονται όλο και συχνότερα μέσα σε κατοικημένες περιοχές και μερικές φορές δημιουργούν πρόβλημα και σε καλλιέργειες. Δυστυχώς όμως λόγω της παραπληροφόρησης από εφημερίδες και τη τρομολαγνεία από ορισμένες ομάδες ανθρώπων κάνουν μερικούς ανθρώπους να αρχίζουν να φοβούνται αυτά τα ζώα, να τα θεωρούν τέρατα και ότι είναι απειλή για την ίδια την ζωή τους και των οικογενειών τους. Μια έρευνα του 2015 του Αρκτούρου υπολογίζει ότι υπάρχουν τουλάχιστον 450 αρκούδες στην Ελλάδα με αυτές να χωρίζονται κυρίως σε 4 μεγάλους πληθυσμούς στην Ροδόπη, στο Βίτσι, στην Βαρνούντα και στην Πίνδο. Ενώ με δεδομένα του 1999 οι λύκοι στην Ελλάδα υπολογίζονται στους 700 αν και τα τελευταία χρόνια σε κάποια σημεία της Ελλάδα φέρεται να επανακάμπτει αλλά καθώς δεν γίνεται συστηματική παρακολούθηση και καταμέτρηση του πληθυσμού του είδους στην Ελλάδα είναι δύσκολο να εκτιμηθεί η τάση του πληθυσμού σε όλη την έκταση της κατανομής του είδους και αν έχει αυξηθεί ή μειωθεί. Και μελέτη του 2009 δείχνει τον πληθυσμό των αγριόχοιρων στην Ελλάδα να υπολογίζεται στα 19,033 άτομα με μέγιστο πληθυσμό των 23,030. Αλλά τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως ο πληθυσμός των αγριόχοιρων να έχει αυξηθεί δραματικά σε κάποιες περιοχές και για αυτό έχουν παρθεί ειδικά μέτρα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Εκτός από αυτά τα 3 ζώα, υπάρχουν και άλλα μεγάλα και μικρά ζώα που εμφανίζονται σε κατοικημένες περιοχές και κάνουν ζημιές π.χ. ζαρκάδια, αλεπούδες, κ.α. Παρ' ότι η Ελλάδα ακόμα θεωρείται ένα hotspot και φιλοξενεί μια τεράστια βιοποικιλότητα, στα δασικά οικοσυστήματα συνυπάρχουν πάνω από 23 είδη αμφιβίων, 67 είδη ερπετών, 450 είδη πουλιών 98 χερσαίων θηλαστικών και κάτι χιλιάδες ασπόνδυλα. Τώρα με αυτά που διαβάσατε. Δείτε παραπάνω τον χάρτη της Ελλάδας με τις δασικές περιοχές και θέλουμε να κάτσετε να σκεφτείτε τα παρακάτω:
Αυτό που ζητάμε όλοι οι επιστήμονες δεν είναι απλώς να αρχίσετε να μας ακούτε γιατί σπουδάσαμε κάτι πάνω σε αυτούς τους τομείς (οικολογία, βιολογία, ωκεανογραφία, ερπετολογία, ζωολογία, κλπ), αλλά γιατί θέλουμε να σας κάνουμε να μπορείτε να αναρωτιέστε μόνοι σας για ποιον λόγο προτείναμε κάτι αλλά και ποιο θα είναι το αντίκτυπο της πρότασης μας σε αυτά που προτείνουμε στο άμεσο μέλλον. Οι προτάσεις μας αφορούν στην καλύτερη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος με όσο πιο μικρότερο αντίκτυπο γίνεται της ανθρώπινης παρέμβασης στην άγρια φύση (ουτοσάλως ότι κάνουμε έχει αντίκτυπο στο περιβάλλον) και να ανατρέψουμε όσο μπορούμε την ήδη ζημιά που έχουμε κάνει σαν ανθρώπινο γένος. Κανείς δεν είπε να σταματήσει η ανάπτυξη ή η τεχνολογία, ουτοσάλως και εμείς βασιζόμαστε πάνω στην τεχνολογία και την ανάπτυξη για καλύτερη έρευνα και για να γίνεται η δουλειά μας πιο εύκολη. Αλλά απλώς θέλουμε να μας ακούσετε. Θέλουμε να κάτσετε να αναρωτηθείτε και εσείς οι ίδιοι. Και φυσικά άμα κάνουμε λάθη να παρέμβετε αλλά όχι με απειλές αλλά με προτάσεις και αντιπροτάσεις. Αλλά κάθε ζωή μετράει. Μην μας λέτε ότι δεν πρέπει να προστατέψουμε ένα άγριο ζώο όταν το μόνο που κάνουμε οι άνθρωποι είναι να το εξοντώνουμε αυτό αλλά και τον βιότοπο του. Τώρα ελπίζουμε να έχετε και εσείς μια καλύτερη εικόνα τι συμβαίνει στα δάση μας στην Ελλάδα. Και πως η άγρια ζωή όχι μόνο μειώνεται και απειλείται αλλά ταυτόχρονα έχετε αρχίσει να παίρνετε μια εικόνα από το μέλλον και το πως θα αρχίσουμε να βλέπουμε όλο και περισσότερα άγρια ζώα όχι μόνο μέσα στα χωριά αλλά και μέσα στις πόλεις μας. 10 Ημέρες έμειναν για να ξεκινήσει η Εθνική Εβδομάδα Νυχτοπεταλούδας - Ελλάδα (http://nationalmothweek.org/) όπου την τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου ταυτόχρονα σε όλον τον κόσμο καταγράφουν οι πολίτες τις νυχτοπεταλούδες της περιοχής τους.
Τις νυχτοπεταλούδες μπορούμε να τις βρούμε παντού ακόμα και στο παράθυρο του σπιτιού μας, αρκεί να αφήσουμε αναμμένο ένα φως το βράδυ για να τις προσελκύσουμε (εκτός από κάποιες που είναι και ημερόβιες). Έχουν διάφορα σχέδια και χρώματα, όπου μερικές μπορεί να τις βρούμε βαρετές και άλλες ελκυστικές και να μας μαγέψουν. Για φέτος έχουμε ένα δώρο σε όλους τους πολίτες που ασχολούνται με τις καταγραφές νυχτοπεταλούδων. Αυτό είναι ο νέος φωτογραφικός οδηγός πεδίου με 200+ καταγραφές νυχτοπεταλούδων Πως να χρησιμοποιήσετε τον φωτογραφικό οδηγό πεδίου:
![]()
Τα γυμνοβράγχια είναι µαλάκια που έχουν ένα υποτυπώδες ή καθόλου όστρακο. Έχουν µέγεθος και βάρος που ποικίλει, από λίγα χιλιοστά µέχρι 40 εκατοστά σε µήκος και µπορεί να φτάσουν το 1,5 κιλό σε βάρος. Ζουν σε όλες τις θάλασσες του κόσµου, απο τα ζεστά τροπικά νερά εως τα παγωµένα νερά της Ανταρκτικής, από τους ανοιχτούς ωκεανούς µέχρι και τις λιµνοθάλασσες µε τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν εκεί. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους αποτελούν τα χρώματα και τα σχέδια του κορμιού τους που τις περισσότερες φορές είναι εντυπωσιακά στον βαθμό που πολλοί τα κατατάσσουν στους πιο εντυπωσιακούς οργανισμούς παγκοσμίως. Τα χρώματα αυτά εκτός του ότι παίζουν ρόλο στην παραλλαγή τους στον πολύχρωμο βυθό, αποτελούν και μια προειδοποίηση στον επίδοξο θηρευτή τους ότι η γεύση τους είναι από άσχημη έως επικίνδυνη. Στις ελληνικές θάλασσες έχουν καταγραφεί πάνω από 60 είδη γυμνοβράγχιων. Τα περισσότερα ζούνε κάτω από τα 10 μέτρα και προτιμούν τα βράχια και γενικά θαλάσσια υποστρώματα με έντονη την παρουσία ζωής. Όμως και σε μικρότερα βάθη ζούνε γυμνοβράγχια και είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν υπάρχει σημείο στη χώρα μας που να μην φιλοξενεί έστω ένα είδος αυτών των ζώων. Σε πολλές περιπτώσεις, τα γυμνοβράγχια χρησιµοποιούν την τροφή τους ως άµυνα. Αυτά που τρέφονται πάνω σε σφουγγάρια, µεταβολίζουν τις ουσίες που λαµβάνουν και δηµιουργούν κάποιες νέες δύσγευστες ή δηλητηριώδεις χηµικές ουσίες, τις οποίες αποθηκεύουν σε συγκεκριµένα σηµεία πάνω στην πλάτη τους. Μόλις ο υποψήφιος θηρευτής πάει να τα δοκιµάσει, γεύεται αυτές τις ουσίες, κι έτσι εγκαταλείπει άµεσα την προσπάθειά του να φάει τα γυµνοβράγχια. Γνωρίζατε ότι το σεξ των κεφαλοπόδων είναι εξ ολοκλήρου "Χειροκίνητο"; Το σεξ μεταξύ κεφαλόποδων (χταπόδι, σουπιές, καλαμάρια κλπ.) είναι μία από τις πιο περίεργες πράξεις στη φύση. Το αρσενικό έχει ένα βραχίονα ελαφρώς μικρότερο από τους άλλους, που ονομάζεται εκτοκτόλη και μεταμορφώνεται σε όργανο του σώματος όπου χρησιμοποιείται για να μεταφέρει τα σπερματοφόρα στο θηλυκό. Στην πραγματικότητα, σε αντίθεση με τα περισσότερα θαλάσσια ζώα, το αρσενικό δεν απελευθερώνει τα σπερματοζωάρια στη στήλη του νερού, αλλά τα συσκευάζει σε σπερματοφόρα, γενναιόδωρα "δώρα" που εναποτίθενται απευθείας στην κοιλότητα χρωμοφόρων των θηλυκών χρησιμοποιώντας την εκτοκτόλη. Επομένως, η γονιμοποίηση είναι εσωτερική. Αυτή η μη ικανοποιητική σεξουαλική πράξη μπορεί να διαρκέσει πάνω από μία ώρα. Σε ορισμένα είδη, όπως αυτά που ανήκουν στο γένος Argonaut, ο τροποποιημένος βραχίονας διαφέρει και παραμένει στην κοιλότητα του θηλυκού μανδύα. Τα αυγά θα τοποθετηθούν στη συνέχεια από το θηλυκό σε τσαμπιά που είναι στερεωμένα σε σκληρά υποστρώματα όπως πέτρες ή ξύλο. Κατά την εκκόλαψη, θα απελευθερωθούν στο νερό και τα νεαρά άτομα είναι πολύ παρόμοια με τους ενήλικες. Δεν μπορείτε να πείτε ότι η σεξουαλική ζωή των κεφαλόποδων είναι διασκεδαστική και ποικίλη ... (εικόνα από τον Pierangelo Purak, BBC - Κείμενο Andrea Bonifazi - Scienze Naturali) Did you know that cephalopod sex is entirely "Manual"? Sex between cephalopods (Octopus, cuttlefish, squid etc etc) is one of the strangest acts in nature. The male presents an arm from the curious spoon shape and slightly shorter than the others, called ectocotile, transformed into a body organ and used to transfer the spermatophores to the female. In fact, unlike most marine animals, the male does not free the spermi in the water column, but pack them in spermatophores, generous "gifts" which deposits directly into the chromatophores cavity of the female using the ectocotile. Fertilization is therefore internal, even if there is no real copula. This unsatisfactory sexual act can last over an hour. In some species, such as those belonging to the genus Argonaut, it passes almost to "SM Marino": the modified arm differs and remains in the cavity of the female mantle. Eggs will then be laid by the female in bunches that are fixed on hard substrates such as rocks or wood. At hatching, they will be released in the water of young people who are very similar to adults. You can't say the sex life of cephalopods is fun and varied... (image by pierangelo purak, BBC - Text Andrea Bonifazi - Scienze Naturali) Με το να βγάζετε τις μέδουσες έξω στην παραλία δεν καταφέρνετε να καθαρίσετε την θάλασσα, απλώς μολύνετε και την παραλία.
Τις τελευταίες ημέρες ειδικά στον κορινθιακό κόλπο αλλά και σε άλλες παραλίες της Ελλάδας έχουν γεμίσει με Μέδουσες (οι λεγόμενες και ως τσούχτρες), όπου οι λουόμενοι δεν μπορούν να ευχαριστηθούν το μπάνιο τους. Έτσι βγάζουν τις μέδουσες έξω με απόχες, κουβάδες ή ότι άλλο εργαλείο βρουν. Αυτό όμως μολύνει τις παραλίες και θέτει σε κίνδυνο παιδιά και ενήλικες με βεβαρημένο πρόβλημα υγείας. Πάμε βήμα - βήμα να εξηγήσουμε αναλυτικά γιατί δεν πρέπει να βγάζουν οι πολίτες τις μέδουσες έξω στην παραλία:
Τα χταπόδια δεν έχουν οκτώ πόδια, αλλά μόνο δύο και ότι άλλο δεν ξέρετε για τα χταπόδια...26/4/2017
Τα χταπόδια έχουν οκτώ άκρα που εξέχουν από το σώμα τους, ωστόσο πρόσφατες έρευνες σχετικά με τη χρήση τους αναπροσδιόρισαν την ονομασία τους. Τα χταπόδια ανήκουν στην οικογένεια τω κεφαλόποδων. Χρησιμοποιούν τα δύο πίσω πλοκάμια για να κινούνται στο βυθό και τα υπόλοιπα έξι για να τρέφονται. Ως εκ τούτου, οι θαλάσσιοι βιολόγοι τείνουν να αναφέρουν πλέον ότι τα χταπόδια έχουν δύο πόδια κι έξι χέρια. Τα πλοκάμια του χταποδιού είναι αξιοθαύμαστα όργανα. Έχουν τη δυνατότητα να σκληραίνουν σχηματίζοντας προσωρινές κλειδώσεις ή να διπλώνουν μεταμορφώνοντας τον ιδιοκτήτη τους σε μπάλα που κυλά στον πυθμένα. Επίσης περιέχουν τα δύο τρίτα του εγκεφάλου ενός χταποδιού- γύρω στα πενήντα εκατομμύρια νευρώνες– ενώ το υπόλοιπο ένα τρίτο, σε σχήμα ντόνατ, βρίσκεται στο εσωτερικό του κεφαλιού (μανδύας). Επειδή μεγάλο μέρος του νευρικού συστήματος του χταποδιού βρίσκεται στα άκρα του, καθένα από αυτά είναι σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα. Ένα κομμένο πλοκάμι έχει τη δυνατότητα να σέρνεται τριγύρω και σε ορισμένα είδη, μπορεί να επιζήσει για αρκετούς μήνες. Το χέρι (ή πόδι) ενός χταποδιού μπορεί κυριολεκτικά να κάνει του κεφαλιού του. ... Κάθε άκρο του χταποδιού έχει δύο σειρές βεντούζες εφοδιασμένες με γευστικούς κάλυκες για την αναγνώριση της τροφής.
Το χταπόδι γεύεται οτιδήποτε αγγίζει. Τα αρσενικά διαθέτουν επίσης έναν ειδικό βραχίονα όπου διατηρούν στο σπέρμα τους. Ονομάζεται εξωκοτύλη και χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή. Για τη μεταφορά του σπέρματος το αρσενικό τοποθετεί τον βραχίονα σε μία τρύπα στο κεφάλι του θηλυκού. Στη διάρκεια του ζευγαρώματος η εξωκοτύλη συνήθως αποκολλάται, όμως το αρσενικό αναπτύσσει καινούρια την επόμενη χρονιά. Η πρώτη περιγραφή του ζευγαρώματος των χταποδιών έγινε από τον Αριστοτέλη (384 -322 π. Χ.), όμως για πάνω από 2.000 χρόνια κανείς δεν τον πίστευε. Τον 19ο αιώνα ο Γάλλος ζωολόγος Ζορζ Κουβιέ (1769-1832) ανακάλυψε εκ νέου τη διαδικασία κι έδωσε στην εξωκοτύλη το όνομά της. Κοτύλη σημαίνει μυζητήρας. Εξαιτίας γενετικών παραλλαγών, κάποιες φορές τα χταπόδια αναπτύσσουν περισσότερα από οκτώ άκρα. Το 1998, το Ενυδρείο Σίμα Μαρίνλαντ στην Ιαπωνία είχε στις δεξαμενές του ένα κοινό χταπόδι με ενενήντα έξι πλοκάμια. Είχε αλιευτεί στο κοντινό όρμο Ματόγια τον Δεκέμβριο του 1998, αλλά πέθανε πέντε μήνες αργότερα. Το πολυπλόκαμο κεφαλόποδο κατάφερε να γεννήσει αρκετά αυγά προτού πεθάνει. Μετά την εκκόλαψη όλα τα χταπόδια είχαν φυσιολογικό βραχιόνων κανένα όμως δεν επιβίωσε για περισσότερο από ένα μήνα. Κατά καιρούς τα χταπόδια τρώνε τους βραχίονές τους. Παλιότερα υπήρχε η πεποίθηση ότι γι’ αυτό έφταιγε το στρες, σήμερα όμως θεωρείται ότι ευθύνεται κάποιος ιός που επιτίθεται στο νευρικό τους σύστημα.... Πηγή: Μηχανή του Χρόνου Η μέθοδος τοποθέτησης αλλά και ρίψης τροφής που γίνεται στην Ελλάδα την θεωρούμε απαράδεκτη και στην ουσία δημιουργεί προβλήματα στην σωστή και φυσιολογική επιβίωση των άγριων ζώων όπως και στην μετανάστευση τους.
Με το να τοποθετούνται τροφές σε συγκρεκριμένα σημεία σε όλη την Ελλάδα, ασχέτως εάν είναι σε καταφύγια άγριας ζωής ή όχι, δημιουργούν ένα είδος εξάρτησης στα ζώα και τελικώς αντί να κυνηγάνε ή να μεταναστεύουν προτιμούν το εύκολο φαγητό. Αυτή η μέθοδος όμως τα κάνει ευάλωτα σε κυνηγούς, αφού δεν απομακρύνονται από την περιοχή και γνωρίζουν ότι θα βρουν ανά πάσα στιγμή φαγητό εκεί. Η μέθοδος τοποθέτησης και ρίψης τροφών (πολλές φορές και σε υπερβολικά μεγάλες ποσότητες) γίνεται πολύ συχνά από κυνηγετικούς συλλόγους στο πρόγραμμα για την φιλοθηραματική δράση τους. Η ρίψη τροφής θα έπρεπε να γίνεται μόνο υπό ορισμένες συνθήκες, όπου πραγματικά απειλούνται τα ζώα λόγω ξηρασίας ή παγετού, όπως ήταν φέτος με παγωμένες λίμνες όπου και υπήρχαν πολλά άγρια ζώα εντός των λιμνών αλλά και στα περίχωρα τους.
Πηγή: βικιπαίδεια Το χειμώνα που κάνει κρύο και η ανεύρεση τροφής δεν είναι εύκολη υπόθεση, κάποια ζώα προτιμούν να το ρίξουν στον ύπνο. Δηλαδή, να πέσουν σε χειμερία νάρκη.
Χειμερία νάρκη VS χειμέριος ύπνος Πρόκειται για δύο διαφορετικές καταστάσεις. Σε χειμερία νάρκη πέφτουν ορισμένα ποικιλόθερμα ζώα, τα οποία δεν διατηρούν σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος τους. Η θερμοκρασία του σώματος επηρεάζεται από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και τα ζώα πέφτουν σε χειμερία νάρκη για να αντεπεξέλθουν στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα. Αντίθετα, σε χειμέριο ύπνο πέφτουν κάποια από τα ομοιόθερμα ζώα, αυτά δηλαδή που μπορούν και διατηρούν σταθερή τη θερμοκρασία τους, όπως π.χ. η αρκούδα. Μπορεί το χειμώνα η αρκούδα να το ρίχνει στον ύπνο, όμως οι σωματικές λειτουργίες της, δηλαδή οι χτύποι της καρδιάς της, η θερμοκρασία της και η αναπνοή της παραμένουν σε φυσιολογικά επίπεδα. Γι' αυτό ξυπνάει και σχετικά εύκολα από το χειμωνιάτικο ύπνο της. Κλιματικές αλλαγές και χειμερία νάρκη. Η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη μας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής μπορεί να διακόψει τη χειμερία νάρκη αρκετών ζώων. Για τα ζώα όμως που διακόπτουν απότομα τον ύπνο τους δεν είναι σίγουρο ότι υπάρχει αρκετή τροφή και γι' αυτό πολλά από αυτά χάνουν τη ζωή τους. Τι συμβαίνει στα ζώα κατά τη διάρκεια της χειμερίας νάρκης; Ο μεταβολισμός τους επιβραδύνεται και η θερμοκρασία του σώματος τους μειώνεται πολύ. Με τόσο αργό μεταβολισμό, τα ζώα χρησιμοποιούν πολύ προσεκτικά τα αποθέματα λίπους του ώστε να μπορέσουν να επιζήσουν. Έτσι, π.χ. η καρδιά ενός σκίουρου σε χειμερία νάρκη μπορεί να πέσει από τους 300 χτύπους το λεπτό στους 3! Η κατανάλωση οξυγόνου μπορεί να μειωθεί στο 2% του κανονικού και η θερμοκρασία του σώματός του από τους 37 βαθμούς Κελσίου να πέσει στους 2 βαθμούς Κελσίου. Συνήθως σε χειμερία νάρκη πέφτουν ζώα μεσαίου μεγέθους, επειδή έχουν μεγάλο απόθεμα τροφής, χωρίς όμως και μεγάλη επιφάνεια σώματος από όπου να χάνουν θερμότητα. Ποια είναι αυτά τα ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη και χειμέριο ύπνο; ▪ Βάτραχοι και αμφίβια. ▪ Χελώνες και Σαύρες. ▪ Φίδια, αλλά διαφέρει η εποχή από είδος σε είδος. ▪ Διάφορα θηλαστικά, όπως σκαντζόχοιροι, αλεπούδες, κουνάβια, τυφλοπόντικες, ποντίκια, νυχτερίδες, σκίουροι, αρκούδες, κλπ. ▪ Πουλιά, αλλά δεν είναι ακριβώς χειμερία νάρκη αλλά ένα είδος λήθαργου όπου επικρατεί από λίγες ώρες έως και λίγες ημέρες. ▪ Και άλλα ζώα, όπως π.χ. το σαλιγκάρι.
Σύμφωνα με τους ειδικούς στερεοτυπική ονομάζεται μια ΜΗ φυσιολογική συμπεριφορά που επαναλαμβάνεται σταθερά και μονότονα και που κάτω από κανονικές συνθήκες ΔΕΝ παρατηρείται και δεν χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο είδος ζώου.
Οι επιστήμονες εξηγούν πως μια τέτοια συμπεριφορά υποδηλώνει σοβαρές νευρολογικές διαταραχές του ζώου, που προκαλούνται από την ανία, την έλλειψη συντροφιάς από άτομα του ίδιου είδους (σε περιπτώσεις κοινωνικών ζώων), τη σωματική και ψυχοδιανοητική καταπόνηση, την απελπισία και την απομάκρυνση από το φυσικό του ενδιαίτημα. Αυτές οι διαταραχές είναι κοινές στα ζώα που βρίσκονται σε κατάσταση αιχμαλωσίας, ιδίως όταν αυτή η κατάσταση τους έχει διαρκέσει πολύ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα ζώα υποφέρουν τόσο πολύ που οι νευρολογικές διαταραχές τους γίνονται τόσο σοβαρές και αυτό μπορεί να τις οδηγήσει μέχρι την ψύχωση - τρέλα. Πως θα ήτανε σήμερα η Ελλάδα έτσι και δεν υπήρχανε φιλοζωικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις;22/1/2017
Έχει κάτσει κανείς να σκεφτεί ποτέ πως θα ήταν σήμερα η Ελλάδα εάν δεν υπήρχανε οι φιλοζωικές και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις; Μπορεί κάποιοι να βγάζουν φλύκταινες με το άκουσμα “ΜΚΟ”, “Φιλοζωικές οργανώσεις”, “Περιβαλλοντικές οργανώσεις” ή και “οικολογικές οργανώσεις”, αλλά χωρίς αυτές σήμερα θα ήταν μια διαφορετική Ελλάδα (και κόσμος θα λέγαμε).
Παρακάτω περιγράφουμε πως θα ήταν σήμερα η Ελλάδα εάν δεν είχαν δημιουργηθεί ποτέ αυτές οι οργανώσεις, άρα δεν θα είχαν πράξει και τίποτα απ' όλα αυτά που κάνανε τις προηγούμενες δεκαετίες. Παρ' όλα αυτά όμως συνεχίζουν δυναμικά ακόμα και σήμερα. Ας ξεκινήσουμε από τα σκυλιά και τις γάτες, όπου θα υπήρχαν εκατομμύρια (ή και δισεκατομμύρια) αδέσποτα, χωρίς να έχουν τσιπ και χωρίς να έχει κανείς δημιουργήσει καταφύγια. Άρα η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και όλες οι πόλεις θα είχαν γεμίσει με αδέσποτα στους δρόμους τα οποία θα ήταν πεινασμένα, διψασμένα και όπου θα υφίσταται δημόσια κακοποίηση και βασανισμούς όπου δεν θα τιμωρούνταν οι υπεύθυνοι. Οι αρχές θα αδιαφορούσαν πλήρως για τις καταγγελίες των πολιτών όταν θα επρόκειτο για κακοποιήσεις των ζώων. Τα σκυλιά θα συνέχιζαν να τα χρησιμοποιούν σχεδόν καθημερινά για κυνομαχίες. Δεν θα υπήρχαν οι απαραίτητες φιλοζωικές νομοθεσίες, με ότι συνεπάγεται αυτό και για την προστασία των ζώων και για την υγιεινή. Θα συνεχιζόταν η νοοτροπία, όπως και παλιότερα, όπου ενήλικοι και ανήλικοι πυροβολούσαν με αεροβόλο τα ζώα, όπως τις γάτες, τα σκυλιά, τα πουλιά, κλπ. Δεν θα υπήρχαν έλεγχοι για το κυνήγι. Θα επιτρεπόταν όλο τον χρόνο, χωρίς κανένα όριο στα θηράματα. Θα μπορούσαν να κυνηγούν όλα τα ζώα και όπου θέλανε. Θα μπορούσαν να κυνηγάνε και για να εμπορεύονται. Οι έλεγχοι δεν θα υπήρχανε και εάν θα υπήρχανε θα ήταν ελάχιστοι. Η πολιτεία ίσως να μην αναγνώριζε τα ζώα ως απειλούμενα είδη στην Ελλάδα. Ούτε θα υπήρχαν προστατευόμενα είδη. Δεν θα υπήρχαν προστατευόμενες περιοχές ή σημαντικές περιοχές για τα πουλιά. Θα υπήρχαν σκουπίδια παντού. Η ανακύκλωση θα ήταν άγνωστη λέξη. Δεν θα υπήρχαν οι καθαρισμοί των παραλιών κάθε χρόνο από εθελοντές που νοιάζονται για το περιβάλλον. Τα ποτάμια όπως ο Πηνειός και ο Αλιάκμονας θα ήταν γεμάτα λύματα και οι λίμνες όπως η Κερκίνη, η Κάρλα, η Τριχωνίδα, κλπ θα ήταν σκουπιδότοποι. Οι τράτες θα αλώνιζαν σε όλο το αιγαίο. Η δυναμίτιδα θα συνέχιζε να ήταν καθημερινό φαινόμενο ακόμα και δίπλα στα λιμάνια. Φώκιες, χελώνες, δελφίνια θα σκοτώνονταν καθημερινά από τους ψαράδες. Χωρίς τις μεγάλες περιβαλλοντικές οργανώσεις να υπάρχουν δεν θα υπήρχε το ενδιαφέρον για την θαλάσσια προστασία, για την ανάδειξη των δασών ως προστατευόμενες περιοχές, αλλά ούτε και για την προστασία κάποιων συγκεκριμένων ειδών που πιθανώς θα είχαν ήδη εξαφανιστεί, όπως είναι η χελώνα καρέτα-καρέτα, η αρκούδα, ο λύκος, το τσακάλι, η φώκια μονάχους-μονάχους. Θα συνεχιζόντουσαν να επιτρέπονται τα τσίρκα με τα ζώα στην Ελλάδα. Τα σημερινά παιδιά δεν θα είχαν καμία περιβαλλοντική εκπαίδευση. Κάποια είδη θα τα έβλεπαν μόνο στα βιβλία αφού ήδη θα είχαν εξαφανιστεί. Δεν θα γνώριζε κανείς όλα τα είδη ζώων που έχουμε στην Ελλάδα. Θα υπήρχανε ελάχιστες ως και μηδενικές επιστημονικές έρευνες για τα ζώα (χερσαία ή θαλάσσια) και για το περιβάλλον. Θα συνεχίζαν να σκοτώνουν οι άνθρωποι τα ζώα (π.χ. φίδια), επειδή φοβόντουσαν και είχαν άγνοια. Και σαφώς δεν θα υπήρχε περίθαλψη άγριων ζώων. Ελάχιστοι θα νοιαζόντουσαν για τα δάση, αλλά κανείς δεν θα μπορούσε να αποτρέψει την αποψίλωση τους και την καταστροφή τους. Δεν θα υπήρχε καν Υπουργείο Περιβάλλοντος. Τα παραπάνω είναι μερικά από τα πράγματα που αλλάξανε προς το καλύτερο οι περιβαλλοντικές και οι φιλοζωικές οργανώσεις τις τρεις τελευταίες δεκαετίες με τις προτάσεις τους και τα έργα τους. Πριν μιλήσετε άλλη φορά τι κάνουν και τι όχι όλες αυτές οι οργανώσεις, καθίστε να σκεφτείτε πόσο αλλάξανε τα πράγματα προς το καλύτερο, πως θα ήταν η Ελλάδα σήμερα και εάν θα σας άρεσε πραγματικά να μένετε σε αυτή την διαφορετική Ελλάδα... Δολοφονικά έντομα, αδηφάγα θηλαστικά, επεκτατικά φυτά από όλες τις γωνιές του πλανήτη, έχουν εισβάλλει στην Ελλάδα, επιδεικνύοντας μοναδική προσαρμοστικότητα. Το παραπάνω φαινόμενο δεν είναι ελληνική αποκλειστικότητα. Τα ξενικά είδη της άγριας ζωής σε όλο τον πλανήτη, ακολουθούν κατά πόδας τις διαδρομές των ανθρώπων εποικίζοντας διαρκώς νέες περιοχές. Έχει υπολογιστεί ότι ήδη στην Ευρώπη υπάρχουν 10000 ξενικά είδη, ενώ στη χώρα μας ξεπερνάνε τα 1000. Η εξάπλωση αυτών των ειδών προκαλείται αποκλειστικά από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, την ναυσιπλοϊα, το εμπόριο, τον τουρισμό και την πώληση καλλωπιστικών φυτών και άγριων ζώων. Οι επιδράσεις της άφιξης αυτών των ειδών ποικίλλουν από την απλή προσαρμογή μέχρι την εκτεταμένη καταστροφή οικοτόπων αλλά και των αφανισμό αυτόχθονων οργανισμών. Το φαινόμενο μοιάζει να μεγαλώνει όλο και πιο πολύ προκαλώντας τον προβληματισμό αλλά και το ενδιαφέρον των επιστημόνων. Προβληματισμό γιατί σε πολλές περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι καταστροφικά αλλά και ενδιαφέρον γιατί τέτοιες εισβολές αποτελούν μοναδική ευκαιρία μελέτης των κανόνων της φυσικής επιλογής. Πολλοί βιολόγοι μάλιστα, υποστηρίζουν, με μια δόση φιλοσοφικού κυνισμού, ότι όλες αυτές οι εισβολές αποτελούν αποτέλεσμα της ίδιας της φυσικής επιλογής, καθώς μέρος της αποτελεί και ο Homo sapiens. Άλλωστε, ξενικά είδη δεν είναι οι περισσότερες καλλιέργειες στη χώρα μας (πατάτες, καλαμπόκια, εσπεριδοειδή) ή ακόμα και οι κατοικίδιες γάτες που ως απόλυτοι κυνηγοί αλωνίζουν στα πέριξ πόλεων και χωριών; Οι περισσότεροι επιστήμονες, εντούτοις, τάσσονται ξεκάθαρα απέναντι σ' αυτή την μαζική εισβολή, προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν τα σημαντικά προβλήματα που κάποια από αυτά τα είδη δημιουργούν στη φύση αλλά και στις ανθρώπινες δραστηριότητες. Παρακάτω θα παρουσιάσουμε κάποια από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα ξενικών ειδών που βρέθηκαν στη χώρα μας και μοιάζουν να το απολαμβάνουν. Το αμερικάνικο μινκ - Mustela vison. Το αμερικανικό μινκ είναι ένας πολύ πετυχημένος κυνηγός, αποτελώντας τεράστια απειλή για τα οικοσυστήματα. Ήδη στην Ευρώπη έχει εκτοπίσει το ευρωπαϊκό μινκ, ενώ ανάμεσα στα θηράματα του είναι μικρά θηλαστικά, πουλιά, ερπετά, στην ουσία ό,τι τρώγεται. Στη χώρα μας ζει ελεύθερα στις Πρέσπες και φαίνεται ότι αποτελεί παλιό δραπέτη από τα γουναράδικα της περιοχής. Η πρακτική της ελευθέρωσης ζώων από ακτιβιστές προσθέτει περισσότερα προβλήματα, καθώς πρόκειται για ιδιαίτερα ευπροσάρμοστο ζώο που μέσα σε λίγα χρόνια μπορεί να αλλάξει την όψη των ημιορεινών βιοτόπων της χώρας. ![]() Ο βουβαλοβάτραχος - Lithobates-catesbeianus. Ή αλλιώς το τέρας του βάλτου. Με καταγωγή από την Βόρεια Αμερική αυτός ο γιγάντιος βάτραχος (μήκος έως και 18 εκ.), τρέφεται με οποιοδήποτε ζώο χωράει στα σαγόνια του. Φίδια, ψάρια, βατράχια, τρωκτικά, πουλιά, έντομα, νυχτερίδες, κ.α. Έχει εισαχθεί στη λίμνη Αγιάς, κοντά στα Χανιά, όπου έχει εκτοπίσει τον σπάνιο, ενδημικό κρητικό βάτραχο. ![]() Η κοκκινοχοιράδα - Trachemys scripta. Η γνωστή νεροχελώνα με τους κόκκινους κροτάφους. Μια προσφορά των pet shops στην ελληνική πανίδα. Έχει εισβάλλει σε δεκάδες υγροτόπους της χώρας και η παρουσία της έχει εκτοπίσει γρήγορα τους πληθυσμούς από τις ντόπιες βαλτοχελώνες και ποταμοχελώνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της άγνοιας αυτών που τις αγοράζουν και τις ευθύνης όσων τις πουλούν. Το παιδάκι θέλει μια χελωνίτσα, η χελωνίτσα σε λίγα χρόνια φτάνει τα 30 εκ. και έτσι καταλήγει στην κοντινότερη λιμνούλα. Η πώληση τους έχει απαγορευτεί από την Ε.Ε. ![]() Το ηλιόψαρο - Lepomis gibbosus. Η εισαγωγή στις λίμνες και στα ποτάμια μας, ξενικών ειδών ψαριών, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα και άγνωστα οικολογικά εγκλήματα που έχουν γίνει στη χώρα μας. Στην προσπάθεια μας να αυξηθεί το εισόδημα των ντόπιων ψαράδων, απλά καταφέραμε να εξαφανίσουμε από πολλούς υγροτόπους τα σπάνια αυτόχθονα είδη ψαριών. Το ηλιόψαρο είναι ίσως ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος αυτών των ειδών. Ένα ψάρι άρπαγας, ιδιαίτερα ευπροσάρμοστο που τρέφεται με τα αυγά άλλων ψαριών. Ζει στις λίμνες Καστοριάς, Πρέσπες, Κερκίνη, Ζάζαρη και Πετρών. ![]() Το φυτό Solanum elaeagnifolium. Με καταγωγή και αυτό από την Αμερική έχει αρχίσει να κατακλύζει τις περιοχές κοντά στα φρύγανα. Ιδιαίτερα ανθεκτικό και προσαρμοστικό -έχει παρατηρηθεί ότι από μία ρίζα ενός εκατοστού μπορεί να φυτρώσει άτομο- απειλεί τον χαρακτηριστικό τύπο των μεσογειακών οικοσυστημάτων της μακίας και των φρυγάνων, φυτρώνοντας εκεί που θα έπρεπε να υπάρχουν θυμάρια, ρίγανες και ασφάκες. ![]() Ο γερμανός - Siganus luridus. Το επεκτατικό αυτό ψάρι της θάλασσας, πήρε το όνομα του από τους γερμανούς κατακτητές, καθώς εμφανίστηκε στη χώρα μας την εποχή της κατοχής. Έκτοτε έχει κατακλύσει τις νοτιοανατολικές μας θάλασσες, προκαλώντας τεράστια προβλήματα στους παράκτιους αλιείς. Η ημερήσια μεταναστευση κοπαδιών χιλιάδων ατόμων από τα βαθιά στα ρηχά, παγιδεύει τα ψάρια στα δίχτυα. Πολλές φορές οι ψαράδες πετάνε τα δίχτυα, γιατί το πρώτο ραχιαίο αγκάθι του γερμανού περιέχει μια τοξίνη που προκαλεί μικρό οίδημα. Άντε μετά να ξεψαρίσεις ένα δίχτυ χιλιομέτρων με εκατοντάδες γερμανούς πάνω του. ![]() Το έντομο Rhynchophorus ferrugineus. Ο καταστροφέας του φοίνικα. Τα θηλυκά γεννάνε πάνω από 200 αυγά στο εσωτερικό του φοίνικα, τα οποία μόλις εκκολαφθούν σε μικρές κάμπιες, αρχίζουν να τρώνε το εσωτερικό του φοίνικα, δημιουργώντας μεγάλα τούνελ, ξεραίνοντας έτσι το δέντρο. Οι περισσότεροι έχουν δει τους νεκρούς φοίνικες που στέκονται με τα φύλλα ξεραμένα. Ένα πρόβλημα που απειλεί ιδιαίτερα σημαντικά φοινικοδάση στη Κρήτη. ![]() Ο πράσινος παπαγάλος - Psittacula krameri. Ένα κοινό θέαμα και ιδιαίτερα εκνευριστικό άκουσμα των αστικών πάρκων της χώρας μας. Ο πράσινος παπαγάλος, ιδιαίτερα προσαρμοστικός, έχει αρχίσει να αυξάνεται επικίνδυνα. Ακόμα βέβαια παραμένει στα στενά πλαίσια των πόλεων, αλλά αν βγει λίγο έξω προς τις καλλιέργειες είναι ικανός να τις ξεκάνει καθώς τρέφεται με μια τεράστια γκάμα καρπών και ανθέων. Ήδη στην Βρετανία έχουν καταστρέψει εκατοντάδες καρποφόρα δέντρα. ![]() Το φύκος Caulerpa racemosa. Mία από τις πιο γνωστές και παλιές περιπτώσεις εισβολής που μέχρι τώρα έχει καταστρέψει μεγάλο κομμάτι από τους βυθούς μας. Η Caulerpa κατάγεται από την Αυστραλία και λέγεται ότι δραπέτευσε στην Μεσόγειο από τα εργαστήρια του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του Μονακό. Ιδιαίτερα απειλητικό για τα λιβάδια της Ποσειδωνίας καθώς δημιουργεί ένα πυκνό πλέγμα το οποίο στην κυριολεξία «πνίγει» όποιον οργανισμό προσπαθήσει να αναπτυχθεί. ![]() Ο ασημένιος λαγοκέφαλος - Lagocephalus sceleratus. Ένα ψάρι-μετανάστης από τη διώρυγα του Σουέζ. Πολύ όμορφο ψάρι αλλά και εξαιρετικά επικίνδυνο. Κάποια όργανα του (δέρμα και εντόσθια) είναι πολύ τοξικά και μπορεί να επιφέρουν τον θάνατο, αν φαγωθούν. Περιστατικά θανατηφόρου δηλητηρίασης έχουν καταγραφεί στο Ισραήλ και στον Λίβανο. Αν και ακόμα σπάνιο τα μικρά του είδους τείνουν να ακολουθούν άλλα κοπαδιάρικα είδη και έτσι ψαρεύονται μαζί με μαρίδες και γόπες. Διαβάζοντας τα παραπάνω, κάποιος μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα ελληνικά οικοσυστήματα απειλούνται άμεσα. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για κάποιους οικοτόπους πραγματικά, αλλά είναι ακόμα νωρίς να βγάλει κανείς συμπεράσματα. Η μαζική εισβολή ξενικών ειδών είναι πρόσφατη και συμβαίνει τώρα. Κάποια είδη είναι επικίνδυνα, κάποια προσαρμόζονται χωρίς επιπτώσεις και κάποια δεν τα καταφέρνουν. Η φύση, όπως πάντα, θα βρει τον τρόπο να ισορροπήσει. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να φροντίσουμε όσο μπορούμε να διατηρήσουμε ανέπαφη την φυσική μας κληρονομιά. Και αυτό ισχύει εξίσου αν πρόκειται να αγοράσουμε ένα εξωτικό κατοικίδιο που μετά μπορεί να το ελευθερώσουμε ή αν φτιάξουμε έναν αχρείαστο δρόμο που περνάει μέσα από έναν Εθνικό Δρυμό. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε για την άγρια φύση είναι να την αφήσουμε στην ησυχία της.
Πηγή: Naturagraeca.com
Τα αποτελέσματα της διεθνούς απογραφής των δύο ειδών πελεκάνων, του παγκοσμίως απειλούμενου αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) και του ροδοπελεκάνου (Pelecanus onocrotalus), έφεραν στα χέρια των επιστημόνων που ασχολούνται με την προστασία τους δεδομένα που αποκτώνται για πρώτη φορά.
Η ταυτόχρονη καταμέτρηση πραγματοποιήθηκε στις 7 Μαΐου 2016 σε 6 χώρες των Βαλκανίων και στην Τουρκία. Η πρωτοβουλία ανήκε στην Εταιρία Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ), περιβαλλοντική ΜΚΟ με έδρα τον Άγιο Γερμανό Πρεσπών, η οποία ήρθε σε επαφή με φορείς και οργανώσεις σε Ελλάδα, Αλβανία, πΓΔΜ, Μαυροβούνιο, Βουλγαρία, Ρουμανία και Τουρκία που με τη σειρά τους κινητοποίησαν εθελοντές τους. Συνολικά καταμετρήθηκαν οι πελεκάνοι σε 98 υγροτόπους, καλύπτοντας σχεδόν όλο το δίκτυο των υγροτόπων που χρησιμοποιούν οι πληθυσμοί τους σε αυτή τη γωνιά του κόσμου που εκτιμάται ότι φιλοξενεί περίπου το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού του αργυροπελεκάνου. Η απογραφή δίνει μια πλήρη εικόνα για το συνολικό μέγεθος του πληθυσμού, ο οποίος περιλαμβάνει τόσο τα αναπαραγόμενα όσο και τα μη αναπαραγόμενα και ανώριμα άτομα. Τονίζεται ότι οι πελεκάνοι είναι τα μόνα είδη, οι πληθυσμοί των οποίων, παρακολουθούνται κάθε χρόνο σε όλη την ΝΑ Ευρώπη μέσω μετρήσεων των αναπαραγόμενων ζευγαριών και του αριθμού των διαχειμαζόντων ατόμων. Ένα τέτοιο φιλόδοξο εγχείρημα δε θα μπορούσε να έρθει εις πέρας χωρίς τη συμβολή πολλών δεκάδων συμμετεχόντων. Συμμετείχαν Φορείς Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων (12 στην Ελλάδα, 1 στην Αλβανία και 1 στο Μαυροβούνιο), το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Μαυροβουνίου, διεθνείς, εθνικές και τοπικές περιβαλλοντικές ΜΚΟ (PPNEA-Αλβανία, MES-πΓΔΜ, ΝΟΕ-Γαλλία, ΕΠΠ-Ελλάδα), μεταξύ των οποίων και 4 εθνικές ορνιθολογικές οργανώσεις (Βουλγαρίας–BSPB, Ρουμανίας–SOR, Μαυροβουνίου–CZIP και Ελλάδας– ΕΟΕ, εταίροι του Birdlife International), καθώς και το Πανεπιστήμιο της Σμύρνης. Συνολικά, 138 παρατηρητές καταμέτρησαν 6.265 αργυροπελεκάνους και 22.944 ροδοπελεκάνους. Σύμφωνα με όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα ο πληθυσμός του αργυροπελεκάνου σε Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα αριθμούσε 4.350-4.850 άτομα. Τα αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι ο συγκεκριμένος πληθυσμός είναι πλέον μεγαλύτερος, κάτι που αποτελεί ένα θετικό στοιχείο μεν αλλά καθόλου ενδεικτικό για την τάση του παγκόσμιου πληθυσμού δε, αφού τα στοιχεία για τους πληθυσμούς της Κεντρικής και Δυτικής Ασίας δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. Οι υγρότοποι των Βαλκανίων λειτουργούν ως σημαντικότατα καταφύγια για τα άγρια υδρόβια πουλιά και δη τους πελεκάνους, αλλά συγχρόνως η αξία του καθενός από αυτούς μεγεθύνεται από τη γειτνίασή του με άλλους υγροτόπους. Αυτό συμβαίνει καθώς οι πελεκάνοι που έχουν τις αναπαραγωγικές τους αποικίες σε μόλις 20 περίπου υγροτόπους στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και της Τουρκίας, χρησιμοποιούν έναν πολλαπλάσιο αριθμό για την κάλυψη των αναγκών τους σε τροφή και ξεκούραση. Αυτή η μεγάλη προσπάθεια ανέδειξε επίσης την σημασία των συνεργασιών και τους καρπούς που αυτές μπορούν να δώσουν. Το όλο εγχείρημα που κάλυψε δεκάδες χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα και για το οποίο χρησιμοποιήθηκαν από αυτοκίνητα και βάρκες μέχρι και ελαφρύ αεροσκάφος για τις αποικίες του Δέλτα του Δούναβη, οι οποίες εκτείνονται σε τεράστιους δυσπρόσιτους καλαμιώνες, απαίτησε ελάχιστους οικονομικούς πόρους, χάρη στην «επιστράτευση» τόσων ενθουσιωδών ορνιθοπαρατηρητών. Η απογραφή απέφερε απαραίτητα στοιχεία για το σχεδιασμό κοινών μέτρων προστασίας και διαχείρισης των πελεκάνων. Το συγκεκριμένο εγχείρημα ενίσχυσε το δίκτυο συνεργασίας μεταξύ φορέων και επιστημόνων των διαφορετικών χωρών που τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται σε επίπεδο ανταλλαγής γνώσεων και στοιχείων. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στους δεκάδες εθελοντές που συμμετείχαν στις καταμετρήσεις. Δείτε εδώ τα αναλυτικά αποτελέσματα από την απογραφή των πελεκάνων.
Πηγή: zougla.gr
Σύμφωνα με "Πρόγραμμα Επιτήρησης και Καταπολέμησης της Λύσσας στην Ελλάδα", το 2012 ήταν η χρονιά που η λύσσα επανεμφανίσθηκε στην Ελλάδα.
Το πρόγραμμα της επιτήρησης, οδήγησε στο να καταγράφουν 48 κρούσματα λύσσας σε ζώα στην Ελλάδα μέχρι τον Μάιο του 2014. Από τον Μάιο του 2014 και έπειτα δεν έχει καταγραφεί όμως νέο κρούσμα. Και εδώ βγαίνουν όμως διάφορα ερωτήματα όπως:
|
Categories
All
Archives
February 2023
|